گزارش و تحلیل

آیا طبق سند ۲۵ ساله ایران و چین قرار است جزیره کیش به چین واگذار شود؟

اول تیرماه امسال در خبر کوتاهی اعلام شد که پیش نویس نهایی سند «برنامه ۲۵ ساله همکاری های جامع ایران و چین» به تصویب هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران رسید و وزارت امورخارجه ایران مامور انجام اقدامات نهایی تا امضای این سند با طرف چینی شد.
Sputnik

به گزارش اسپوتنیک به نقل از روزنامه خراسان، ، از زمان اعلام این خبر گمانه زنی های رسانه ای نیز شدت گرفت و برخی ادعاها و ابهام ها از جمله احتمال واگذاری جزیره کیش به چین درباره این سند مطرح شده که لازم است به آن ها پاسخ داده شود. حالا روزنامه خراسان به مدارک موثقی در خصوص این سند دست یافته که نشان می دهد ابهام ها و ادعاها و عدد و رقم های مطرح شده درباره این سند از جمله درباره واگذاری جزیره کیش به چینی ها ، ساختگی بوده و در این پیش نویس که دو هفته قبل به تصویب دولت رسیده خبری از این مسائل نیست.

«شی جین پنگ» رهبر چین موضوع همکاری های ۲۵ ساله را در دیدار با آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی نیز مطرح کرد که ایشان هم ضمن تایید فرمودند: «توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمت‌آمیز است». در شهریور ۹۸ در سفر ظریف به پکن ،پیش نویس ایران به طرف چینی داده شد که آن جا هم وزیر خارجه ایران در یک توئیت ،خبر تقدیم پیش نویس این سند به چین را اعلام کرد.

مقام ایرانی، جزئیات توافق نامه جامع و استراتژیک ایران و چین را تشریح کرد

روزنامه خراسان خاطرنشان می سازد ادعاهایی از جمله این که در سفر ظریف به چین سند امضا شده یا دولت سند را تصویب کرده درست نیست زیرا همان گونه که به طور رسمی نیز اعلام شده این پیش نویس است و بازهم باید دو طرف نظر نهایی را بدهند و قطعا مواردی هم برای مذاکره حضوری باقی خواهد ماند.

نکته دیگر این که می گویند چرا جزئیات سند منتشر نمی شود یک دلیل همان موضوع نهایی نشدن سند است و دلیل دیگر این که در هر توافقی باید رضایت دو طرف کسب شود و در این موضوع نیز شنیده های ما حاکی است از آن جایی که با علنی شدن موضوع، آمریکا فشارهایش را شدت خواهد بخشید تا سند از بین برود، بنابراین چینی ها تاکنون موافق انتشار آن نبوده اند. همچنین گویا قرار است سند به مجلس برود و نمایندگان نیز در جریان جزئیاتش قرار بگیرند.

بر اساس اطلاعات موثق  این سند با عنوان رسمی «برنامه همکاری های جامع ایران و چین » ثبت شده و حوزه های سیاسی، امنیتی، دفاعی، فرهنگی، کشاورزی، اقتصادی، علمی، جهانگردی، نفت و انرژی، زیرساخت های مخابراتی و فناوری ارتباطات، تجارت، بهداشت و سلامت و ... را شامل می شود.در برخی از بندها صحبت از تسهیل سرمایه گذاری و فاینانس است و برخی از بندها از حمایت های متقابل سیاسی در مجامع بین المللی می گوید.

در حوزه نظامی و دفاعی موضوعاتی همچون آموزش، انتقال فناوری های دفاعی، مبارزه با تروریسم و رزمایش مشترک آمده است. از نکات بسیار مهم این سند می توان به توافق بر سر تجارت با ارزهای ملی یاد کرد . همچنین در این سند بارها به طرح بزرگ چین به نام «یک کمربند- یک راه» (طرحی بر بستر مسیر جاده ابریشم) اشاره شده و این که ایران می تواند ضمن مشارکت فعال در این طرح جهانی،  از فواید اقتصادی و صندوق اعطای وام این طرح نیز بهره مند شود.

بر اساس این مدارک چین وارد کننده ثابت نفت از ایران خواهد بود و ایران نیز باید نگرانی های چین برای بازگشت سرمایه گذاری خود را برطرف کند.ارتقای همکاری های بانکی ، مالی و بیمه ای و گشایش شعبات بانک های ایران و تاسیس بانک مشترک ایران و چین به ویژه ایجاد پیام رسان ملی میان دو کشور به جای سوییفت نیز مطرح شده است.

کمک به ساخت خط آهن در نقاط مختلف کشور ، افزایش صادرات فراورده های نفتی به چین، کمک و سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت های انرژی فسیلی ، سرمایه گذاری در تقویت کریدورهای راهبردی که از ایران می گذرند ، سرمایه گذاری برای توسعه تولید و صادرات انرژی از ایران به کشورهای منطقه ، مشارکت در توسعه همه جانبه سواحل مکران، کمک به ایران برای ایجاد نسل۵ اینترنت و تقویت شبکه ملی اطلاعات ، سرمایه گذاری برای تولید انرژی های پاک در مناطق کویری ایران،کمک به توسعه صنعت صلح آمیزهسته ای  کشورمان و سرمایه گذاری در تامین واگن مترو و ساخت خطوط مترو در شهرهای بزرگ و شهرهای جدید ایران از جمله بخش های مهم سند است.

از نکات بحث برانگیز درباره سند، شایعه واگذاری ۵ ساله جزیره کیش به چین است در حالی که در این متن راهبردی هیچ اشاره ای به کیش نشده و تنها در یک بند آمده «سرمایه گذاری و توسعه جزایر منتخب در حوزه گردشگری،صنایع پتروشیمی ، شیلات و... توسط چین» که البته این جزایر نیز از سوی ایران و با توجه به مصالح و نیازهای ایران انتخاب و معرفی خواهند شد.

 

بحث و گفتگو