دادگاه بین المللی سازمان ملل در لاهه، در تاریخ 24 بهمن 1397، شکایت ایران از آمریکا را قابل قبول دانسته و اعلام کرد بررسی این دادخواست در حیطه صلاحیت این مرجع قضایی قرار دارد.قاضی دادگاه لاهه ضمن قرائت حکم دادگاه گفت:" این دادخواست قابل قبول است". در واقع،دیوان عالی آمریکا در سال 2016 شکایت بانک مرکزی ایران درباره بازگردادن دو میلیارد دلاراز سپرده های توقیف شده ایران را قبول نکرده و رای داده بود که این وجوه باید صرف پرداخت غرامت به خویشاوندان آمریکاییان کشته شده بر اثر انفجارات سال 1983 در بیروت و دیگر انفجارات شود. ایران در رابطه با اینکه مقامات آمریکا ایران را "حامی تروریسم" معرفی و این سپرده ها را توقیف کرده بود، به دادگاه سازمان ملل مراجعه کرد.قضات دادگاه بین‌المللی کیفری در لاهه هلند با رد اعتراض آمریکا اعلام کردند که این دادگاه صلاحیت قضایی رسیدگی به شکایت ایران از ایالات متحده به دلیل توقیف اموالش را دارد.
در این راستا، خبرگزاری اسپوتنیک باخانم مریم جلالوند پژوهشگر ارشد حقوق بین الملل درحوزه سیاست خارجی در خصوص شکایت ایران از آمریکا و پذیرش دادگاه لاهه جهت بررسی بازگرداندن مبلغ 2 میلیارد دلاری به تهران به گفتگو نشست.
این اقدام مثبت دادگاه لاهه را چگونه ارزیابی می کنید؟
همیشه هر سازمان بین المللی در سطح جهانی (علی الخصوص دادگاه لاهه)، اگر هر گونه اقدامی را که علیه کشوری ظلمی صورت گرفته شده باشد، بررسی نماید، این بررسی به نفع مردم ان کشور است. این اقدام لاهه در خصوص رسیدگی به شکایت ایران علیه آمریکا، صد در صد به نفع دولت و مردم ایران است. امریکا اعلام نموده است که من دادگاه لاهه را در این جریان قبول ندارم، این می تواند یک نکته منفی برای امریکا و یک کوئن بسیار مثبت برای ایران می باشد، زیرا آمریکا به صراحت یکی از سازمان های بین المللی قانونی در جهان را بی اعتبار بر می شمارد. قطعا به نفع ما است.
آیا شما این تصمیم دادگاه لاهه را به عنوان پیروزی برای ایران محسوب می کنید؟
صد در صد. هر زمانی که دادگاه لاهه، راییی را تصویب کند، معتبر است. اگر این دیوان رای مثبت خود را به نفع ایران اعلام کند، این اقدام بسیار به نفع مردم ایران است.
در این جا لازم است به یاد بیاوریم در ارتباط با پرونده دارو و تحریم ها، دادگاه لاهه رای را به نفع جمهوری اسلامی ایران صادر کرد و اعلام نمود که تحریم های آمریکا از لحاظ دارویی و مواد اولیه کشاورزی را قبول ندارد. این نکته بسیار مثبت برای جمهوری اسلامی بود. در واقع می توان با توجه به روند 40 ساله آمریکا بر علیه ایران، به این نتیجه رسید که بعید است که آمریکا حکم دادگاه لاهه را قبول داشته باشد.
آیا ایران می تواند امید داشته باشد که با حکم دادگاه لاهه، عدالت برقرار شود؟
به نظر من دادگاه لاهه یک سازمان مستقل است. همه حقوقدانان ما دادگاه بین المللی لاهه را قبول دارند، هر حکمی که دادگاه لاهه تصویب کند، کشورها باید به آن تمکین کنند. این یک ارگان حقوقی و قضایی در سطح جهانی است، به هر حال هر خروجی که از این دادگاه بیرون می اید، در واقع توسط قضات بین المللی صادر شده است و قطعا عدالت توسط این دادگاه برگزار خواهد شود.
ایران به جامعه جهانی و مهمترین مرجع قضایی جهان ارجاع نموده است. دنیا شاهد این است که ایالات متحده به هیچ سازمان و مرجعی در دنیا پاسخگونیست. و حال اینکه سازمان ملل بتواند تحریم ها را از بین ببرد و یا تمکین به این رای نماید باید منتظر ماند و دید.
در واقع آمریکا در طی 40 سال به عناوین مختلف جمهوری اسلامی را تهدید می کند، در ماجرای اخیر بدون هیچ گونه دلیل و سند و پشتوانه محکم از توافق بین المللی برجام خارج شده است. قطعا خود دنیا این را می داند، اما از انجا که آمریکا یک کشور بزرگ در جهان است، و دارای قدرت در شورای امنیت و سازمان ملل است، همیشه آمریکا از این موقعیت خود سو استفاده نموده است. ما امیدواریم که دیوان لاهه بتواند از حق مردم ایران در برابر ناعدالتی ها و زورگویی های آمریکا دفاع کند. مردم ایران دیگر به نوعی زیر فشار تحریم های ناعادلانه آمریکا قرار دارند اما روزنه های امیدی چون دادگاه لاهه و سازمان های بین المللی است. آمریکا 40 سال بی دلیل و بی اساس تحریم ها بر علیه جمهوری اسلامی پیاده می کند، امیدواریم حداقل دادگاه لاهه نتیجه مثبتی برای ایران داشته باشد.