طب سنتی ایران یکی از قدیمی ترین اشکال طب سنتی است که بسیاری معتقدند پایه گذار پزشکی نوین شده، اخیراً در ایران سرمایه گذاری جدی در حوزه طب سنتی، گیاهان دارویی و دارو های بر پایه گیاهی انجام شده، به تازگی ۴ محصول در حوزه گیاهان دارویی در پارک علم و فناوری استان البرز رونمایی شدند که شمال شامل سوپرپلنت (کمک به کاهش وزن، چربی سوزی و کاهش اشتها)، دتوکسین (کمک به کاهش علائم ترک اعتیاد)، ملیتروپیک (کنترل آلزایمر) و لیورسیل (بهبود عملکرد کبد) میباشند.
دارو های بر پایه ی گیاهی عوارض کمتری نسبت به دارو های شیمیایی نشان میدهند اما مطالعات علمی انجام شده روی آنها محدود تر است.
دکتر جلال نائلی، مشاور بین الملل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:
دارو های گیاهی در صورتی که به صورت موثر تولید شوند می‌توانند اثربخشی بالایی داشته باشند، اینکه اثر بخشی دارو های گیاهی یا شیمیایی بیشتر است کاملاً بستگی به نوع دارو دارد.
وی افزود:
صادرات گیاهان دارویی در کشور ایران بسیار بیشتر از دارو های بر پایه گیاهی است اما هر دوی این اقلام یعنی هم گیاهان دارویی و هم دارو های بر پایه گیاهی صادر می‌شوند، از جمله شرکت‌های موفق در این زمینه شرکت باریج اسانس و شرکت دینه هستند که به ویژه در کشور های آسیای میانه صادرات خوبی دارند.
آقای دکتر جلال نائلی ضمن تاکید بر این نکته که به نظر می‌رسد داروهای گیاهی عوارض کمتری نسبت به داروهای شیمیایی نشان میدهند بیان کرد:
با وجود تمامی مزایایی که دارو های گیاهی دارند این دارو ها هم باید با توجه به نوع بیماری، فیزیک فرد بیمار و تجویز پزشک استفاده شوند.
در این صورت است که این دارو ها موثر واقع می‌شوند و به شرط آنکه این دارو ها مجوز های لازم را داشته باشند می‌توانند در سیستم درمان استفاده شوند.
وی علت ضعف بازاری دارو های گیاهی را اینگونه برشمرد:
مهمترین آن به دلیل مطالعات و اقدامات علمی کمتری است که روی دارو های گیاهی انجام شده و شرکت های بزرگ دارویی وارد تولید آن نشدند، در صورتی که این اقدامات علمی روی دارو های گیاهی بیشتر انجام شود قطعاً شرکت های بزرگ به تولید دارو های گیاهی روی می‌آورند و بازار بیشتری نصیب این دارو ها می‌شود.
مشاور بین الملل وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی ایران، جایگاه ایران در طب قدیم و پایه های طب نوین را مناسب توصیف کرد و اظهار داشت:
بسیاری از پایه های علم پزشکی نوین بر اساس یافته های دانشمندان ایرانی نظیر ابوعلی سینا است، ما ظرفیت و مزیت بسیار مناسبی در این زمینه داریم و عملاً طب ایرانی از رشته های کاملاً شناخته شده در جهان است و طب ایرانی می‌تواند با طب سنتی هند، چین و دیگر کشور های صاحب سابقه در علم پزشکی رقابت کند.
قطعاً با برنامه ریزی مناسب طب ایرانی می‌تواند هم به عنوان مرجع طبابت قرار بگیرد و هم ارز آوری خوبی برای کشور داشته باشد، همین موضوع می تواند باعث شناسایی بیشتر دارو های بر مبنای گیاهی باشد.
وی تاکید کرد:
هر اقدامی که در زمینه سلامت باعث توسعه صادرات شود قطعاً به کشور کمک قابل توجهی خواهد کرد، سلامت یک صنعت استراتژیک است که می‌توان با آن درب های دیگری را گشود.
اگر از طریق طبابت یا داروی صحیح سلامت برای فردی حاصل شود، قطعاً مراجعات بیشتری اتفاق می‌افتد که می‌تواند باعث تجارت های بزرگی شود.
خانم دکتر آیه نقی زاده، متخصص طب ایرانی نیز در این زمینه گفت:
بسیاری از دارو های شیمیایی مورد استفاده در بازار یا منشا گیاهی دارد یا در ترکیبات آنها از گیاهان دارویی استفاده شده.
کمتر از ۵۰ درصد دارو های شیمیایی مورد استفاده به طور کامل شیمیایی هستند و در آزمایشگاه تولید شده اند.
باید در نظر داشته باشیم که ترکیبات دارو های گیاهی هم، روی بدن اثر می‌گذارد و امکان تداخل دارویی در آنها هم وجود دارد بنابراین قطعاً باید توسط پزشک متخصص تجویز شود.
وی افزود:
بسیاری از دارو های گیاهی با توجه به مصرف هزاران ساله ای که دارند مراحل آزمایشگاهی و تست حیوانی را انجام نمی‌دهند و به طور مستقیم وارد کارآزمایی بالینی می‌شوند.
این متخصص طب ایرانی در ادامه بیان کرد:
ایران اکنون در تولید علم گیاهان دارویی رتبه چهارم را دارد، سازمان جهانی بهداشت نیز در رویکرد تازه خود معتقد است که باید استفاده از دارو های گیاهی که پایه طبیعی دارند را افزایش داد، از سوی دیگر بسیاری اکنون در سطح جهان از این نوع داروها استفاده می‌کنند.