گزارش و تحلیل

آیا تحریم ایران تف سربالاست؟

آمریکا سعی دارد ایران را از درآمدها محروم کرده و نفوذ آنرا در خاور میانه خنثی کند. روسیه می تواند از این موقعیت نفع ببرد.
Sputnik

اسپوتنیک به نقل از رسانه تی 24 ترکیه می نویسد: ایالات متحده به تدریج تحریم ها علیه ایران را تشدید می کند. هیدروکربن ها پایه و اساس اقتصاد ایران را تشکیل می دهد و اقتصاد ایران به تولید و صادرات فراورده های نفتی وابسته است و اما آمریکا به دنبال محروم کردن ایران از این درآمد است و سعی دارد نفوذ و قدرتش را در منطقه خنثی کند و از دستیابی به سلاح های هسته ای جلوگیری  کند.  ترامپ، با قید کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست سازمان های تروریستی و تمدید  معافیت ها از تحریم های ضد ایران، نشان داد که اصلا قصد ندارد عقب نشینی کند. این هفته، رئیس جمهور آمریکا حکمی اعمال تحریم ها در تعدادی از بخش های اقتصاد ایران که شامل آهن، فولاد، مس و آلومینیم هستند و یکی دیگر از منابع مهم درآمد برای ایران است را امضا کرد.

اعزام 120 هزار نظامی آمریکا برای مقابله با ایران
آمریکا دستور خرید نفت از عربستان سعودی و امارات متحده عربی را به جای ایران صادر کرد و در باره کسانی که روابطشان با این کشورها، مانند ترکیه، گرم نیست یا هزینه های بالاتر حمل و نقل را دارند، فکر نمی کند. علاوه بر این، به نظر می رسد آمریکا آماده تحریم حتی متحدان خود نیز هستند و ترکیه نمیتواند در این مورد استثنا باشد.

چنین است موضع ای که ایالات متحده اشغال کرد. با این حال، مهم است که چگونه کشورهای دیگر به اقدامات ایالات متحده پاسخ می دهند که خرید نفت از ایران را ممنوع می کند و به کشورهای دیگر جهان می گوید: "شما می توانید نفت را فقط از کشورهای تحت حمایت ما و تنها با آنها تجارت کنید."  البته این امر مهم است که چه کسی برنده خواهد شد و کی خواهد باخت.

جا دارد گفته شود که هیچ کشوری این موضع  آمرکا  و تهدید تحریم ها را دوست ندارد. حتی اکنون بعضی کشورها سعی دارند با حوادث جاری سازگار شوند در حالی که دیگران سعی می کنند راه های پنهانی برای گریز از تحریم ها را پیدا کنند.

صادرات فلزات ایران در نبرد با تحریم های آمریکا
در نگاه اول، می توان فکرکرد که عربستان سعودی برنده خواهد شد، چون اعتقاد بر این بود که تقاضا برای نفت را به جای ایران برآورده کند. با این حال، علاوه بر معامله هسته ای با ایران، میراث اوباما برای ترامپ در خاورمیانه، تضعیف اعتماد   به آمریکا  از طرف متحدانش نیز بوده است. با اعلام خروج ایالات متحده از معامله هسته ای - برجام، عربستان سعودی تولید نفت را افزایش داد، همانگونه که وعده داده بود، عربستان برای آرام کردن بازار تولیدات خود را افزایش بدهد و به گفته اوپک، در ماه نوامبر سال گذشته، آن را به بالاترین سطح در تاریخ خود برساند. اما زمانی که آمریکا  معافیت تحریم ضد ایران را برای هشت کشور، از جمله ترکیه اعمال کرد، عربستان سعودی شروع به تردید نمود که ایالات متحده وعده های خود را برآورده کند و از آن زمان تولید روزانه خود را به سطح آوریل 2018 کاهش داد. ظاهرا عربستان سعودی موضع "صبر و شکیبایی" را در نظر گرفته است تا بداند که چگونه ایالات متحده قصد دارد ایران را در بنبست قرار دهد. این وضعیت استوار بودن روابط ایالات متحده و عربستان سعودی را مورد آزمایش قرار داده و بازار نفت را تحت فشار خواهد گذاشت.

به نظر می رسد که روسیه یک بازیگر دیگری است که از موضع سختگیرانه آمریکا نفع می برد. انتظار می رود که کشورهایی که خرید نفت خود را از ایران متوقف کرده اند، آنرا از روسیه خریداری  کنند. این جریان برای روسیه در حکم پیدایش درآمد جدی خواهد بود. بنابراین، اگر به مثال ترکیه نگاه کنیم، می بینیم که ترکیه، با کاهش خرید نفت از ایران، به روسیه رو می آورد. این کار وابستگی ترکیه به مسکو را افزایش می دهد، در حالی که آنکارا می خواهد منابع متنوعی را ایجاد کرده و به تدریج روابط با روسیه را تضعیف کند. به نظر می رسد که واشنگتن محاسبه کرده که روسیه از این حوادث سود خواهد برد. اگر چنین باشد، شاهد هستیم که اولویت آمریکا ایران است و به خاطر جلوگیری از توسعه آن ، ایالات متحده حاضراست در روابط با روسیه گذشت کند. روسیه و ایران دیگر این واقعیت را پنهان نمی کنند که هدف های آنها در مورد سوریه متفاوت است. سرگئی ریابکوف معاون   وزیر امور خارجه روسیه در ماه ژانویه سال جاری میلادی تأکید کرد که روسیه متحد ایران در مورد مسئله سوریه نیست و امنیت اسرائیل - بر خلاف ایران - برای آنها (روسیه) یک اولویت است.

روسیه که بدون تأثیر تحریم های ضد ایران می تواند به راحتی ایران را در بنبست قرار دهد، به این ترتیب به دنبال تحقق بخشیدن به اهداف خود برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ خواهد بود و پس از گرفتن سوریه از دست ایران و حزب الله، می تواند هم  اسرائیل را آرام کند و هم سوریه را دوباره به جهان عرب بازگرداند. ما همچنین باید روابط بین روسیه و رقیب دیرینه ایران - عربستان سعودی را به خاطر داشته باشیم که از تحریم های کریمه آغاز شده  و همچنان با توافق اوپک در مورد تعادل قیمت نفت، که اساس اقتصاد آنها است، ادامه یافت. سرمایه گذاری های متقابل روسیه   و عربستان سعودی در شرکت های انرژی همدیگر نیز باید مد نظر ما باشد.

صادرات فلزات ایران در نبرد با تحریم های آمریکا
هند و چین، که دیگر قادر به استفاده از این معافیت  نیستند، در حال تلاش برای پیدا کردن یک فرمول برای غلبه بر تحریم های آمریکا هستند. بنابراين، دو كشور كه قصد ايجاد يك بلوك به عنوان واردكنندگان نفت را دارند و می خواهند در اوپک   موضع هاي قوی تر را پیدا کرده و معامله قيمت را به نفع خود کرده و از تحريم ايران دور بزنند و از نظام بانكی آمريكا دوری جویند.  ژاپن، کشور دیگری که معافیت از تحریم ها را از دست داده است و نیازهای نفتی خود را توسط واردات رفع می کند،  همچنان سعی در یافتن راه حل ها دارد و اجازه نمی دهد که تحریم های آمریکا بر اقتصاد آن تاثیر بگذارد.

اروپایی ها در تلاش هستند تا توافق هسته ای 2015 را حفظ کنند. آنها ضمن مقابله با آمریکا،  برای ایجاد یک مکانیسم تجاری خاص برای رفع  تحریم ها جهت جلوگیری از فروپاشی اقتصاد ایران تلاش می کنند. به مجرد افزایش کشورهای نگران شده از سیاست عظمت طلبانه آمریکا، تعداد بلوک های مخالف واشنگتن بیشتر می شود. در طول جستجوی راه ها برای غلبه بر تحریم ها، دلار، که مهم ترین نیروی ایالات متحده است، ممکن است، خدشه دار شود. امروز، دلار، که هنوز برتری خود را حفظ می کند، دارای هیچ رقابتی در محاسبات بین المللی و شکلگیری قیمت نفت نیست و این امر نارضایتی کشورها را بر می انگیزد. در این شرایط، ممکن است اختلافات در مورد یک ارز جهانی جدید در پرداخت های بین المللی  دوباره تشدید شود و اگر گام جدی علیه دلار، که منبع قدرت سیاسی و اقتصادی ایالات متحده است، برداشته شود، ایالات متحده ممکن است توانایی خود را برای تامین کسری بودجه با کمک تقاضای دلار از دست دهد و در بلند مدت  نفوذ خود را از دست بدهد  و در نهایت آنها خواهند باخت.

بحث و گفتگو