نماینده رسمی ریاست دیپلماسی اتحادیه اروپا کمی پیشتر بیان داشت که اتحادیه اروپا نمی تواند بر روی رژیم تحریم های آمریکا علیه ایران تاثیر بگذارد. این کار از جمله اختیارات هر دولت به صورت جداگانه است....
در عین حال روسیه مسئله لغو تحریم ها علیه ایران در شرایط شیوع کرونا ویروس را مطرح کرد. وزارت خارجه روسیه اعلام کرد: آمریکا به صورت هدفمند در مبارزه ایران با کروناویروس مداخله می کند و مسکو از واشنگتن می خواهد که هرچه سریعتر تحریم های ایران را لغو نماید، برای آنکه اکنون زمان حساب رسی های ژئوپلیتیکی نیست.
اما آیا مسکو شانسی برای کمک به تهران برای رهایی از تحریم های آمریکا دارد؟
محمود شوری پژوهشگر ارشد مسائل روسیه در مرکز مطالعات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفتگو با خبرنگار اسپوتنیک در پاسخ به این سوال توضیح می دهد:
همانطور که می دانید شرایط ویژه ای است نه تنها برای ایران بلکه برای کل نظام بین الملل . اکنون جهان با موضوعی درگیر است که یک تهدید عمومی برای همه به حساب می آید. در این شرایط جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهایی است که به نسبت بیش از سایر کشورها درگیر این بحران شده و با این موضوع می جنگد. از طرف دیگر می بینیم که تحریم هایی که ایالات متحده امریکا به صورت یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرده، بنیه اقتصادی ایران را بسیار تضعیف نموده و شرایط به گونه ای شده است که امکان مقابله همه جانبه با این بحران وجود ندارد. اگر این مساله در ایران کنترل نشود می تواند برای منطقه و کل جهان مشکل آفرین باشد. در این شرایط با توجه به اینکه این یک شرایط عمومی است می تواند به ایالات متحده فشار آورده شود تا تحریم ها را در این شرایط لغو کند و ایران به درآمدهای قانونی خود دسترسی پیدا کند. طبیعتا فشار بین المللی که کشورها می توانند به آمریکا وارد کنند می تواند عامل موثری باشد و به طور مشخص کشورهایی مثل روسیه و چین که قدرت های بزرگ جهانی هستند و همینطور اتحادیه اروپا اگر تمایلی به این کار داشته باشند، می توانند امریکا را در یک فشار همه جانبه بین المللی قرار دهند. اما به نظر نمی رسد اروپایی ها برای این موضوع تلاش کنند و تنها روسیه و چین و برخی کشورهای منطقه هستند که چنین درخواستی را داشته اند. به نظر من اگر روسیه یک فشار دیپلماتیک جدی تری را وارد کند حتما این امکان وجود دارد که امریکایی را بیش از این تحت فشار قرار داد و آنها را ناگزیر به قبول این تقاضای بین المللی نمود.
با وجود بحران نفتی در شرایط کنونی، آیا لغو تحریم های آمریکا تاثیری در اوضاع اقتصادی ایران خواهد داشت؟
صرفا بحث درآمدهای نفتی نیست بسیاری از کشورها و شرکتهای تجاری برای کار با ایران دچار مشکل هستند و بخشی از درآمد ایران با فروش نفت حاصل می شود و در صورت فروش مجدد نفت می تواند دوباره اقتصاد خودش را احیا کند. اما تنها نفت نیست و تحریمها کل تجارت و اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده است. پس بنظرم تنها نباید به مساله فروش نفت نگاه کرد.
در پایان آیا اهرم فشارروسیه بر آمریکا تاثیری بر لغو و یا کاستن تحریم ها بر ایران خواهد داشت؟
قطعا روسیه می تواند تاثیر گذار باشد. اگر رهبران روسیه از این فرصت استفاده کنند و فشار خودشان را بر اتحادیه اروپا افزایش دهند و آنها هم در این مسیر قرار گیرند و همراه با روسیه و چین بر امریکا فشار بیاورند. می دانیم که روسیه ابزارهای دیپلماتیک متعددی دارد و با بسیاری از کشورها تعاملات خیلی خوبی دارد و از طریق تماس با آنها و ایجاد یک کمپین بین المللی می تواند بر آمریکایی ها فشار بیاورد.
لازم به ذکر است که برخی کشورهای همسایه ایران در این این شرایط بحرانی شیوع کرونا ویروس به یاری ایران شتافته اند تا کمی از فشار ناشی از تحریم های آمریکا بر ایران بکاهند. در این بین کمک ۲۳.۵ میلیون دلاری ژاپن ، کمک اقلام بهداشتی ۶ تنی قطر و همچنین ارسال محموله های کمک های بهداشتی ترکیه شایان ذکر است.
ضمنا کمپینی نیز به راه افتاده است که با قرار است با جمع آوری امضاء به مقابله با فشار تحریم ها در زمانه شیوع کروناویروس در ایران بپردازد. در توضیحات جمع آوری امضاء برای این کمپین آمده است:
«اکنون این مسئله کاملا مشخص شده است که ویروس کرونا یک تهدید جدی واگیرداری است که کل جامعه بشریت را بدون محدودیت داخل مرزهاتحت تاثیر قرار میدهد بهمین دلیل ضروری است که تمامی کشور ها متفقاً در برابر این بیماری مصیبت بار، بدون در نظر گرفتن اختلافات سیاسی و تفاوت های جغرافیایی ایستادگی نموده و با هم در کاهش آثار مخرب انسانی، اقتصادی و اجتماعی آن همکاری نمایند.طی روزها و هفته های گذشته و در شرایطی که مردم ایران نیازمند حمایت های بین المللی و همراهی در مبارزه ی سخت و بی امان علیه گسترش این ویروس میباشند، متاسفانه دولت آمریکا به تنگ تر کردن حلقه ی محاصره ی اقتصادی علیه مردم ایران و تهدید های تحریمی علیه خریداران نفت این کشور که تنها منبع مالی مبارزه با ویروس کروناست ادامه میدهد. علاوه بر این در شرایطی که همه کشور ها از جمله ایران در حال مبارزه با تهدید کرونایی میباشنددولت آمریکا و برخی از متحدانش از این وضعیت به عنوان ابزاری علیه ایران استفاده می کنند. هم زمان با این که مردم ایران گرفتار یکی از بیماری های جدی واگیر دار شدند، آمریکا در حال بدتر کردن وضعیت فعلی آن هاست. بی تردید امروز کل کره ی زمین در داخل یک قایق نشسته اند و اگر این قایق آسیب ببیند تمامی سرنشینانش آسیب خواهند دید.
به همین دلیل آمریکا باید از اینکه سلامت عمومی را فدای اهداف متکبرانه ی سیاسی کند، خودداری کند چرا که این رفتار، برخلاف اخلاق و هنجار های بین المللی است. احزاب سیاسی در سرتاسر جهان با هر ماهیتی و رسانه های جمعی به عنوان ستون های اصلی دموکراسی باید این اقدام غيرقانونی دولت آمریکا را در نظر داشته و با صدای بلند آن را محکوم نمایند. آمریکا بر خلاف ادعایش در حال فریب افکار عمومی است و تحریم های هدفمند و هوشمندانه ای را جهت محروم سازی مردم ایران از دریافت کمک های بین المللی و حتی خرید اقلام و تجهیزات پزشکی طراحی و اجرا می نماید آمریکا باید موانعی که بر سر راه توسعه ی سلامت جهانی است را از میان بردارد.»