بسیاری باور دارند تلاطمات اخیر ارزی در ایران به این دلیل بود که تیم اقتصادی دولت تصمیم گرفته بود تا نقدینگی را از سطح جامعه جمع آوری کند و به این وسیله هم نقدینگی جمع آوری شد و بدهی بانک ها به مشتریانشان صاف شد.
اینکه برخی تصور می کنند تلاطمات ارزی یک سال اخیر در ایران به دلیل تحریم های آمریکا بوده به جز در موردی که مربوط به آماده سازی شرایط پولی داخلی جهت مواجهه با تحریم ها بوده دیگر بقیه تحلیل ها بسیار اشتباه است.
متاسفانه این شرایط فرصت را برای برخی دلالان اقتصادی و رانت خواران ایجاد می کند تا نهایت سوء استفاده را از شرایط ببرند و ثروت های باد آورده یک روزه حال چه از راه قانونی یا از راه غیر قانونی به جیب بزنند.
مصوبه ها و تصمیمات ارزی هم می تواند در این راستا بسیار موثر باشد.
به عنوان مثال می توان گفت هنوز برای بسیاری از مردم در ایران مشخص نیست که ارز 4200 تومانی دولتی کجا وچگونه خرج می شود.
تنها چیزی که امروزه برای مردم روشن است این است که برخی رانت خواران با استفاده از ارتباطات خود به این ارز دسترسی دارند و سود های کلان از بیت المال را به جیب می زنند.
نقشه برخی آنقدر پیچیده است که حتی شیطان هم باید بیاید پیش آنها جواب پس دهد.
مثلا بگوییم اخیرا برخی حجم بالایی از مواد غذایی مربوط به دام و طیور را با ارز 4200 تومانی وارد کردند و به خورد دام و طیور دادند.
وقتی هم دام و طیور آنها پروار شدند و زمان بهره برداری عمومی از آنها رسید به یکباره این دام وطیور به کشورهای همجوار صادر شدند و داخل مملکت با کمبود گوشت مواجه شد.
حالا رفتند باز هم با ارز دولتی گوشت یخی از کشورهای دیگر وارد کردند و در بازار عرضه کردند.
وقتی هم سوال شد که اگر مملکت با کمبود گوشت مواجه است چرا اجازه صادرات گوشت داده شده؟ گفتند اجازه ندادیم، قاچاق شده.
معلوم هم نیست که چگونه برخی می توانند بیش از یک ملیون راس گوسفند را از مرزهای کشور قاچاق کنند و کشور را دچار این طلاطم نمایند.
چند هفته بود که قیمت ارز آرام آرام در حال افزایش بود، از ده هزار تومان به دوازده هزار تومان افزایش یافت یعنی حدود بیست درصد ، با اعلام ثبت INSTEX به یکباره مجددا قیمت ارز حدود ده درصد سقوط کرد.
از نظر اقتصادی هیچ اتفاقی ، تاکید می کنم هیچ اتفاقی ، پیش نیامده.
INSTEX هنوز نه به باره و نه به داره.
INSTEX بیش از اینکه یک بسته اقتصادی باشد یک بسته سیاسی است و اروپایی ها هنوز تا چند ماه دیگر قرار نیست حتی در زمینه فروش دارو و غذا برای ایران قدمی بردارند (طبق اظهار نظر خودشان).
فعلا هم که برای این طرح کذایی توخالی شان شرط و شروط هم گذاشته اند.
با این شرایط چرا باید قیمت ارز 10 درصد کاهش یابد؟
اصلا چرا قبلا 20% بالا رفت؟
به این شرایط می گویند "یویو بازی کردن با ارز"، می توان گفت بد ترین اتفاقی که ممکن است برای اقتصاد یک مملکت پیش بیاید همین یویو بازی کردن با ارز است چون نه فقط کل اقتصاد فلج می شود وهیچ کس نمی داند کالا را با چه قیمتی بخرد و یا با چه قیمتی بفروشد، بلکه اعتماد کلی به پول ملی نیز از بین می رود، مخصوصا اگر این یویو بازی کردن ها گستره وسیع ده درصد تا بیست درصد داشته باشند.
در کشورهای دیگر یکی دو صدم درصد قیمت ارز بالا و پایین می شود کل کشور بسیج می شوند تا ببینند چه شده که چنین اتفاقی پیش آمده، امروزه در ایران ده بیست درصد بالا و پایین شدن ارز دیگر ارزش فکر کردن ندارد، این دقیقا همان اتفاقی است که می تواند اقتصاد مملکت را نابود کند.
جالب تر اینکه برخی از سیاستمداران که کوچکتر سوادی در زمینه مسایل اقتصادی ندارند فکر می کنند که مثلا باید اعلام کنند که قیمت ارز به زودی فرو می ریزد تا مثلا بگویند شرایط اقتصادی خوب است وفکر می کنند با ایجاد جو سازی روانی می توانند اقتصاد را کنترل کنند.
جای تاسف دارد که وضع امروزی ما به اینجا رسیده اما بد نیست تصمیم گیران اقتصادی، اگر واقعا دلسوز مملکت هستند، تصمیماتی پایدار برای شرایط ارزی و اقتصادی مملکت بگیرند و ثبات را به اقتصاد برگردانند.