در بیانیه پنتاگون که روز دوشنبه منتشر شد، ریاست فرماندهی مرکزی نیروهای مسلح آمریکا، ژنرال کنت مکنزی اینطور گفته است.
کارشناسان روس، ایرانی و عربی در مصاحبه ی ویژه ای برای اسپوتنیک شرح می دهند که دلایل و عواقب این گام برای خلیج فارس چیست
بحرین چه احتیاجی به این ائتلاف دارد؟
امجد طاها رئیس منطقه ای مرکز بریتانیایی تحقیقات خاورمیانه در بحرین معتقد است که این گام برای دولتش کاملا منطقی است.
این کارشناس بحرینی برای اسپوتنیک توضیح می دهد: « پادشاهی بحرین یکی از آندسته کشورهایست که از اقدامات ایران رنج کشیده و می کشند. امنیت شاهنشاهی و کشورهای شورای همکاری دول عربی خلیج فارس از مدت ها پیش با تهدیدات جدی روبرو هستند. بنابراین کاملا طبیعی است که بحرین از آمریکا در مبارزه با تروریسم ایران به ویژه در آب های بین المللی حمایت کند.»
در عین حال هماهنگ کننده برنامه خاور میانه شورای روسی در امور بین الملل روسلان مامدوف در خصوص دلایل پیوستن بحرین به ائتلاف آمریکایی نظر دیگری دارد.
این کارشناس روس می گوید:« در بحرین ، پایگاه عظیم آمریکایی قرار دارد و ناوگان آمریکایی نیز آنجا مستقر هستند. برای همین پادشاهی انتخاب زیادی پیش رو نداشت. ضمن اینکه بحرین، شاخص اصلی نظرات عربستان سعودی در زمینه مسائل منطقه ای است. در عین حال هم آمریکا و هم بریتانیا ، ارسال کنندگان اصلی تسلیحات به بحرین هستند و ارتباطات قدیمی بین آنها برقرار است. من فکر می کنم که مبارزه برای توجه از جانب واشنگتن در اینجا جایگاه ویژه ای دارد. اما در کل و به طور کل بحرین دولتی است که نشانگر مواضع عربستان سعودی است و این یک وضعیت مرسوم و سنتی محسوب می شود.»
سایر کشورهای عربی چه واکنشی نشان می دهند؟
استاد بخش خاورشناسی مدرسه عالی اقتصاد روسیه آندری چوپریگین معتقد است: « کشورهای عربی خلیج فارس هیچ واکنشی نشان نمی دهند برای آنکه شاید این گام مطابق با خواسته عربستان سعودی باشد. اسرائیل آنقدر که من می دانم از آمادگی خود برای الحاق به ائتلاف خبر داده است اما به طور قانونی فعلا جایگاهی در آنجا ندارد. فکر می کنم که مهره های منطقه ای شک و تردید دارند که ترامپ بسیار خوشحال و شاد خواهد شد، در صورتی که نفت از خلیج کلا به جایی نرود، اگر چه برعکس می گوید. در این صورت مشکلات پی در پی نفت شیل در آمریکا برای مدتی حل می شوند. چیز خاصی نیست، فقط بیزنس و تجارت است. برای همین هم کشورهای عربی خلیج فارس عجله ای ندارند که همراه با هم با اروپا در یک ائتلاف قرار بگیرند و در واقع آغاز جنگی گسترده ریسک بسیار بالایی دارد.»
آیا باید منتظر تکمیل شدن ائتلاف با سایر کشورهای عربی باشیم؟
استاد مرکز تحقیقات اسلامی و عربی پژوهشکده خاورشناسی آکادمی علوم روسیه گریگوری لوکیانوف معتقد است که چند کشور در هر صورت ممکن است به ائتلاف آمریکایی ملحق شوند، اگر چه احتمال آن زیاد نیست.
این کارشناس می افزاید: « همه چیز به این موضوع مرتبط است که آمریکا تا چه اندازه اصرار نماید. در ارتباط با دولت های بزرگ از لحاظ ژئوپلیتیکی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی در بسیاری موارد بستگی دارد به اینکه آیا آنها می توانند برخی مسائل مورد مناقشه دیگر مانند اوضاع یمن که نیازمند توجه زیادی از طرف آنها ست را حل و فصل نمایند. بنابراین اکنون ما می توانیم بگوییم که حمایت از ائتلاف آمریکایی در سطح شورای همکاری دول عربی خلیج فارس بعید است. حمایت از جانب قطر نیز بعید به نظر می رسد. عمان ممکن است تحت فشار بریتانیا از ائتلاف حمایت کند. احتمال پیوستن عربستان سعودی به ائتلاف وجود دارد. زمان ایجاد این ائتلاف به صورت اتفاقی ناموفق بوده است. امروز اوضاع ژئوپلیتیکی در منطقه خلیج فارس برای تشکیل یک ائتلاف گسترده مناسب نیست.»
ایران برنامه های خودش را دارد
امیر موسوی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیکی و ارتباطات بین الملل در تهران مطمئن است که ائتلاف آمریکایی با شکست مواجه می شود. مسئله آنقدر هم به قدرت نظامی ایران بستگی ندارد که به توانایی های دیپلماسی.
این کارشناس تاکید می کند:« معتقدم که اکنون آمریکایی ها و اسرائیلی ها توجه خود را بر بحرین به عنوان راهنمای منافع خودشان در خلیج منعطف کرده اند. این موضوع پس از کنفرانس منامه و تلاش ها برای اجرای « معامله قرن» در درگیری فلسطین و اسرائیل مشخص شد. کاملا بدیهی ست که بحرین به درخواست آمریکا این گام را برداشته است. اما من ایده و فکر خاصی در این ائتلاف نمی بینم. مشکل بریتانیا را حل کردیم. همچنین علاقه مشخصی به همکاری با ما از جانب چنین مهره هایی چون عراق، کویت، قطر و عمان وجود دارد. دیدارها و مذاکراتی با نمایندگان امارات متحده عربی داشتیم. به زودی هیات سعودی به تهران سفر می کند و دقیقا دیروز وزیر امور خارجه ایران خاطر نشان کرد که به زودی تفاهم در منطقه حاصل می گردد. برای همین شکست در کمین آمریکاست.»
کارشناس ایرانی ضمن اشاره به احتمال ایجاد سیستم امنیت در منطقه افزود: «در این ارتباط فکر می کنم که مفهوم روسی در زمینه امنیت در منطقه بهترین جایگزین است برای آنکه این مفهوم پاسخ و واکنش بزرگی در منطقه دریافت کرده است.»