گزارش و تحلیل

سوریه در انتظار جنگی دیگر...

5 اکتبر، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه اعلام کرد که این کشور قصد دارد طی روزهای آینده عملیات نظامی را در شمال سوریه آغاز نماید.
Sputnik

کشورهای اروپایی بلافاصله عکس العمل نشان داده و از آن انتقاد کردند. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نیز به نوبه خود اعلام کرد از عملیات نظامی ترکیه پشتیبانی نمی کند و حتی نظامیان خود را از شمال سوریه خارج خواهد کرد.

متعاقبا سناتورهای آمریکا و خود ترامپ نیز با انتشار بیانیه هایی ترکیه را تهدید کردند که در صورت حمله با تحریم اقتصادی از طرف آمریکا مواجه خواهد شد و حتی ممکن است عضویت این کشور در ناتو منحل گردد.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز پس از گفتگوی تلفنی با همتای ترک خود اعلام کرد که این اقدام ترکیه هیچ مثمر ثمر نخواهد بود.

ایران با اقدام نظامی ترکیه در شمال سوریه مخالفت کرده و خواستار احترام به تمامیت ارضی سوریه و حاکمیت ملی این کشور است.

فرزاد رمضانی بونش، کارشناس مستقل و تحلیلگر مسائل بین المللی و منطقه ای در گفتگو با خبرنگار اسپوتنیک به تشریح این تصمیم ترکیه و موضع آمریکا در قبال این رویکرد می پردازد:

همانطور که میدانید، ترکیه از آغاز بحران سوریه یکسری منافع اقتصادی، سیاسی، ژئوپلیتیکی و امنیتی  خود را در شمال این کشور دنبال می کند و در زمان های مناسب و با توجه به نوع مدیریت بحرانی که مد نظر بوده در واقع نیروهای نظامی و امنیتی ترکیه تلاش می کردند یک منطقه حائلی را بین خودشان و نیروهای کرد این منطقه ایجاد نمایند تا به نوعی مانع از اتصال دو بخش کردستان ترکیه و سوریه شوند.

از نگاه ترکیه افزایش قدرت نظامی و سیاسی احزاب کردی شمال سوریه مخالف با منافع ژئوپلیتیکی، اقتصادی و سیاسی این کشور خواهد بود و به نوعی تلاش می کنند با همکاری برخی جریان های ترکمن ، عرب و غیره مانع از به قدرت رسیدن آنها شوند. در این راستا ترکیه تلاش کرده است با رایزنی با بازیگران منطقه ی و بین المللی با توجه به منافع خودش دست به حملاتی به مناطق کردی سوریه بزند.

در واقع ترکیه به خاطر منافع سیاسی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی خود نمی خواهد که کردها در این منطقه قدرتمند شوند و از طرف دیگر مانع از فرصت عمل و یا همکاری بیشتر و گسترده این حزب در شمال سوریه شود. در این وضعیت ترکیه در راستای این رویکرد خود گام بر می دارد اما این اقدام با مخالفت دولت سوریه همراه است و در بعد دیگر منافع بازیگران بین المللی منطقه چندان با منافع ترکیه همراستا نیست.

وقتی ترامپ حرف راست می زند

در خصوص رویکرد آمریکا و ترامپ برای خروج نظامیان خود از منطقه و از طرف دیگر تهدید فشار اقتصادی و تحریم برای ترکیه و در حالی که کردها خود را تا حدی همکار راهبردی این کشور می دانستند باید بگوییم که آمریکا تلاش می کند با ابزارهای غیر نظامی به نوعی به رویکرد ترکیه پاسخ دهد. در واقع از طرفی احزاب کرد شمال سوریه را از خودش نرنجاند و از طرف دیگر مانع از حمله ترکیه به این بخش از سوریه شود.

رویکرد دوگانه ترامپ برای خروج نظامیان آمریکایی از این منطقه از یک طرف و از طرف دیگر تهدید تحریم اقتصادی و خروج از ناتو برای ترکیه با چه هدفی است؟

آقای بونش توضیح می دهد : "رویکرد آقای ترامپ در این وضعیت، پرهیز از ورود به نوعی درگیری نظامی با بازیگران در این منطقه است. در این زمینه آمریکایی ها می دانند که با توجه به نوع رابطه شان با ترکیه و همچنین منافع بازیگرانی که در این منطقه وجود دارند، تقابل نظامی با ترکیه پیامد های منفی نیز برای آنها به دنبال خواهد داشت و به نوع همکاری هایشان از منظر سیاسی و نظامی با ترکیه آسیب بیشتری خواهد رسید. در نتیجه ترامپ سعی می کند با ابزارهای اقتصادی مانع از این اقدام ترکیه شود. به نظر می رسد که آمریکایی معتقدند دامنه فشار را تاحدی نگه دارند که مانع از حمله گسترده ترکیه به شمال سوریه و از بین رفتن کامل قدرت نظامی احزاب کردی کردستان سوریه شوند. اما به نظر می رسد که حملات محدود ترکیه به این منطقه با نوعی چشم پوشی آمریکایی ها روبرو می شود".

 

عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه با وجود عضویت این کشور در اجلاس سه گانه ایران-ترکیه –روسیه برای حل و فصل بحران سوریه را چطور می توان بررسی کرد؟

"با توجه به اینکه نوع دامنه تنش بین ترکیه و احزاب کرد در منطقه شمال سوریه مستقیما بر حضور ایران در سوریه تاثیر نمی گذارد اما ایران به نوعی در کنار دولت سوریه گام برمی دارد. و از بعد دیگر تمامیت ارضی سوریه برای ایران مهم است . حمله ترکیه به کردستان سوریه در واقع حمله به منافع امنیتی ، سیاسی و ژئوپلیتیکی دولت سوریه به شمار می رود و این امر در تقابل با نوع همکاری های ایران و دولت سوریه است. از طرف دیگر اگر حمله گسترده تری از طرف ترکیه به سوریه صورت گیرد، مسلما این امر با اجلاس های سه جانبه ایران، ترکیه و روسیه و نوع روابط این کشورها برای حل و فصل بحران سوریه هماهنگ نخواهد بود.

به نظر می رسد که این اقدام ترکیه در کوتاه مدت توسط بازیگران مختلف مدیریت شده و خاتمه خواهد یافت."

بحث و گفتگو