کاوشهای باستانشناسی در این منطقه تا قبل از کرونا به کمک آلمان انجام میشد؛ اما پس از آن هیئت های خارجی به مرور از کاوش های محوطه های باستانی ایران کنار رفتند.
خانم دکتر معصومه مصلی، رئیس پژوهشکده باستان شناسی ایران در این زمینه به شیوا آبشناس، خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت: در حال حاضر، کاوشی که خواهیم داشت تنها با حضور هیئت ایرانی انجام میشود و هیئت آلمانی در این فصل حضور ندارند. شرایط به گونهای است که ما عمدتاً از باستانشناسان داخلی در هیئتها استفاده میکنیم و آنان کار را پیش میبرند. اگر هیئتهای خارجی برنامهای داشته باشند، باید پروپوزال ارائه دهند و نحوه همکاری آنان در قالب تفاهمنامههایی که امضا میشود، شفاف و روشن باشد؛ یعنی مشخص کنند که قصد انجام چه کاری را روی محوطه یا تپه مورد نظر دارند. آیا برنامه کاوش دارند، برنامه حفاظت دارند یا صرفاً قصد کار روی یافتهها و مطالعات آزمایشگاهی را دارند؟
این موارد را معمولاً در قالب یک پروپوزال ابتدا اعلام میکنند و سپس در مورد آن تصمیمگیری میشود. در حال حاضر از سوی هیئتهای خارجی که قصد مشارکت دارند، هیچ پروپوزالی ارائه نشده تا ما بتوانیم آن را بررسی و دربارهاش تصمیمگیری کنیم.
وی افزود:
کاوشگر پیشین این محوطه، آقای دکتر آجرلو، پروپوزالی ارائه داده که انشالله به زودی، بخش مالی آن که نیازمند زمان برای تأمین است، تکمیل خواهد شد. کار ایشان از لحاظ پژوهشی انجام شده و مشکلی ندارد و به محض تخصیص بودجه لازم، کار کاوش آغاز میشود.
در محوطه "کُنارصندل" نیز ایتالیاییها حضور داشتند، اما آنان نیز هنوز پروپوزالی ارائه ندادهاند. اساساً برای هر تیمی که قصد کاوش دارد، در درجه اول باید پروپوزال علمی-پژوهشی خود را ارائه دهد تا در پژوهشگاه اعلام و روی آن تصمیمگیری شود.
رئیس پژوهشکده باستان شناسی ایران در ادامه بیان کرد:
اتفاقی که در همین محوطه کنارصندل افتاده و ما بر آن تأکید داریم، این است که به دلیل کاوشهای سالهای پیش که مدتی متوقف شده بود، این محوطه دچار آسیبهای زیادی شده؛ مخصوصاً آسیبهای ناشی از عوامل طبیعی مانند فرسودگی و فرسایش و گاهی عوامل انسانی. بنابراین، اولویت فعلی، انجام عملیات حفاظت و مرمت است و اگر کاوشی هم انجام شود، باید در راستای حفاظت از آنچه به دست آمده باشد تا این آثار را از دست ندهیم. معمولاً کار کاوش باستانشناسی باید در جهت حفاظت باشد و اگر قرار باشد تخریبی اضافه کند، اصولاً نباید انجام شود. تا برنامه دقیق حفاظت و مرمت برای این محوطههای بسیار بزرگ — مثل محوطه کنار صندل و ربع رشیدی — دیده نشود، باید با احتیاط بسیار از آنها مراقبت کرد. یعنی هم باید کار حفاظت و ترمیم روی آنچه از قبل دیده و کشف شده انجام گیرد و هم باید کاوشهای پیشین که سالها روی آنها کار شده و سپس وقفه افتاده، مجدداً با دقت پیگیری شود.
وی تاکید کرد:
به عنوان مثال، بسیار خوشحال میشویم اگر هیئت ایتالیایی — که تجربه بسیار خوبی در زمینه مرمت و حفاظت در کشور خود دارند — بیایند و همین کار حفاظت و مرمت را روی محوطه کنارصندل انجام دهند و اطلاعات علمی خود را در اختیار ما بگذارند. اگر علاقهمند هستند که به اینجا بیایند و در زمینه حفاظت کمک کنند، این بسیار عالی است. ما از نظر علمی هیچ مشکلی برای حضور و کار آنان نداریم، اما شرط لازم این است که در درجه اول یک پروپوزال ارائه دهند، نه اینکه صرفاً به صورت شفاهی اعلام علاقهمندی کنند. تا زمانی که چیزی نوشته نشود و برنامه آنان به صورت مکتوب دیده نشود، مانند همکاران داخلی — اعم از پژوهشگران و اساتید دانشگاه — که پروپوزال خود را از طریق مدیریت استانهای مختلف به پژوهشگاه اعلام میکنند، امکان تصمیمگیری فراهم نیست.