سالها است که جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم های همه جانبه غرب قرار گرفته، از این رو تجارت با همسایگان و کشورهای دوست خود را در اولویت قرار داده و در این راستا تلاش میکند تا روابط تجاری خود را با روسیه گسترش دهد، این در حالی است که روسیه نیز پس از آغاز بحران اوکراین تحت تحریم های همه جانبه قرار گرفته و بیش از پیش به ارتباط با ایران نیاز دارد.
اقای دکتر رحمت الله خرمالی، مدیرکل دفتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت در این زمینه به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:
۵۵۰ میلیون دلار صادرات به روسیه در نه ماه گذشته داشتیم، نوع و دسته بندی کالاهای صادراتی ما به روسیه درحال تغییر است جنس کالای کشاورزی که پیشتر سهم آن در ۹ ماه های سال بالغ بر ۵۰ درصد اقلام صادراتی بوده اکنون سهم خود را به کالای صنعتی داده، به طوری که بیش از ۳۶ درصد سهم صادرات از محصولات صنعتی به روسیه را داشتیم.
در حوزه خودرو رشد بیش از ۲ برابری داشتیم که شامل خودرو و قطعات آن می‌شود به ویژه پس از نمایشگاه جاری صادرات قطعات خودرو به روسیه افزایش پیدا کرد، محصولات پتروشیمی رشد ۳ برابری داشته و لوازم خانگی، ماشین سازی و تجهیزات صنعتی نیز رشد داشته به طوری که ماشین سازی و تجهیزات صنعتی از یک میلیون دلار در سال گذشته به بیش از ۷۰ میلیون دلار افزایش داشته بنابراین جنس کالاهای ما در صادرات به روسیه در حال تغییر است هدف گذاری امسال حدود ۸۰۰ میلیون دلار در پایان سال است.
وی افزود:
در حوزه های مختلف صنعتی، کشاورزی، راه سازی، لجستیک و بانکی تعاملات و تفاهم نامه های خوبی میان دو کشور انجام شده، ضمن این که سفرهای متعددی میان دو کشور در طول سال گذشته رخ داده و هیئت های فراوانی را از روسیه در تهران مشاهده کردیم حدوداً بیش از ۲۰ هیئت تجاری از استان‌های مختلف روسیه به ایران آمدند و هیئت های مختلفی نیز از ایران به روسیه رفتند، نگاهی نیز به توسعه همکاری های منطقه ای داشتیم که اخیراً در سفر آقای دکتر پیمان پاک به سن پترزبورگ و شرکت در رویداد صنعتی مد نظر قرار گرفت.
تفاهم نامه تشکیل شورای بازرگانی دو کشور با اتحادیه صنعتگران و کارآفرینان را خواهیم داشت همچنین با اتحادیه دیگری از بیزینس راشا هم برنامه ریزی‌هایی را داشتیم که در زمینه های تجاری، صنعتی، پزشکی، ساختمانی و دارویی تعامل داشته باشیم.
آقای دکتر رحمت الله خرمالی برگزاری پاویون ها در روسیه را اثر بخش عنوان کرد و اظهار داشت:
پاویون های بسیار خوبی در روسیه برگزار کردیم برای مثال در مرداد ماه نمایشگاه قطعات خودرو را برگزار کردیم که جهش خوبی به تجارت قطعات خودرو میان ایران و روسیه داد، در حوزه مواد غذایی پاویون ایران را برگزار کردیم که در شهریور ماه حدود ۱۵۰ میلیون یورو تفاهم‌نامه در آن امضا شد، اخیرا نیز در آذرماه نمایشگاه سلامت و دارو را با حضور شرکت‌های حوزه تجهیزات پزشکی برگزار کردیم و تا پایان سال نیز چندین نمایشگاه داریم که با توجه به ظرفیت های صادراتی خود مد نظر قرار خواهیم داد، در حوزه پتروشیمی در بهمن ماه چندین شرکت مطرح ایران در حوزه پتروشیمی و پلیمر در روسیه حاضر میشوند و در حوزه ساخت و ساز در اسفندماه با مشارکت یکی از شرکت های بخش خصوصی نمایشگاهی برگزار خواهیم کرد.
مدیرکل دفتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت از تعویق امضای تفاهم نامه تجارت آزاد میان ایران و اوراسیا خبر داد و بیان کرد:
قرار است در ماه ژانویه هیئتی از روسیه به تهران سفر کنند و موارد باقی مانده را حل و فصل کنیم قرار است از هر دو طرف بیش از ۹۰ درصد اقلام و کدهای طرف های ما به سمت صفر میل پیدا کند و قطعاً ما شاهد خواهیم بود که تجارت ایران با اتحادیه اروپا آسیا و همچنین ویژه با روسیه با رشد بسیار خوبی مواجه شود به طوری که طبق برنامه ریزی ها حجم صادرات ما به اوراسیا باید در افق ۴ ساله افزایش ۴ میلیارد دلاری داشته باشد.
البته پس از این سفر نیز باید موافقتنامه های در مجالس کشورهای اوراسیا و همچنین مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد تا بتوانیم تجارت آزاد را انجام دهیم امیدواریم تا سال ۱۴۰۲ ثمره آن را برداشت کنیم.
اقای دکتر رحمت الله خرمالی همچنین پیرامون حمل و نقل میان ایران و روسیه تصریح کرد:
متاسفانه در حوزه خزر شدیدا با کمبود کشتی مواجه هستیم اما خوشبختانه بر اساس توافقاتی که انجام شده چند کشتی نیز توسط بخش خصوصی خریداری و در خزر قرار گرفته اما این کافی و جوابگوی نیازهای صادراتی ما برای دسترسی به کشورهای حوزه اوراسیا نیست، در جلسه ای که با وزیر امور خارجه داشتیم تاکید شد تا در حوزه تکمیل راه آهن رشت آستارا در فاز دوم اقدامات لازم انجام شود، پیش از آن در فاز اول حدود ۲۰ کیلومتر راه آهن رشت به کاسپین هنوز باقی مانده و معطل تخصیص اعتبار است قرار شد تا وزارت راه و شهرسازی حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیارد تومان اعتبار جهت راه اندازی راه آهن رشت_کاسپین اختصاص دهد تا بتوانیم از طریق حمل و نقل چندگانه ترانزیت انجام دهیم، البته نباید فراموش شود که عمده ترانزیت ما به سمت اوراسیا از راههای جاده ای انجام می شود و اکنون خوشبختانه پلی که تحت عنوان پل آستارا معروف است قدیمی شده و بر اساس اطلاعات ما پل دومی طی چند ماه آینده تکمیل می شود و قطعاً در تسهیل تردد ناوگان جاده ای تاثیرگذار خواهد بود.
مدیرکل دفتر آسیای میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه تجارت یکی از مشکلات ارتباط بانکی ایران و روسیه را چند نرخی بودن ارز دانست و عنوان کرد:
خوشبختانه بانک مرکزی اقداماتی انجام داده و سازمان توسعه تجارت بر اساس وظایف خود با برخی از بانک ها منجمله اسبر بانک روسیه، بانک وی تی بی و اگزیم بانک روسیه، بانک پاسارگاد، بانک ملی، بانک ملت و بانک شهر توافقاتی را انجام داده و در خصوص برگزاری روابط کارگزاری با ارزهای ملی صحبت هایی انجام شده و قرار است ارتباطی جایگزین ارتباطات سوئیفت به صورت ملی میان دو کشور برقرار شود، البته که در نرخ خرید ارزها در دو کشور مشکلات وجود دارد که مذاکرات فنی آن توسط بانک مرکزی در حال انجام است و این موضوع در صورت اجرایی شدن آغازی برای بانک های دیگر خواهد بود، ما در داخل کشور ارز چند نرخی داریم و مبنای محاسبه این ارزها بر اساس ارز نیمایی است مقداری مشکلات وجود دارد اما پیگیری ها از سمت آقای پیمان پاک انجام شده تا این مشکلات نیز حل شود.
وی تاکید کرد:
صندوق ضمانت صادرات ایران با یکی از شرکت های بیمه ی روسیه که ذیل مرکز صادرات روسیه هست تفاهم نامه‌ای امضا کرد تا رقم های بیش از یک میلیارد دلار ضمانت نامه برای دو کشور صادر شود و تجار با اطمینان بیشتری مبادلات خود را انجام دهند.