به گزارش اسپوتنیک، در ماه مارس، وزارت دفاع ایالات متحده خبر مورد انتظار را اعلام کرد: F-35 بالاخره وارد مرحله تولید شد. این موضوع خیلی ها را شگفت زده کرد، زیرا لاکهید مارتین قبلاً تقریباً هزار دستگاه از این ماشین ها را تولید کرده است.
در واقع، اولین نسخه از جنگنده نسل پنجم، F-35A، در سال 2006 به پرواز درآمد. آنها در سال 2008 F-35B را - با برخاست کوتاه و فرود عمودی - و در سال 2010 - F-35C مبتنی بر ناو را آزمایش کردند. تولید در سال 2011 آغاز شد، یک سال بعد این جنگنده برای اهداف آموزشی مورد بهره برداری قرار گرفت و در سال 2015 مورد استفاده قرار گرفت: ابتدا برای تفنگداران دریایی، سپس برای نیروی هوایی و نیروی دریایی ایالات متحده.
اما این طرح بسیار جاه طلبانه تر بود: در سال 2001 آنها قول دادند تا سال 2010، 2852 جنگنده تولید کنند. با گذشت 23 سال، سبد سفارشات با احتساب مشتریان خارجی به 3481 دستگاه رسیده است.
صادرات نقش مهمی دارد: در واقع واشنگتن حامی اصلی برنامه است، اما 16 کشور دیگر در آن شرکت می کنند: بریتانیا، ایتالیا، هلند، کانادا، استرالیا، دانمارک، نروژ، ژاپن، کره جنوبی، بلژیک، لهستان، سنگاپور، فنلاند، آلمان، جمهوری چک و سوئیس. قطعات در هفت کشور ساخته می شوند.
این واقعیت که این جنگنده "توسط کل جهان" ساخته شده است در قیمت منعکس شد. F-35 گران ترین پروژه تسلیحاتی تاریخ است. اتاق حسابداری آمریکا آن را 1.7 تریلیون دلار تخمین زده است. در مرحله توسعه، لاکهید مارتین برنامه ریزی کرد که به مقدار هفت برابر کمتر - 233 میلیارد برسد.
هزینه کل برنامه شامل تولید، استفاده و نگهداری جنگنده است. علاوه بر این، بخش اصلی هزینه ها - 1.3 میلیارد - صرف نگهداری هواپیما در شرایط کار می شود. در طی دو دهه، F-35 نه تنها به نمادی از قدرت و جاه طلبی مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا، بلکه به نمادی از هزینه های بالا و ساخت طولانی مدت آن تبدیل شده است. همانطور که اتاق حسابداری ایالات متحده دریافت، هر ساعت پرواز، 42000 دلار برای مالیات دهندگان هزینه دارد.
یکی دیگر از نشانه های مشکلات مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا، موقعیت های اضطراری مکرر با F-35 است. تقریباً برای یک ربع قرن، او هرگز از بیماری های دوران کودکی خلاص نشد.
در نگاه اول، مشخص شد که نیاز آشکار برای یک جنگنده نسل پنجم - پرواز با سرعت مافوق صوت - چندان آسان نیست. به ویژه، اگر نسخه‌های دک برای مدت زمان کافی در این حالت باشند، مخفی کاری خود را از دست می‌دهند. پوشش پنهان برآمده می شود، پوست ترک می خورد و آنتن های دم از کار می افتند.
نقص در موتور نیز کشف شد - و حوادث قبلاً رخ داده است. در دسامبر 2022، یک F-35B در حین فرود عمودی در فورت ورث سقوط کرد. تحویل و پروازهای پذیرش به مدت دو ماه متوقف شد.
خلبانان همچنین از هیپوکسی شکایت دارند - آنها حدود 40 قسمت را شمارش کردند و در می 2020، یک هواپیما به همین دلیل سقوط کرد. خلبان موفق به خارج شدن شد. چند جنگنده به دلیل نقص نرم افزاری تصادف کردند. همچنین مشکلاتی در نمایش کلاه ایمنی بسیار پرطرفدار مشاهده شد که قیمت آن به اندازه یک خودروی اسپورت است: 400 هزار دلار. و طبق گفته آزمایش کنندگان، صفحه نمایش لمسی در کابین خلبان اغلب به لمس پاسخ نمی دهد - طبق برخی داده ها، در 20٪ موارد.
همه این کاستی ها و مشکلات تصویری نه چندان زیبا برای واشنگتن ایجاد می کند: به گفته رسانه های آمریکایی، اکثر F-35 ها برای جنگ آماده نیستند.
واقعیت این است که هم دفتر برنامه و هم پنتاگون در گزارش های خود در مورد وضعیت جنگنده ها از عبارت "ماموریت توانمند" استفاده می کنند. یعنی هواپیما می تواند پرواز کند و ماموریت های رزمی خاصی را انجام دهد. آمادگی کامل رزمی به معنای توانایی کامل ماموریت است.
طبق گزارش سپتامبر اتاق حساب، هواپیماها تا حدی آماده جنگ هستند - 54.69٪، کاملاً آماده جنگ - 27.75٪. این بسیار کمتر از آنچه مورد نیاز است است.
ان‌بی‌سی به نقل از نویسنده گزارش، دایان مورر گفت: "اگر هواپیما فقط بتواند در 55 درصد مواقع کار کند و هدف 85 تا 90 درصد باشد، مالیات‌دهندگان آنچه را که برای آن پرداخت می‌کنند دریافت نمی‌کنند".
همانطور که در سند ذکر شده است، علاوه بر مشکلات موجود، مشکلاتی در تعمیرات به وجود آمد - قطعات یدکی کافی وجود ندارد. و کنار آمدن با این امر در شرایط تدارکات گسترده در هشت کشور بسیار دشوار است.
در همان زمان، در ماه دسامبر، اتاق حساب ها گزارش داد که از هفت توصیه خود، پنتاگون و لاکهید مارتین سه توصیه را اجرا کردند، سه مورد دیگر را تا حدی اجرا کردند و به سادگی یکی را نادیده گرفتند. در واقع، سازنده به تولید هواپیماهای معیوب ادامه می دهد که به محض خروج از خط مونتاژ نیاز به تعمیر دارند.
هیچ یک از اینها مانع از تصمیم واشنگتن برای ادامه تولید در مقیاس کامل نشد. در واقع، رویترز تصریح می کند، این به سادگی به معنای تکمیل آزمایش های عملیاتی است. و اکنون کاستی‌های جنگنده اصلی آمریکایی - که برای بمب‌های هسته‌ای B61-12 نیز اقتباس شده است - "همانطور که می‌رویم" آموخته خواهد شد.