هفته گذشته وزیران امور خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس اعلام کردند که یک شرکتی ایجاد کردند که وظیفه آن سازمان دادن تجارت قانونی با ایران با دور زدن تحریم های آمریکا است. مدیر اجرایی اتاق بازرگانی آلمان-ایران، میکائل توکوس (Michael Tockuss) ، در مصاحبه ای با اسپواتنیک نحوه کار این مکانیسم را بازگو کرد.
آقای توکوس، Instex، اینستکس- ابزار حمایت از مبادلات تجاری، خود را "شرکت اروپایی" می داند که برای دور زدن تحریم های آمریکا تاسیس شده است. شما در مورد این چه چیزی می دانید؟
ما می دانیم که این شرکت در پاریس مستقر است و پرسنل که عملکرد کلیدی را انجام می دهند، در دسترس هستند. در حال حاضر، به نظر می رسد، هماهنگی جزئیات خاصی از کار این شرکت در سطح اروپا جریان دارد.
و چطور باید در واقع عمل کند؟
آیا اینستکس برای سرویس خود نیاز به ربح خواهد داشت؟
ما هنوز این را نمیدانیم، در روزهای آینده مذاکرات را برگزار خواهیم کرد، و گزینه هایی برای اجرای عملی این ایده جستجو خواهیم نمود. به نظر من، شرکت ها مجبور نیستند برای تجارت با ایران هزینه اضافی بپردازند.
فکر می کنید این ایده ممکن است کار کند؟
اگر همه چیز درست انجام شود، کار خواهد کرد. اما در ابتدا تنها محصولات به اصطلاح بشردوستانه مجوز دریافت می‌کنند — داروها، تجهیزات پزشکی، مواد غذایی. از دیدگاه ما این تنها مرحله اول کار خواهد بود.
چه اتفاقی می افتد اگر آمریکا تحریم ها را در مورد یک شرکت اعمال کند؟ آیا اینستکس قادر خواهد بود از طریق جبران هزینه های آن، محافظت کند و نوعی بیمه را پرداخت کند؟
نه، اینستکس جبران نمی کند و از شرکت محافظت نمی نماید. اما برای هر شرکت کوچک یا متوسط (و تنها در آلمان، از 5 تا 7 هزار شرکت در تجارت با ایران مشغول هستند) خطر قرار گرفتن در حیطه توجه آمریکا نسبتا کوچک است.
و آیا این‌طور نخواهد شد که شرکت های بزرگ از ترس آمریکا با اینتکس سرکار نداشته و زیر بار فشار آمریکا خواهند رفت؟
آیا شما فکر می کنید که در میان شرکت های متوسط، علاقه مندی به همکاری با اینتستکس بالا خواهد بود؟
ما اکنون با اطمینان می توانیم بگوییم که علاقه شرکت ها واقعا بالا است. از سوی دیگر، اینستکس نمی تواند یک بلاگردان نامیده شود. این تنها یکی از عناصر در اجرای معاملات مالی است که ما از ظاهر شدن آن استقبال می کنیم. از سوی دیگر، بانک های کوچکی وجود دارند که آماده اند تا معاملات خود را با ایران انجام دهند. ما شرکت های مالی داریم آماده کمکرسانی به این موضوع. علاوه بر این، فرصت های تجاری بین اروپا و ایران با استفاده از رمزارز وجود دارد. بنابراین هیچ راهی "بهترین" وجود ندارد.
این واقعیت غیر منتظره است که انگلستان در این کار شرکت می‌کند که معمولا به دستور واشنگتن اقدام می نماید.
در انگلستان، تعدادی از خانه های تجاری وجود دارد که، برای مثال، تخصصشان تجارت غله است و از آنجا که انگلستان تقریبا هیچ فرصت برای معاملات مالی با ایران را ندارد، من فکر می کنم که برای انگلستان جالب خواهد بود که در این کسب و کار در سطح اروپا سهیم باشد.
آیا واشنگتن به نحوی به این ابتکار اتحادیه اروپا واکنش نشان داده است؟ پس از همه، آمریکایی ها معمولاً دوست ندارند که کسی زمانی با آن مخالفت کند؟
همانطوری که معمولا در مورد ایران اتفاق می افتد، آمریکا تهدید می کند که تحریم های جدید و جدیدتری را اعمال کند. اما من توصیه می کنم توجه زیادی به این نکنید. آمریکایی ها معتقدند که شرکت های اروپایی که علاقه مند به انجام تجارت با ایران هستند از آنها هراس دارند. اما در عمل، طرف آمریکایی تا کنون تنها با کنسرن های عمده تماس برقرار کرده است.
این پروژه هنوز در مرحله اولیه است. اما شاید این ایده برای سایر کشورها که علیه تحریم های آمریکا عمل می کنند، قابل اجرا باشد؟ شاید اتحادیه اروپا دلائلی جدید و جدیدتری برای پرداخت از طرق جایگزین دلار داشته باشد؟
در حال حاضر، هیچ جزئیات مشخص در این مورد در دست نیست. اما چندی پیش در راهروهای برلین، گفته شده بودکه همین گزینه می تواند شامل سایر کشورها شود، هم بخاطر تحریمها و هم به این دلیل که امکان صرفه جویی پول بوجود آمده است.