اسپوتنیک - این روزها هر روز در ایران در خواب بیدار می شویم می بینیم که ارز رکورد جدیدی را ثبت کرده.
معلوم هم نیست که این ماراتون تا کی قرار است ادامه پیدا کند.
گو اینکه مراجع مالی و اقتصادی ایران تلاش های زیادی را برای مهار افزایش قیمت ارز انجام داده و می دهند اما تا لحظه نگارش این مقاله به نظر نمی آید هیچ کدام از این اقدامات جواب داده باشد.
به هر حال باید متوجه باشیم که برای مهار قیمت ارز باید یک بسته متکامل اقتصادی داشته باشیم و نمی توان تصور کرد که مثلا فقط با تزریق ارز در بازار می توان قیمت ارز را کنترل کرد یا اینکه با تعیین نرخهای دستوری و... می شود کاری کرد.
همچنین باید توجه داشته باشیم که امروزه متاسفانه معادلات سیاسی بین المللی هم در ماجرای قیمت ارز در ایران دخیل شده و دشمن برای اینکه به ایرانیها فشار بیاورد از این جریان استفاده می کند.
چند ماه پیش اعتراضاتی در ایران راه افتاد که در نهایت در برخی جاها به اغتشاش تبدیل شد وخدا را شکر امروزه متوقف شده.
دلیل اصلی توقف این اغتشاشات هم از یک سو "تدبیر های جامعی" بود که حکومت از یک طرف اتخاذ کرد و از طرف دیگر "خودداری مردم از همراهی با اغتشاشات" بود.
البته این را چندین بار هم قبل تر گفته ام اعتراضات با اغتشاشات فرق دارد، مردم به یک سری مسایل اجتماعی و حتی اقتصادی معترض بودند اما وقتی برخی، مخصوصا فرصت طلب های خارجی، تلاش کردند موج سواری کنند و اعتراض های مردمی را به اغتشاش و شورش تبدیل کنند مردم از همراهی با آنها خودداری کردند.
این به معنای آن نیست که مشکلاتی که مردم به خاطر آن برای اعتراض به خیایان ها آمده اند تمام شده اما به معنای آن است که مردم ایران هنوز آنقدر درک و بلوغ فکری و سیاسی دارند تا متوجه شوند که چه می خواهند و چه نمی خواهند و آنها هم با اعتراضات خود پیغام دادند و هم با سکوت خود.
با سکوت خود مردم خواستند به همه بفهمانند که علیرغم همه مشکلات و فشارهای اقتصادی و اجتماعی و معیشتی و... که با آن مواجه هستند هنوز پای نظام خود هستند و حاضر نیستند با مزدوران غریبه برای سرنگونی نظام همراهی کنند.
البته دشمن هم متوجه شده که اعتراضهایی که روی آنها حساب باز کرده بود تا تبدیل به اغتشاش شود و بعد برای سرنگونی نظام جمهوری اسلامی از آن بهره ببرد پتانسیل کافی برای چنین پروژه ای را ندارد و به همین دلیل مزدوران و عوامل خود را در دو محور به حرکت در آورده.
یکی در محور تخریب سیاسی و رسانه ای نظام جمهوری اسلامی از طریق راه اندازی کارناوال های تبلیغاتی بر علیه ایران در برخی کشورهای اروپایی و دیگری از طریق مطرح کردن برخی مهره هایش به عنوان اپوزیسیون و تلاش برای کسب مشروعیت برای آنها.
محور دوم فعالیت دشمن در زمینه شعله ور کردن آتش زیر خاکستر خشم درون مردم از بابت مشکلات معیشتی و اقتصادی می باشد.
این محور دوم را می توان محور کلیدی ای دانست که دشمن روی آن حساب باز کرده.
هر چه قدر که دشمن عروسک های خیمه شب بازی خود در سرتاسر جهان را جلو بیاندازد تا وقتی که از درون اتفاقی رخ ندهد اینها بی خاصیت به حساب می آیند و به قول آقای کنعانی (سخنگوی وزارت امور خارجه) چند دلقک هستند که برای خوش نگاه داشتن دشمنان از آنها بهره برداری می شود.
درون کشور هم همه به خوبی می دانند مردم میتوانند همه چیز را تحمل کنند به جز مشکلات قوت یومیه شان و امروزه دشمن قوت یومیه آنها را هدف قرار داده.
حتی مومن ترین انسان ها هم وقتی که صدای گریه بچه گشنه اش را بشنود از خود بی خود می شود و ممکن است ایمان خود را از دست دهد.
امام علی(ع) خطاب به فرزندش امام حسن مجتبی(ع) می‌فرماید: "فرزندم کسی‌که به فقر دچار شود به چهار خصلت مبتلی می‌شود، ضعف در یقین، نقصان در عقل، سستی در دین، کم حیایی در چهره، پس از فقر به خدا پناه می‌بریم".
در واقع دشمن هم امروزه جنگ خود را روی جنگ اقتصادی و از طریق ارز متمرکز کرده چون وقتی قیمت ارز افزایش پیدا می کند همه قیمت ها به همان تناسب و یا حتی بیشتر بالا می رود.
نباید هم تصور کرد که با دستور العمل و نرخ های دستوری می شود بازارها را کنترل کرد تنها راه این است که متوجه شد ماجرای افزایش قیمت ارز در ایران در ادامه همان روند تبدیل اعتراض ها به اغتشاشات است و با این ماجرا هم به عنوان اغتشاش برخورد کرد و نه به عنوان امری طبیعی بابت شرایط اقتصادی مملکت.
بسیاری کشورهای دیگر هستند که با مشکلات عدیده اقتصادی مواجه هستند اما چنین شرایط سقوط آزاد قیمت ارز را در آن کشورها مشاهده نمی کنیم.
مقابله با این اغتشاش هم راه و چاره اش برخورد اقتصادی بر اساس ضوابط مالی اقتصادی با ماجرا است.
آنکه حتی چند ترم ابتدایی در زمینه اقتصاد خوانده باشد به خوبی می داند که در اقتصاد همه چیز بر اساس عرضه و تقاضا است و بس.
نرخ های دستوری هیچ وقت جواب نداده و جواب نخواهد داد و تا به های هر چه قدر همه دولت ها چه در ایران چه درخارج ایران تلاش کردند از طریق نرخ های دستوری ارز را کنترل کنند همه شکست خورده اند.
اینکه بازارهای ما چند نرخی ارزی داشته باشند بزرگترین افعی ای است که سیستم های مالی واقتصادی مان باید با آن مقابله کنند.
امکان ندارد که در بازاری چند نرخی ارز وجود داشته باشد و در نهایت دولت متضرر نشود و رانتخواران منتفع نگردند.
همه عوامل جانبی که موجبات سقوط قیمت ارز ملی می شود در نهایت به جریان چند نرخی قیمت ارز ختم می شود.
تا زمانی که قیمت ارز چند نرخی باشد هر چه قدر بانک مرکزی ارز در بازار عرضه کند، به دلیل وجود رانت، این ارز بلعیده خواهد شد.
تا زمانی که نقدینگی در بازار وجود دارد و سودجویان و رانت خواران می توانند از ما به التفاوت قیمت ارز دولتی و بازار منتفع گردند کفه ترازو به نفع رانت خواران است.
تنها راه اش این است که بانک مرکزی قیمت بازار آزاد را معیار قرار دهد و تا می تواند با همان قیمت ارز تزریق کند وقیمت را بر مبنای عرضه و تقاضا پایین بیاورد.
البته طبق همه محاسبات در نهایت هم منتفع اصلی بانک مرکزی خواهد بود چون ریال را با پایین ترین قیمت جمع می کند و وقتی که دیگر ریالی دست کسی نباشد خود به خود قیمت مجبور است پایین بیاید وکنترل قیمت ارز به دست بانک مرکزی بر میگردد.
شاید دیر هم شده باشد ولی وقت اش رسیده که دیگر به ماجرای سقوط قیمت ارز به دید یک جریان اقتصادی نگاه نکنیم بلکه به دید یک جریان اغتشاشگر نگاه کنیم و هر کس که در این ماجرا دخیل باشد را عضوی از این جریان اغتشاش بدانیم.
اگر الان نجنبیم و جلوی این مهزله سقوط آزاد پول ملی را نگیریم شاید فردا دیر باشد و اغتشاشاتی که خوشحال هستیم متوقف شده با اغتشاشات ارزی کار خود را ادامه دهند.
هدف اغتشاشات ارزی و اقتصادی هم کاملا روشن است، تضعیف ایمان و باور مردم به دولت و حکومت و در نهایت سرنگونی نظام.