بعد از رسوایی که در پی قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی در سفارت این کشور در ترکیه صورت گرفت. مقامات عربستان سعودی به دنبال کاهش پیامدهای این رسوایی هستند و حتی برای به حداقل رساندن خطرات رشد انزوای بین المللی، ریاض آماده است تا با رقیب منطقه ای خود یعنی تهران مذاکره کند. منابع دیپلماتیک می گویند که مذاکرات در سطح وزیران در بغداد برگزار شد.
رسانه های عربی به نقل از منابع دیپلماتیک نوشتند که حسین جابریانصاری معاون عربی و آفریقایی وزارت امورخارجه ایران و تامر الصبحان، وزیر امور خارجه عربستان در امور خلیج فارس در خاک عراق گفت و گو کردند. در این رابطه ما با آقای سید هادی افقهی، کارشناس مسایل خاورمیانه و کشورهای عربی به گفتگو نشستیم.
برخی رسانه های عربی زبان ادعا کرده اند که مقام های ایرانی و سعودی در عراق مذاکراتی را انجام داده اند، آیا این ادعا درست است؟
آیا ریاض در حال تغییر سیاست خود نسبت به همسایگان به ویژه ایران است؟
نسبت به ایران هنوز اشاره ای ندیدم ولی نسبت به دیگر کشورهای منطقه مخصوصا نسبت به عراق، بله خوب در یک برنامه سنگین و جنگ نرم، جنگ اقتصادی و حمایت از تروریست ها راهبرد خودش را عوض کرده است چون نتیجه نگرفت و از طریق حمایت از تروریست ها و حملات نظامی شکست خورد و هزینه سنگینی را هم متحمل شد. الآن سیاستش و راهبردش عوض شده است، استراتژیش عوض شده است، آمدند و دارند جنگ تبلیغاتی، عملیات روانی، رسانه ای انجام می دهند و الآن یک شبکه مخصوص عراق ساخته اند به نام ان بی سی العراق که این شبکه حدود 3-4 ماهی است که راه افتاده است و برای مفهوم سازی جدید که ما دوستدار شما هستیم و ما می خواهیم در بازسازی عراق شرکت کنیم در حالی که چیز ملموس و علنی را ما ندیده ایم. هنوز برخی از مقامات عراقی شاکی هستند که سعودی ها نیت درستی ندارند فقط این یک تغییر تاکتیکی است که از طریق جنگ نتوانستند عراق را به هم بریزند حالا می خواهند از طریق جنگ نرم و تبلیغات و بعضی از حرکات اقتصادی خیلی سمبولیک که بیشتر جنبه تبلیغاتی هم دارد دست زده اند. خوب با دیگر کشورها می بینیم که عربستان سعودی با سوریه مشکل دارد با حزب الله لبنان مشکل دارد با ما مشکل دارد با قطر که همسایه و هم کیش خودش است مشکل دارد با یمن مشکل دارد بنابراین حتی در شمال آفریقا هم واقعا تونسی ها ناراحت هستند از دخالت سعودی ها لیبیایی ها ناراحت هستند از دخالت سعودی ها، اینها هست بنابراین عربستان سعودی خیلی موفق نیست دلیل اصلی آن هم اینست که اختیارش دست خودش نیست یعنی دلیل اینکه تاکنون چندین بار مسولین ایرانی دعوت به گفتگو کردن با عربستان و صریح بشینن و مسائلشان را مطرح کنند اجابت نکردند و پاسخ مثبت ندادند دلیل عمده اش این است که اینها تحت فشار آمریکا هستند و آمریکا به هیچ وجه اجازه نمی دهد، حتی خبرهای موثق ما داریم که سعودی ها مایل بودند بعد از امارات و بحرین که در دمشق باز گشودند. سعودی ها می خواستند این کار را بکنند ولی متاسفانه آمریکا دخالت کرد و در همین سفر اخیر پمپئو به سعودی ها هشدار داده بود که شما فعلا حق ندارید چنین کاری را انجام دهید. خوب کشوری که اختیار خودش را دست کسی دیگر داده طبعا نمی تواند آن توازن و آن وقار و متانت دیپلماتیک خودش را در سطح منطقه حفظ کند و با عقلانیت نسبت به حل مشکلات منطقه گام بردارد.
ایران ثابت کرده است که می خواهد منطقه رو به آرامش حرکت کند و حتی از هر سازمانی چه سازمان همکاری اسلامی، چه شورای امنیت و چه سازمان ملل و چه اتحادیه اروپا کشورهای عربی که به ایران آمدند. هرگونه همکاری و هرگونه کمکی که از ما خواستند ما واقعا با کمال صداقت و شفافیت همکاری کردیم مثل پرونده یمن مسئله سوریه، مسئله لبنان ولیکن متاسفانه طرف مقابل ما که عربستان سعودی است بنا ندارد منطقه رو به آرامش و رو به توسعه و رشد برود و بنا دارند که همیشه در حالت جنگ باشد تا بتوانند این شرکت های اسلحه ساز، کمپانی های اسلحه سازی متاسفانه محصولات خودشان را در منطقه بفروشند و سودشان را ببرند.