اسپوتنیک - این خبر در روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال با استناد به منابع مقامات ایالات متحده و کشورهای حوزه خلیج فارس گزارش شده است.
بر این اساس، این بحران دیپلماتیکی که برای چهارمین سال در منطقه ادامه دارد، مانع از اعمال فشار کامل تحریم های ایالات متحده بر ایران می شود. ممنوعیت ورود هواپیماهای قطری به حریم هوایی همسایگان عرب این کشور را وادار به استفاده از فضای هوایی ایران می کند. این نشریه توضیح می دهد که این اقدام در جهت جبران منابع مالی تهران است که واشنگتن می خواهد آن را مسدود کند. براساس این انتشار، ترامپ نقش واسطه را در مذاکرات به عهده گرفت.
در این رابطه سید هادی افقهی کارشناس مسائل کشورهای عربی خاورمیانه در گفتگو با خبرنگار اسپوتنیک در پرسش به سوالات بیان کرد:
این طرح چگونه می تواند علیه ایران عمل کند؟ آیا قطر امتیازاتی به ترامپ خواهد داد؟
ریشه خشونت و دشمنی بین عربستان سعودی و قطر ریشه تاریخی دارد، چندین بار عربستان به قطر یورش برده و برخی از مناطق جنوبی قطر نیز در تصرف عربستان همچنان باقی مانده و از علل مهم آن می توان به تصرف چاه نفتی مشترک بین قطر و عربستان سعودی اشاره کرد، این مدت چهار سال درگیری اوج درگیری و نزاع بین دو کشور است ولی درگیری عربستان و قطر خیلی پیشتر از این است. مسئله دیگر این است که سعودی ها و چند کشور دیگر چون امارات متحده عربی، بحرین و مصر همزمان قطر را تحریم کردند و مرزهای هوایی و زمینی و دریایی خود را بر قطر بستند و یازده شرط گذاشتند، قطر بلافاصله متوسل به ایران شد و در این برهه اتفاق مهمی رخ داد، چیز مهمی شکست خورد و ابطال شد یکی ادعای سعودی ها که ایران دشمن آشتی ناپذیر خلیجی هاست، یکی دیگر مسئله شیعه و سنی است که ایران از این مسئله سوء استفاده می کند در صورتیکه هم قطر و هم عربستان سنی وهابی هستند و هر دو خود را وارث اصلی محمد ابن وهاب می دانند. پس می بینیم که مسئله بر سر این مسائل نیست هر دو کشور عربی عضو اتحادیه همکاری خلیج فارس هستند و این نشان از خودکامگی عربستان سعودی دارد که چندین بار خواست قطر را تحت سلطه خود بیاورد.
مسئله دیگر خود ترامپ است، او می کوشد نظر خود را تحمیل به قطر کند؛ الان خود ترامپ دچار سردرگمی و چالش های جدی چون کرونا ویروس و اعتراضات سراسری به دلیل قتل های نژاد پرستی است، پیش از ترامپ رئیس جمهور پیشین آقای اوباما هم سعی داشت تا اقدامات میانجیگرانه برای حل اختلافات عربستان سعودی و قطر انجام دهد که باز هم تغییری در وضعیت دو کشور احساس نشد.
از سویی قطر مخالف یازده شرط از پیش تعیین شده عربستان سعودی و کشورهای متحد عربستان سعودی علیه این کشور است، زیرا قطر تمامی شرط و شروط را غیر واقع بینانه و بر اساس جبر می داند و این استدلال و تمامیت ارضی این کشور را زیر سوال می برد و قطعا قطری ها نخواهند پذیرفت.
مسئله دیگر قطع رابطه با ایران، تعطیلی شبکه الجزیره و مسائل دیگر است، قطر با مواجه شدن محاصره کامل توسط همسایگان خود از فضای ایران استفاده می کند و ممکن است ایران برای دور زدن تحریم ها در این برهه از قطر استفاده کند، اما به عقیده خود فکر می کنم که نقشی که امارات در دور زدن تحریم های ایران بازی می کند بسیار بیشتر از ایفای نقش قطری هاست پس بحث مالی و دور زدن تحریم ها زیاد تعیین کننده نیست.
ممکن است با میانجیگری ترامپ قطری ها نرمش نشان دهند اما با توجه به عمیق بودن اختلافات سعودی ها و قطری ها و با توجه به خواسته ها و شرط های عربستان سعودی بعید است که قطر موافقت کند تا شروط عربستان را بپذیرد.