به گزارش اسپوتنیک، رویداد اصلی هفته گذشته در دنیای دیپلماسی، سفر شی جین پینگ به عربستان سعودی بود. همه چیز در محیط دوستی و رفاقت گذشت و دست دادن بین رهبران دو کشور به طرز نمایشی طولانی بود، درست برخلاف سفر تابستانی جو بایدن که منجر به کاهش تحقیرآمیز تولید نفت تحت توافق اوپک پلاس شد.
شی جین پینگ سه روز را در ریاض گذراند. وی علاوه بر مذاکرات دوجانبه با محمد بن سلمان، با سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز دیدار و در اجلاس سران اعراب و چین شرکت کرد. اهمیت واقعی این دیدار هنوز مشخص نشده است، اما یک چیز واضح است - چین به طور جدی و برای مدت طولانی به خاورمیانه آمده است. این سفر در چارچوب استراتژی معمول برای پکن - "اقتصاد قبل از سیاست" انجام شد. طرفین قراردادهای چند میلیون دلاری را در زمینه های مختلف منعقد کردند. شی جین پینگ همچنین هشت ابتکار در رابطه با روابط جهان عرب و چین از امنیت انرژی گرفته تا سیاست جوانان را اعلام کرد.
یکی از مهم ترین نتایج، فراخوان کشورهای عربی برای فروش نفت و گاز در بورس شانگهای به یوان است. این یک سیگنال جدی از قصد پکن برای پیوستن به مبارزه برای دلارزدایی از اقتصاد جهانی است که خود ایالات متحده فعالانه با تحریمهای ضد روسیه آن را "تسهیل" میکند.
نکته مهم دیگر بیانیه هماهنگی برنامه سعودی "چشم انداز 2030" و ابتکار چین "یک کمربند - یک جاده" بود. لازم به ذکر است که در پایان سال 2021 این عربستان سعودی بود که در بین صادرکنندگان نفت به چین مقام اول را به خود اختصاص داد و شی جین پینگ در سخنرانی خود تاکید کرد که پکن ریاض را به عنوان تامین کننده قابل اعتماد نفت می بیند. در عین حال، برنامه چشم انداز 2030 کاهش سهم درآمد حاصل از تجارت سوخت را پیش بینی می کند. به عبارت دیگر، امپراتوری آسمانی تلاش می کند تا بر برنامه های شریک خاورمیانه ای خود تأثیر بگذارد تا ریاض منافع پکن را در نظر بگیرد و تاکنون از مشوق ها استفاده می شود - طرفین توافق کرده اند در زمینه انرژی سبز همکاری کنند.
اما غیرمنتظره ترین لحظه این سفر اعلام اقدامات مشترک در زمینه تامین امنیت و ثبات است. شاید این اولین باری است که چین - البته با احتیاط و کندی مشخصش - چنین پیشنهادی را تا کنون دور از مرزهای خود ارائه می دهد. البته جایگزینی سریع آمریکا با تسلیحات چند میلیارد دلاری ممکن نخواهد بود، اما با توجه به تشدید روابط ریاض و واشنگتن، این بیانیه به ویژه جالب به نظر می رسد. البته جایگزینی سریع آمریکا با تسلیحات چند میلیارد دلاری آن ممکن نخواهد بود، اما با توجه به مشکل شدن روابط ریاض و واشنگتن، این بیانیه به ویژه جالب به نظر می رسد.
این دیدار احتمالاً تأثیر تثبیت کننده ای بر کل منطقه خاورمیانه خواهد داشت.
شایعات در مورد جنگ در حال تدارک ایران و عربستان که تا همین چندی پیش به پیشنهاد آمریکایی ها فعالانه منتشر می شد، اکنون به طور قطعی تکذیب شده است. در هر دو کشور، سرمایه چین نقش بسیار مهمی ایفا می کند، بنابراین درگیری با ریاض برای تهران سود آور نیست. اما بازیگران جهانی باید اقدامات پکن را به دقت زیر نظر داشته باشند. نمی توان از تلاش چین برای بیرون راندن آمریکایی ها از منطقه، در درجه اول از نظر اقتصادی، خوشحال نشد. و برای این کار، چین همه شرایط را دارد. پکن ارزش های خود را تحمیل نمی کند، همانطور که مدافعان غربی ایدئولوژی به اصطلاح لیبرال انجام می دهند. و برای کشورهای عربی، این امر به ویژه مهم است. چین نیز سعی نمی کند نقش ژاندارم را به عهده بگیرد - مثال شرمساری ایالات متحده در افغانستان بسیار متقاعد کننده است.
با این وجود، تبدیل سرمایه اقتصادی پکن به سرمایه سیاسی یک امر زمان است. برای مسکو، گسترش نفوذ چین تا زمانی خوب است که با محدود کردن نقش ایالات متحده همراه باشد، اما نه با تبدیل جهان عرب به یک پمپ بنزین چینی. البته بعد از موفقیتهای سوریه، استحکام مواضع روسیه در منطقه جای تردید نیست. به برکت پیروزی بر داعش ، تروریسم اسلام گرا درهم شکسته شد. در نتیجه، نیروهای خارجی قادر به بی ثبات کردن اوضاع در قفقاز یا مناطق مسلمان نشین روسیه نخواهند بود. یکی دیگر از دلایل آرامش، ماهیت استراتژیک این سفر است - چین نه برای فردای تاریخی، بلکه برای پس فردا برنامه ریزی می کند.