گزارش و تحلیل

حمله به آرامکو جهان را به کجا می برد؟

اسپوتنیک - بمباران تأسیسات نفتی آرامکو عربستان در 14 سپتامبر سبب تشدید مشکلات اقتصادی و سیاسی در خاورمیانه و جهان شده است.
Sputnik

ولادیمیر ساژین خاورشناس مطرح روس و تفسیرگر اسپوتنیک در این خصوص چنین می نویسد: عربستان سعودی اعلام کرده است که تولید نفت خود را بیش از نیمی - 5.7 میلیون بشکه در روز از یک سطح عادی تقریبی 9.8 میلیون بشکه کاهش داده است. وحشت در بورس های نفتی. فوراً قیمت نفت در بازار جهانی تقریبا 15٪ افزایش یافت و تا 71.95 دلار آمریکا رسید.

با این حال، واکنش فوری ریاض به موقعیت نفت و اظهارات مربوط به موعد بازگرداندن تولید نفت و زیرساخت های نفتی باعث شده تا قیمت های جهانی نفت کاهش یابد. بنابراین، شب 18 سپتامبر، نفت برنت به ارزش بشکه ای 63.84 دلار و نفت   WTI  به 58.30 دلار رسید.

اما چشم انداز نفت هنوز هم مشخص نیست. میزان کامل خسارات وارده در 14 سپتامبر تا به حال معلوم نیست. اما با توجه به تعداد  تأسیسات آسیب دیده و مدت زمان طولانی لازم برای بازسازی تجهیزات تخصصی، تعمیر و احیای ظرفیت های پالایش نفت عربستان سعودی می تواند در یک دوره چهار، شش یا حتی دوازده ماهه  انجام شود.

توضیحات پمپئو در مورد عمل نکردن پاتریوت در عربستان
البته اگر عواقب ناشی از این ضربه را نادیده بگیریم، افزایش قیمت نفت برای بسیاری به ویژه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت سودمند است. اما با همه اینها، باید توجه داشت که حمله به عربستان سعودی با هدف افزایش سودآوری کشورهای صادرکننده نفت انجام نشده است. این یک اقدام سیاسی بود.

چه کسی مرتکب این عمل تروریستی به خوبی تهیه شده و درخشان اجرا شده، شده است؟ به گفته وزارت دفاع عربستان، در این حملات از 18 فروند هواپیمای بدون سرنشین دارای 7 موشک پیشرفته کروز با دقت بالا استفاده شده است. به طور رسمی، شورشیان یمنی، حوثی ها از جنبش انصارالله، مسئولیت این حمله را برعهده گرفتند. با این حال، در این رابطه سوالاتی وجود دارد.

اول: آیا حوثی ها چنین سلاح های مدرن و دارای دقت بالایی را دارند؟

دوم: آیا شورشیان قادرند اند تعامل لازم نیروها و وسایل  با  انواع سلاح ها - موشک های کروز و هواپیماهای بدون سرنشین هنگام حمله به عربستان را تامین کنند؟

سوم: آیا حوثی ها قادر به استفاده مستقل از چنین فناوری های مدرن هستند؟

لاوروف: در مورد حوادث عربستان باید تحقیقات دقیق صورت گیرد
حتی با پاسخ های مثبت برای این سؤالات، شک هایی از جمله در مورد محل پرتاب موشک و هواپیماهای بدون سرنشین بوجود می آید. مخصوصاً در ارتباط با دقت بسیار بالای ضربات.

یک کمسیون بین المللی از کارشناسان و محققان عربستان سعودی، آمریکا، فرانسه و سازمان ملل برای روشن کردن کلیه شرایط پیرامون حمله به عربستان سعودی تشکیل شد. یافته های این کمیسیون در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل که 17 سپتامبر در نیویورک آغاز بکار کرد ارائه می شود.

در تاریخ 18 سپتامبر، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در تماس تلفنی با ولیعهد، محمد بن سلمان آل سعود، وزیر دفاع عربستان، از حمله به پالایشگاه های نفتی ابراز نگرانی کرد و خواستار تحقیقات کامل و عینی درباره آنچه اتفاق افتاده است، شد.

در تاریخ 18 سپتامبر، وزارت دفاع عربستان یک کنفرانس مطبوعاتی را برگزار کرد و در آن لاشه های پهپادها و موشک هایی را رونمایی کرد که در حمله به پالایشگاه های عربستان بکار برده شده بودند. تمام سلاح ها ساخت ایران بود.

ترکی مالکی نماینده وزارت دفاع عربستان با اذعان به اینکه هنوز مکانی دقیق پرتاب پهپادها مشخص نشده است، گفت: "ما شواهدی در دست داریم که این حمله از یمن نبوده است. ایران سعی کرد واقعیتها را جعل کند؛ حمله به تاسیسات سعودی آرامکو از شمال و با حمایت ایران انجام شد. وی خاطرنشان ساخت که این قطعات شواهدی "انکار ناپذیر" از تجاوز ایران هستند.

موسوی: شواهد دخالت ایران در حمله به عربستان را ارائه دهند
در حال حاضر، وظیفه اصلی کمیسیون تحقیق در مورد حمله به عربستان این است که دریابید هواپیماهای بدون سرنشین با موشک ها از کجا پرتاب شدند، مسیر آنها به سمت کدام اهداف بود. بدون شک ایالات متحده با داشتن یک گروه بندی نظامی قدرتمند مجهز  به مدرنترین ابزارهای اطلاعاتی، از جمله، سیستم شنود مکالمات و مجموعه ماهواره ها، می تواند مسیر حمله به عربستان را مشخص کند. تخته های مدار چاپی که در بقایای هواپیماهای بدون سرنشین و موشک حفظ شده اند، با پردازش و تجزیه و تحلیل دقیق به تعیین مسیر پرواز موشک ها و هواپیما ها کمک می کنند.

مقامات آمریكا گفتند كه هنوز شواهد دیگری دال بر دخالت ایران در حمله به عربستان، عکس های ماهواره ای منتشر نشده باقی مانده است كه نشان دهنده ی فعالیت شدید نیروهای نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پایگاه هوایی اهواز برای آماده سازی موشک ها است.

با این حال، آمریکایی ها و سعودی ها هیچ عجله ای برای اعلام حکم نهایی ندارند.

با وجود همه اینها، عربستان سعودی و آمریکا شکی ندارند که حمله به زیرساخت های نفتی عربستان کار تهران است. اگر از این منطق پیروی کنیم، به طور واضح  در این قضیه حتما سپاه پاسداران سهیم بود. فقط این ساختار که  کشوری در کشور است و دارای قدرت پولی ، اقتصادی ، نظامی ، اطلاعاتی ، سیاسی ، دیپلماتیک است و شخصاً تابع آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب است ، قادر به انجام چنین عملیاتی است.

 به گفته کانال تلویزیونی آمریکایی CBS News الله خامنه ای عملیات حمله به عربستان را تصویب كرد.

سیستم پدافند هوایی آمریکایی پاتریوت در عربستان سعودی مایه آبروریزی شد
اگر تمام نتیجه گیری های سیاستمداران ، تحلیلگران ، کارشناسان ایالات متحده و عربستان با شواهد غیرقابل انکار تأیید شود، یک دلیل رسمی برای اعلام جنگ علیه ایران بوجود می آید. دوره جدیدی در خاورمیانه از جمله در منطقه خلیج فارس آغاز خواهد شد. ایران نه تنها به یک دشمن سیاسی و ایدئولوژیک همسایگان سنی خود تبدیل خواهد شد، بلکه به یک دشمن مستقیم نیز تبدیل خواهد شد که نه تنها اسرائیل بلکه بیشتر کشورهای خلیج فارس را تهدید می کند.

در این صورت، شرایطی پیش می آید که عربستان و ایالات متحده نمی توانند به اقدامات ایران پاسخ ندهند. اما در عین حال آنها نمی خواهند علیه ایران جنگ آغاز کنند. ریاض البته می خواهد، اما توسط دست دیگران، در درجه اول توسط دست آمریکایی ها. با این حال، این جنگ به درد رئیس جمهور ترامپ در جریان  فعالیت های انتخاباتی که تقریباً آغاز شده است، نمی خورد. به طور کلی، ایالات متحده گزینه های مختلفی دارد. اما شاید ممکن ترین آنها، به اصطلاح جامع است. این عملیات شامل اقدامات متنوع و گسترده ای را علیه ایران شامل است. این البته تقویت تحریم های مالی و اقتصادی ضد ایرانی است که از قبل اعلام شده است.

طرح ائتلاف برای اعمال فشار بر ایران از طریق سازمان ملل متحد. این پاسخ آمریکا به گویا دست داشتن ایران در حمله به تاسیسات شرکت نفت آرامکو سعودی است.

به علاوه تقویت گروه نظامی خود در خلیج فارس بوسیله تحویل  سیستم های اضافی پدافند موشکی - هوایی پاتریوت به آنجا و همچنین اعزام چند اسکادران جنگنده و کمک به نوسازی نیروهای پدافند هوایی - موشکی عربستان سعودی.

دانشمندان و تحلیلگران سیاسی آمریكا از نظر راهبردی، به رهبری کشور خود پیشنهاد می کنند که برخورد به کشورهایی مانند ایران از برخورد دو عنصری از قبیل "صلح – جنگ"، "سفید – سیاه" به بینابینی "خاکستری عوض شود. مایکل آیزنشتاد  دانشمند مشهور سیاسی در انستیتوی سیاست خاورمیانه واشنگتن، در مقاله خود "کار علیه ایران در منطقه خاکستری" ، می نویسد: "بهترین راه مقابله با استراتژی نامتقارن ایران در عربستان سعودی و سایر کشورها، استراتژی منطقه خاکستری آمریکا است که می تواند به مبارزه با تشدید اختلاف کمک کند. منظور نویسنده از "منطقه خاکستری" انجام جنگ های غیر سنتی با استفاده از روش های غیر سنتی است: حملات سایبری، خرابکاری های مخفی، خرابکاری هایی که توسط افراد ناشناس انجام می شود، یعنی انجام یک "جنگ پروکسی" ، "جنگ غیرمستقیم" با استفاده از فن آوری بالا و منابع کشورهای ثالث.

به این ترتیب، ضربه مهلکی به بزرگترین پالایشگاه های نفتی در عربستان سعودی ، نه تنها به بازار نفت ، بلکه به امنیت در منطقه و جهان آسیب بزرگی وارد کرد.

ابعاد کامل پیامدهای این اقدام تروریستی هنوز مشخص نیست. یک چیز روشن است، اکنون موقعیت در آستانه جنگ است. در آینده، عواقب آن بیش از پیش احساس خواهد شد - چند جانبه، متنوع ، و آنها بر بسیاری از کشورها و مسایل تأثیر خواهند گذاشت.

اما امروز می توان گفت که امیدهایی که در هفته های اخیر برای نرم شدن روابط ایران و آمریکا و برای حفظ برنامه جامع اقدام مشترک برجام  - توافق هسته ای بوجود آمده است، از بین می روند. و باز هم ، مشکل اصلی یعنی روابط ایران -  آمریکا و آمریکا - ایران در سیاست منطقه ای و جهانی در مقام اول قرار گرفته است.

بحث و گفتگو