گزارش و تحلیل

آینده روابط ایران و کشورهای منطقه پس از حمله موشکی سپاه

عامل بحران و تسویه حساب خارجی در منطقه نیروهای آمریکایی هستند.
Sputnik

اسپوتنیک - در ادامه تنش‌ها میان ایالات متحدۀ آمریکا و جمهوری اسلامی ایران، آمریکا در بامداد سوم ژانویه سردار قاسم سلیمانی، فرماندۀ نیروهای قدس سپاه پاسداران ایران را به همراه ابومهدی‌ المهندس، معاون سازمان حشد الشعبی عراق در نزدیکی فرودگاه بغداد هدف قرار داده و ترور کرد. ایران نیز در پاسخ به این اقدام آمریکا، بامداد هشتم ژانویه در عملیاتی با نام "شهید سلیمانی" برای انتقام گیری از ترور فرمانده نیروهای قدس سپاه ایران، به پایگاه نظامی آمریکایی عین الاسد در استان الانبار عراق حملات موشکی انجام داد.

واشنگتن پست: آمریکا قصد ترور یکی دیگر از فرماندهان سپاه قدس را داشت که ناموفق بود

حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد با واکنش‌های جهانی متفاوتی روبرو بود و یکی از این واکنش‌ها از طرف کشور عراق و برهم صالح، رئیس جمهوری این کشور بود که پس از فشارهای ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا در خصوص محکوم کردن حمله ایران به پایگاه‌های آمریکایی در عراق در بیانیه‌ای نسبت به نقض حاکمیت عراق و وارد کردن این کشور به جنگی جدید هشدار داد.

در همین حال، محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق نیز در واکنش به حمله موشکی سپاه به پایگاه‌های آمریکایی در عراق، اظهار داشت: عراق به شدت با تلاش طرف های درگیر برای استفاده عراق در تسویه حساب ها مخالف است.

مصیب نعیمی، کارشناس مسائل خاورمیانه به اسپوتنیک در خصوص آینده روابط ایران با عراق و سایر کشورهای منطقه پس از این حملات و اینکه آیا واکنش ایران منجر به افزایش تنش و یا بالعکس کاهش تنش در منطقه خواهد شد، اظهار داشت:

قضیه تحولات عراق و درخواست مردم عراق پس از اینکه اقدام آمریکا در هفته گذشته منجر به ترور سردار سلیمانی و ابومهدی‌ المهندس در فرودگاه بغداد شد و این اقدام تروریستی بدون اطلاع دولت عراق انجام پذیرفت، دولت این کشور اولین مخالف اقدامات آمریکا بود؛ از این رو پارلمان عراق در جلسه فوق‌العاده‌ای خروج نیروهای خارجی که البته منظور نیروهای آمریکایی بود را رسما به دولت اعلام کرد. آقای عبدالمهدی نیز با احضار سفیر ایالات متحده این موضوع را ابلاغ کرد. آمریکایی‌ها نیز ابتدا این موضوع را نپذیرفتند. به دنبال این موضوع خود دولت عراق اعلام کرد اقدام آمریکا هتک حاکمیت این کشور است و ایران هم با توجه به اعلامی که کرده بود همان نقطه‌ای که تروریست‌ها از آن بلند شده بودند و جزو محدوده نظامی آمریکا محسوب می‌شود را مورد حمله قرار داد.

آیا هدف ایران به حداقل رساندن خسارات حمله موشکی خود به پایگاه امریکا بود؟

در حال حاضر دولت عراق به آمریکا اعلام کرده است که شما باید از این کشور خارج بشوید تا تسویه حساب‌ها در عراق انجام نشود. ایران در عراق پایگاه و نیروی نظامی ندارد و این آمریکا است که با داشتن نیرو و پایگاه نظامی از عراق به سایر کشورها تجاوز می‌کند. از زمان حضور آمریکایی‌ها در عراق، عراقی‌ها بارها به آمریکایی‌ها اعلام کرده‌اند که حق ندارند از خاک این کشور علیه ایران هیچگونه اقدامی انجام دهند؛ لذا آمریکایی‌ها بر خلاف پروتکل فی مابین این اقدام را انجام دادند و آقای برهم صالح هم منظورشان این بوده است که خاک عراق محل تصفیه حساب قرار نگیرد و برای اینکه عراق محل تصفیه حساب نباشد، آمریکا باید از این کشور خارج شود. تا زمانی که آمریکا در عراق حضور دارد و این کشور خارج از توافقات به صورت خودسرانه عمل کرده و ترور انجام می‌دهد، طبیعی است که عراق نسبت به حضور آنها واکنش نشان دهد.

مرجعیت در عراق نیز امروز همین موضوع را بیان کرده و عامل بحران و تسویه حساب خارجی را نیروهای آمریکایی دانستند. یعنی تا زمانی که نیروهای آمریکایی در این خاک هستند این اختلاف و تنش هر روز وجود دارد و اگر عراق می‌خواهد از این تنش خارج شود راهکارش خروج نیروهای آمریکاییست وگرنه ایرانی‌های در عراق نیروی نظامی ندارند و به حاکمیت این کشور نیز احترام می‌گذارند. فلذا حرف عراقی‌ها نباید تفسیر به عکس شود.

آینده روابط ایران با کشورهای منطقه مانند امارات، کویت و قطر که آمریکا در آنها پایگاه نظامی دارد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ایران به این کشورها نیز همیشه اخطار و تذکر داده است. چه به قطر، کویت و امارات که ایران با آنها رابطه سیاسی دارد و چه به عربستان از طریق سایر کشورها اخطار داده شده است که به هر گونه تجاوز، حمله یا تعدی از خاک این کشورها توسط آمریکایی‌ها پاسخ داده خواهد شد. این کشورها هم مدعی هستند که با ایالات متحده شرط کرده‌اند که در نزاع خود با ایران از پایگاه‌های موجود در خاک آنها استفاده نشود. ما این باور را داریم که این کشورها خود را در برابر آمریکا ضعیف می‌دانند و ایالات متحده خود را به آنها تحمیل کرده است و اینطور نبوده که به عنوان مثال قطر از آمریکا برای برپایی پایگاه در خاک خود درخواست کند اما به این کشورها قول داده شده است که حضور آمریکایی‌ها برای تامین امنیت است. زمانی که پایگاه‌ها باعث سلب امنیت شود قطعا واکنش دولت‌ها و مردمانشان بیشتر خواهد شد و در واقع آمریکایی‌ها دارند به ضرر همپیمانان خود کار می‌کنند.

حضور آمریکایی‌ها در منطقه حتی اگر مانند افغانستان منجر به این شود که کل سرزمین را جنگ فرا بگیرد در آخر منجر به شکست خواهد زیرا که در حوزه خلیج فارس اگر حتی برای چند روز تنگه هرمز بسته شود کل غرب بدون سوخت خواهد ماند و اقتصاد آنها با مشکل روبرو خواهد شد. لذا ناامنی در این منطقه تنها به ضرر ایران نیست بلکه به ضرر غرب و اقتصاد آنها نیز هست به همین دلیل است که اروپایی‌ها نیز بسیار نگرانند که آمریکا با یک ریسک خطرناک موجب تضرر غرب شود. سیاست ایران مشخص است و آمریکایی‌ها هستند که در مرزهای ایران ناامنی ایجاد می‌کنند؛ ایران که در مرزهای آمریکا و اروپا حضور ندارد که مشکلی ایجاد کند. لذا در این موضوع حق با ایران است.

بحث و گفتگو