به گزارش اسپوتنیک- پیش از مراسم تشییع پیکر ابراهیم رئیسی و همراهان وی در جلسه ای فوری به میزبانی محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور ایران و با حضور محسنی اژهای رئیس قوه قضائیه، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس ایران و همچنین معاون حقوقی رئیس جمهور، قائم مقام شورای نگهبان و معاون سیاسی وزیر کشور به میزبانی دولت برگزار شد و مقرر گردید با توجه به توافق اولیه شورای نگهبان، انتخابات برای تعیین رئیس جمهور جدید در تاریخ ۸ تیرماه ۱۴۰۳ برگزار شود. بر اساس تقویم مصوب انتخابات ثبت نام نامزدها در روزهای دهم تا چهاردهم خرداد انجام می شود و زمان تبلیغات انتخاباتی نیز از روز ۲۳ خرداد لغایت صبح هفتم تیرماه خواهد بود.
مجید خوشبخت راد پژوهشگر حقوق ضمن بررسی ابعاد قانونی انتخابات زودهنگام ریاست جموری ایران درگفتگو با اسپوتنیک گفت، در حال حاضر آقای محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور سابق، امور اجرایی کشور را در اختیار دارد اما از نظر قانونی ایشان بیش از پنجاه روز نمی تواند در این جایگاه باشد و رئیس جمهور باید با رای مردم و از طریق انتخابات قانونی و رسمی انتخاب شود. در اینجا نکته قابل توجهی وجود دارد مبنی بر ضرورت برگزاری انتخابات شوراهای شهر و روستا با انتخابات ریاست جمهوری که بر اساس قانون باید همزمان برگزار شود. اما از آنجا که این امکان فراهم نیست تا ظرف ۵۰ روز آینده انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز برگزار گردد، بررسی اولویت دار طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری مبنی بر اینکه این دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا از این قانون مستثنی شده و در سال ۱۴۰۴ برگزار گردد مورد موافقت قرار گرفت.
خوشبخت در ادامه گفت، اگرچه در واقع فرایند قانونی انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری، با فرایند برگزاری معمول انتخابات ریاستجمهوری تفاوت چندانی ندارد، اما دولت اکنون در شرایط پیچیده و سختی قرار دارد و انتخابات که با دستور وزیر کشور آغاز می شود باید ظرف مدت یک هفته با هیأت های اجرایی و نظارتی شروع به کار کند. سپس زمانیکه هیأت اجرایی تشکیل شد، پروسه قانونی انتخابات آغاز میگردد و بر اساس ماده ۵۵ قانون انتخابات ریاست جمهوری، کاندیداها باید ظرف مدت پنج روز برای اعلام نامزدی انتخابات ثبت نام نمایند که بر أساس زمانبندی فعلی این برنامه برای هفته دوم خرداد ماه قابل اجرا است. طبق ماده ۵۷ قانون انتخابات ریاست جمهوری زمانی که شورای نگهبان گزارش ثبت نام کاندیدها را از هیأت اجرایی دریافت نمود باید طی پنج روز صلاحیت نامزدها را احراز نماید، با این توصیف اگر همه چیز طبق این برنامه پیش رود در سومین هفته از خرداد، اعلام صلاحیت کاندیداها از سوی شورای نگهبان نهایی می شود و اوایل هفته چهارم خرداد، باید اسامی کاندیداها اعلام شود. طبق قانون این امکان برای شورای نگهبان وجود دارد تا حداکثر پنج روز اعلام نهایی نتایج احراز صلاحیت کاندیدها را به تأخیر اندازد، ولی با توجه به اینکه کشور در وضعیت عادی همیشگی نیست و انتخابات به صورت زود هنگام و نهایتا ظرف مدت ۵۰ روز باید برگزار شود، این زمان از سوی شورا قابل تقلیل است.
وی در پایان خاطر نشان کرد، قانوناً زمانیکه شورای نگهبان تعیین صلاحیت کاندیداها را اعلام نماید، وزارت کشور دو روز فرصت دارد تا اسامی قطعی کاندیداهای انتخابات را اعلام و از زمان اعلام اسامی، کاندیداها تا یک روز قبل از آغاز رای گیری، فرصت انجام تبلیغات انتخاباتی را دارند. طبق این برنامه هفته آخر خرداد ماه، اسامی قطعی کاندیداها اعلام و روز ۸ تیر۱۴۰۳ پیش از اتمام مهلت پنجاه روزه قانونی، انتخابات برگزار و رئیسجمهور جدید ایران برگزیده میشود. چنانچه هیچ یک از کاندیداها در مرحله اول انتخابات نتوانند ۵۰ درصد آرا را کسب کنند، دو نفری که بالاترین رای را بدست آوردهاند، به مرحله دوم که یک ماه بعد برگزار میشود راه خواهند یافت.