اسپوتنیک - در مذاکرات 22 اکتبر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در سوچی درباره اقدامات لازم برای غلبه بر بحران ایجاد شده در شمال شرقی سوریه پس از عملیات نظامی ترکیه، "چشمه صلح"، که از 9 اکتبر آغاز شد و تصمیم آمریکا برای خارج کردن ارتش خود از این مناطق به توافق رسیدند.
حسین شیخ الاسلام، مشاور وزیر امور خارجه ایران و سفیر اسبق جمهوری اسلامی در سوریه، در گفت‌و‌گو اختصاصی با اسپوتنیک به اظهار نظر در خصوص توافقات ایجاد شده میان روسای جمهور روسیه و ترکیه پرداخته است.
اسپوتنیک: ایران دستیابی به توافق میان روسای جمهور روسیه و ترکیه در مورد عملیات «چشمه صلح» را چگونه ارزیابی می‌کند؟
توافق بر روی کاغذ در عین اینکه قابل احترام است، تمام کار نیست و مهم این است که چگونه در عمل انجام گیرد. متاسفانه شاهد آواره شدن بسیاری بودیم که این آوارگان باید به محل زندگی خود بازگردند. بسیاری در این عملیات جان خود را از دست دادند که بسیار تاسف بار است. ترکیه باید آن را ترمیم کند و نمی شود که اینچین باقی بماند و باید به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشور سوریه احترام گذاشته شود.
نیازی به این عملیات نبود و ارتش سوریه می توانست به مرزها منقل شود و کلیه مرزها را برای سوریه و ترکیه امن کند. پیش از دو کشور توافقی با عنوان آدانا داشتند و ما نیز در طرح میانجیگری خودمان نیز به آن اشاره کردیم و این طرح می توانست اجرا شود.
ما به تصمیماتی که آقای پوتین و اردوغان اتخاذ کرده اند احترام می گذاریم و امیدواریم که یکپارچگی سوریه حفظ شود، به این دلیل که آمریکایی ها بدنبال تقسیم منطقه هستند و هر جا که بتوانند این تقسیم بندی را انجام می دهند. در هر صورت ما نگرانی های امنیتی ترکیه را درک می کنیم اما راه آن را عملیات نظامی نمی دانیم.
اسپوتنیک: آیا جمهوری اسلامی ایران علاوه بر کمک نظامی در مبارزه با تروریسم کمکهای دیگری را به سوریه ارائه نموده است؟ ایران در ثبات سوریه چه نقشی دارد؟
ما در حال حاضر بیشترین حجم کمک به مردم سوریه را داریم که در دو قسمت دولتی و مردمی صورت می گیرد. ما نفت سوریه را تامین می کنیم. علی رغم تحریم های آمریکا و یا هدف قراردادن نفتکش های ما که یکی از آنها اخیر در دریای سرخ اتفاق افتاد و یا توقیف نفتکش ما توسط انگلیس و ما را مجبور به مقابله به مثل کردند. مهمترین موضوع در سوریه سوخت است و مدت ها تروریست ها بر چاه های نفت سوریه حاکم بودند و اگر سوخت و انرژی نباشد به نوعی زندگی و حیات معطل می شود. بخش دوم کمک های مردم ایران به مردم سوریه است. ما هم دین هستیم و در این کشور شهید داده ایم و خون ما در آن سرزمین جاری است و ما کمک های غیر رسمی مردم به این کشور داریم که مقدار آن کم هم نیست و شاید از کمک های دولتی نیز موثر تر باشد. همچنین از گذشته نیز روابط اقتصادی خوبی بین دو کشور برقرار بوده و آن را همچنان ادامه می دهیم. به عنوان مثال تنها خودروهایی که در سوریه مونتاژ می شود، ایرانی است و یا در صنایع دیگر به ویژه برای بازسازی هست که وظیفه ماست و کمک می کنیم، اما مهمترین کمک ما کمک های مردمی است و شخصی که بچه و خونش را در این کشور داده حتما کمک مالی هم خواهد کرد.
اسپوتنیک: شما به مساله تلاشهای آمریکا برای تجزیه و تقسیم بندی منطقه اشاره فرمودید. آمریکا همیشه به هر بهانه ای مساله «تهدید ایران» را مطرح می کند. اخیرا دونالد ترامپ تهدید کرده است که در صورت لزوم ضربه قدرتمندی به ایران خواهد زد و آمریکا آماده جنگ است. ایران این تهدیدات ترامپ را چگونه ارزیابی می‌کند؟
ترامپ بسیار صحبت می کند و در بسیاری از مواضع حرف های خود را نقض می کند. ولی آنچه مربوط به دفاع است، ما منسجم هستیم و نشان هم دادیم. پهپاد آنها ذه ای وارد خاک ما شد و گمان می کرد که ما سلاحی برای ساقط کردن آن نداریم، اما دید که اسلحه داریم. اما مهمتر از سلاح، اراده ما بود که پهپاد را هدف قرار بدهیم و از جنگ با آمریکا وقتی به خاک ما تجاوز می کند، هراسی نداریم و حالا برتری تکنولوژی نیز داریم.
اسلحه هایی را که یمنی ها از آن استفاده می کنند، جدا از اینکه چه کسی در اختیار آنها قرار داده و به آنها کمک کرده است، آمریکایی ها با تمامی پولی از کشورهای خلیج فارس گرفته و سلاح های مختلف در اختیار آنها قرار داده، حتی نمی توانند سلاح های یمنی را رهگیری کنند تا بخواهند آنها را هدف قرار بدهند. در خریص که در نزدیکی بحرین قرار دارد و 50 کیلومتر تا پایگاه نظامی آمریکا فاصله دارد، حتی نتوانستند موشکی که پرتاب شده را رصد کنند. پس می بینیم که حرف زیاد می زند و تا زمانی که راه مقابله با این تکنولوژی که یمنی ها استفاده می کنند و هر کس در اختیار آنها قرار داده است را پیدا نکنند، جرات حمله به کسی را ندارند. چون این تکنولوژی که یمنی ها در اختیار دارند ممکن است بسیاری دیگر از کشورها در اختیار داشته باشند. ما صبر استراتژیک داریم و قصد جنگ نداریم و درگیر نمی شویم ولی اگر آنها اشتباه کردند، همانطور که پهپاد آنها را ساقط کردیم، در مقابل آنها خواهیم ایستاد.
اسپوتنیک: یکی از ادعاهای اخیر آمریکا علیه ایران این بود که گویا جمهوری اسلامی همراه با روسیه و چین در تلاش برای مداخله در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2020 است. آیا ایران به دنبال چنین هدفی است؟
ما همانطور که در قانون اساسی ایران آمده، اجازه دخالت در امور سایر کشورها نداریم و ریئس جمهور و نمایندگان به کتاب آسمانی ما قسم می خورند که براساس قانون اساسی عمل کنند و قسم در اسلام بسیار مهم است و ما خلاف آن نمی توانیم عمل کنیم. این اتهامات همه وارد می کنند و ماشین تبلیغاتی بسیار قدرتمندی دارند اما ما نیز از راه تبلیغات با آنها مقابله می کنیم.