13ام ژوئن دو تانکر در دریای عمان مورد حمله قرار گرفتند. این حمله در مرزهای آبی میان ایران، امارات متحده عربی و عمان رخ داد. وزارت دفاع امریکا اظهار داشت که این حمله ممکن است با استفاده از اژدر یا مین صورت پذیرفته باشد. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده در میان خبرنگاران ایران را به نصب مینهایی که منجر به آسیب رساندن به تانکرهای Kokuka Courageous و Front Altair شد، متهم نمود.
در عین حال ایران 44 خدمه کشتی مورد حمله قرار گرفته که در بین آنها 11 روس نیز حضور داشتند را نجات داد. آمریکا ویدئویی را منتشر کردند که به روایت آنها در آن نظامیان ایرانی مین منفجر نشده ای را از نفتکش آسیب دیده دردریای عمان جدا می کنند و تاکید میکند که این دلیلی بر دخالت داشتن ایران در این حادثه است.
در این راستا آقای سید سعید میرترابی حسینی، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی نظر خود را در خصوص اینکه چه کسی از وقوع این حادثه در دریای عمان میتواند نفع ببرد با خبرنگاری اسپوتنیک به اشتراک گذاشت.
توجه بفرمایید که هر اظهار نظری در این خصوص باید همراه با مدارک باشد. اما بطور معمول در این مواقع سوالی که مطرح میشود اینست که چه کسی از وقوع این حادثه میتواند نفع ببرد.
با در نظر گرفتن این واقعیت که سهام شرکتهای انرژی ایالات متحده در روز پنج شنبه پس از کاهش دو روزه بلافاصله پس از حملات به دو تانکر در دریای عمان افزایش یافت، تصویر واضحی از این مسئله است که چه کسی از این حادثه سود می برد.
در حالی ایران همواره برای تنش زدایی چه در منطقه و چه با کشورهای بزرگ از طریق مذاکره و در چارچوب برجام ابراز تمایل میکند، طبیعتا راغب نیست چنین حوادثی آنهم در زمان سفر تاریخی نخست وزیر ژاپن به این کشور و در این ابعاد بزرگ رخ دهد. وقوع چنین حادثهای به هیچ وجه در چنین برهه زمانی به نفع ایران نیست.
علاوه بر این پیشنهاد ایران همواره مدیریت تنشها بوده است و حتی در این راستا پیشنهاد مذاکرات امنیتی را به کشورهای حوزه خلیجفارس برای رفع سو تفاهمهای احتمالی ارائه نمود. بنابراین آنطور که شواهد نشان میدهد چنین حادثهای نمیتواند از جانب ایران باشد و ایران نیز از این حادثه نفعی نمیبرد؛ حتی خود ایران نیز در خصوص حوادث مدیریت شده برای هدایت تنشها به سمت خاصی هشدار داده بود.
با در کنار هم قرار دادن این شواهد به نظر میآید که برای ایران در این حادثه نه انگیزه و نه منافعی هست و موضع اعلامی ایران هم محکوم کردن این حادثه و اعلام برائت از آن است. البته که ایران این ایده را مطرح نموده است که گروههایی وجود دارند که به دنبال تنش در منطقه و استفاده از آنها در راستای اهداف سیاسی خود هستند بنابراین میتوان این حاثهها نیز در این چارچوب بررسی نمود. اما بنده به شخصه نمیتوانم بگویم که این حادثه توسط آمریکا، متحدانش و یا اسرائیل حادث شده است.
در آخر اگر از جانب ایران و کشورهای منطقه به این موضوع نگاه کنیم، فکر میکنم که به هر حال ایران باید با جدیت بیشتری موضوع مذاکرات امنیتی را با کشورهای منطقه مطرح کند تا فضایی را بوجود بیاورد که به عنوان یک کشور بزرگتر و کشوری که عمق راهبردی بیشتری در سطح منطقه دارد و از امکان بیشتری برای مدیریت مسائل و تحولات منطقه برخوردار هست، شرایطی را ایجاد کند که زمینه وقوع چنین حوادثی را کمتر کند. راهکار نیز این است که یک چارچوبی برای مطرح شدن نگرانیهای امنیتی کشورهای منطقه بوجود بیاید و این فضای مستعد برای بروز تنشها مدیریت بشود که البته که اینکار تنها با همراهی قدرتهای بزرگ امکان پذیر است.