اسپوتنیک - در تاریخ 14 سپتامبر 2019، تاسیسات نفتی شرکت آرامکو عربستان سعودی واقع در شرق این کشور با چندین هواپیمای بدون سرنشین مورد حمله قرار گرفتند.
مسئولیت این حمله را حوثیان یمنی برعهده گرفتند. اما "ائتلاف عربی" در حال جنگ در یمن به رهبری عربستان سعودی، ایران را مسئول حمله به تأسیسات نفتی عربستان می داند. در همین زمینه، عربستان سعودی روز چهارشنبه بقایای یک "موشک کروز و پهپادهای ایرانی" را که میگوید در حمله اخیر به تاسیسات نفتیاش مورد استفاده قرار گرفته است به نمایش گذاشت. ترکی المالکی، سخنگوی وزارت دفاع عربستان، گفت که این ادوات شاهدی "غیرقابل انکار" از تجاوز ایران به خاک این کشور است.
وزیر دفاع ایران و دیگر مقامات جمهوری اسلامی این موضوع را اکیدا رد کردهاند. حسامالدین آشنا، مشاور مطبوعاتی حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در واکنش به اظهارات المالکی اظهار داشت که نشست خبری وی "یک فاجعه رسانهای" برای عربستان سعودی بوده است.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، ساعاتی پس از حملات روز شنبه به تاسیسات نفتی عربستان، ایران را مسئول این حملات دانسته و در این راستا به عربستان سفر نمود. پمپئو در یک پیام توئیتری نوشت: در حالی که روحانی و ظریف وانمود میکنند به دیپلماسی متعهد هستند، تهران تقریباً در 100 حمله به عربستان سعودی نقش داشته است، در میانه تمام فراخوانها برای تنش زدایی، ایران هم اکنون به حملهای بی سابقه علیه منبع انرژی جهان دست زده است.
براساس اعلام آژانس بین المللی انرژی، این حادثه در عربستان سعودی در حال حاضر به جدی ترین وقفه در تأمین نفت در طول تاریخ منجر شده است، برخی از ناظران خسارات حمله به آرامکو را بیش از خسارات ناشی از انقلاب اسلامی در ایران در سالهای 1978-1979 و تحریم نفت پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال های 1973-1974 ارزیابی می کنند.
اسپوتنیک برای بررسی بیشتر این حادثه با صباح زنگنه، کارشناس مسایل جهان عرب و سفیر پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی همکلام شده است.
اسپوتنیک - حمله اتفاق افتاده علیه تاسیسات نفتی آرامکو عربستان سعودی را چگونه ارزیابی میکنید؟
حادثه بزرگی که اتفاق افتاد نشان داد که حوثیها و یمنیها هم به امکانات دقیقتری دسترسی دارند و هم قصد دارند به نقاط حساس و استراتژیک عربستان آسیب برسانند و این را به عنوان تنها راه مجبور کردن عربستان برای توقف جنگ علیه مردم یمن میدانند. به لحاظ حقوق بینالمللی، حقوق اسلامی و یا هر عنوانی دیگری یمنیها این حق را داشتند و دارند که در دفاع از خودشون و موجودیتشان به اقدامات تلافی جویانه دست بزنند. البته همچنان یمنیها محدوده حقوق بشری را مراعات میکنند و عملیاتی علیه مراکز مردمی، غیر نظامی و اقتصادی خصوصی انجام نمیدهند.
اسپوتنیک - به نظر شما آیا ایران نقشی در این حمله داشته است؟
در خصوص نقش ایران در این عملیات باید بگویم که این کشور همواره اعلام کرده است که از راهحلهای مسالمتآمیز و دیپلماتیک برای حل بحران یمن حمایت میکند و حتی در این راستا طرحی ارائه نموده است. مناسبترین پاسخ از سوی عربستان سعودی و آمریکا در این بین به جای ادامه جنگ و کشتار و متهم کردن کشورهای دیگر اینست که به مردم یمن اجازه بدهند برای سرنوشت خودشان تصمیمگیری کنند. ایالات متحده نیز بهتر است از مسلح کردن عربستان و حمایت از محاصره مردم یمن دست بکشد زیرا که اینکار منجر به ادامه یافتن پاسخگویی مردم یمن خواهد شد و این وضعیت میتواند توسعه پیدا کند و تمامی عواملی که در محاصره یمن نقش ایفا میکنند را در معرض خشم مردم یمن قرار خواهد داد. ایران اگر بخواهد کاری انجام بدهد به صورت مستقیم انجام داده و اعلام هم میکند و از جانبی هم نگرانی ندارد.
اسپوتنیک - آیا عربستان ممکن است دست به اقداماتی علیه ایران بزند؟
عربستان از هیچکاری تا کنون کوتاهی نکرده و از هر سلاحی و از هر امکانی اعم از محلی، منطقهای و بینالمللی استفاده کرده در محاصره و حمله به مردم یمن بنابراین اقدامی بیشتر از این نمیتوان متصور بود. اگر عربستان بخواهد جبهههای دیگری را نیز باز بکند به نظر میرسد به تسریع سقوط حاکمیت آنها منجر خواهد شد.
اسپوتنیک - ایران و عربستان در راستای بهبود روابط دو جانبه قرار داشتند، آیا این حادثه بر روابط دو کشور سایه خواهد انداخت؟
ایران همچنان بر سیاست تنش زدایی در منطقه و جهان قائل بوده و هست و این بستگی به این دارد که چه کشوری این تنش را افزایش میدهد. توقف جنگ در یمن طبعا به این منجر خواهد شد که آنها به عربستان سعودی حمله نکنند و البته که این بر سایر روابط سایه میاندازد اما به صورت کلی ایران برای روابط دو جانبه محدودیتی با عربستان قائل نیست و مناسبتر هم این میداند که روابط دو جانبه عادی سازی شده و دو کشور به برقراری صلح و آرامش در منطقه کمک کنند.