اسپوتنیک - امسال در نمایشگاه خودروی مسکو شرکت های ایرانی به طور گسترده ای حضور پیدا کرده اند، آیا می توان این حضور پر رنگ شرکت کنندگان ایرانی را به نوعی آمادگی آنها برای حضور قوی در بازار روسیه تلقی کرد؟ آیا شرایط موجود دلیل این حضور است؟
علیرضا پیمان پاک: با توجه به اتفاقات موجود و فضا و شرایطی که برای توسعه و تجارت پیش آمده، فرصتی برای ایران در تمامی زمینه های اقتصادی و تجاری رقم زده است؛ ایران دارای مزیت هایی همچون حوزه خودرو و قطعات، لوازم خانگی، صنایع پتروشیمی و پلیمری، مصالح ساختمانی، صنایع غذایی دارد.
ما بر اساس نیازهایی که بازار روسیه دارد، اولویت بندی انجام دادیم و بر اساس توانمندی ها و مجموعه های داخل ایران، برای حضور در بازار روسیه برنامه ریزی کردیم.
وقتی بر اساس نیاز بازار آنالیز ایران در حوزه های مورد نیاز توانمند باشد و مزیتی نسبی و رقابتی داشته باشد، قطعاً وقتی چنین ارتباطی بین تجار ایرانی و روس برقرار شود همین به تجارت پایدار منجر می شود.
به نوعی بر این اساس استوار نیست که مثلاً کالایی در بازار روسیه خارج شده باشد و یا به دلیلی مشکل مقطعی پیش آمده باشد حالا با رفع مشکل بازار از دست رفته باشد، خیر چنین نیست.
ما بر حوزه هایی تمرکز کرده ایم که توان خوب و صادراتی داریم، به طور مثال ما در حوزه داروهای بیوتکنولوژی مزیت های خوبی داریم، در حوزه قطعات، توربین و موتورها و خودرو به دلیل تحریم هایی که در سالیان متمادی داشته‌ایم دارای کیفیت و قیمت مناسبی نسبت به دیگر رقبا هستیم.
به طور مثال اگر در حوزه مصالح ساختمانی رقبا به بازار روسیه برگردند، روس ها با توجه به کیفیت و قیمت اقلام ایرانی که با آن آشنا شده اند دیگر به راحتی جایگزین محصولات دیگر نمی کنند.
لذا یکی از ابزارهای مهم شناسایی توانمندی شرکت های ایرانی همین حضور در نمایشگاه هاست که به دلیل اتفاقات حال حاضر فرصت مناسبی برای ایران است.
در رابطه با مصالح ساختمانی می توانین به طور دقیقتر توضیح بدهید؟
ما کلاً در حوزه های کاشی و سرامیک، شیرآلات مزیت های بسیار مناسب و قیمت های خوبی داریم، ما سعی کردیم در زنجیره ساختمانی در حوزه های کوچکتری که ارزش افزوده بیشتری دارند وارد شویم و بتوانیم بیشترین ارزش را در زنجیره بدست بیاوریم، ما فقط به صادرات میل گرد، سیمان و سنگ و محصولات خام اکتفا نمی کنیم.
کاشی و سرامیک و سنگ های ما واقعاً در مقایسه با به طور مثال رقبای ایتالیایی از کیفیت بالا و قیمت به مراتب پایین تری قابل تامین در بازار روسیه است، ما احساس می کنیم ورود به این حوزه ورود مستمری خواهد بود.
آیا ایران برنامه ای برای خرید قطعات و مصالح ساختمانی از روسیه دارد؟
در رابطه با مصالح ساختمانی با توجه به پیشرفت خوب ایران در این حوزه جذابیتی وجود ندارد، اما در حوزه قطعات خودرو بله! دوستان معاونت حمل و نقل وزارت صمت برخی خودروها را بررسی کرده اند و در برخی خودرو قطعاتی که ما در ایران تولید نداریم را می توان در روسیه یافت و بالعکس قطعات مورد نیاز روسیه را می توان از ایران تامین کرد؛ ما در یکی دو نمونه خودرو که در همین نشست های این سفر برگزار کردیم دیدیم که بایک اشتراک و همکاری مشترک می توان حدود ۸۰-۹۰ قطعات مورد نیاز خودرو را تامین کنیم، بنابراین با یک برنامه ریزی و کار تحقیقاتی بین دو کشور می توان در تولید خودرو بی نیاز از تکنولوژی غرب گام برداشت.
در رابطه با خودروهای سنگین برنامه ریزی چطور است؟
ما بر اساس نیازهایی که بازار روسیه دارد، اولویت بندی انجام دادیم و بر اساس توانمندی ها و مجموعه های داخل ایران، برای حضور در بازار روسیه برنامه ریزی کردیم.
وقتی بر اساس نیاز بازار آنالیز ایران در حوزه های مورد نیاز توانمند باشد و مزیتی نسبی و رقابتی داشته باشد، قطعاً وقتی چنین ارتباطی بین تجار ایرانی و روس برقرار شود همین به تجارت پایدار منجر می شود.
به نوعی بر این اساس استوار نیست که مثلاً کالایی در بازار روسیه خارج شده باشد و یا به دلیلی مشکل مقطعی پیش آمده باشد حالا با رفع مشکل بازار از دست رفته باشد، خیر چنین نیست.
ما بر حوزه هایی تمرکز کرده ایم که توان خوب و صادراتی داریم، به طور مثال ما در حوزه داروهای بیوتکنولوژی مزیت های خوبی داریم، در حوزه قطعات، توربین و موتورها و خودرو به دلیل تحریم هایی که در سالیان متمادی داشته‌ایم دارای کیفیت و قیمت مناسبی نسبت به دیگر رقبا هستیم.
به طور مثال اگر در حوزه مصالح ساختمانی رقبا به بازار روسیه برگردند، روس ها با توجه به کیفیت و قیمت اقلام ایرانی که با آن آشنا شده اند دیگر به راحتی جایگزین محصولات دیگر نمی کنند.
لذا یکی از ابزارهای مهم شناسایی توانمندی شرکت های ایرانی همین حضور در نمایشگاه هاست که به دلیل اتفاقات حال حاضر فرصت مناسبی برای ایران است.
در رابطه با مصالح ساختمانی می توانین به طور دقیقتر توضیح بدهید؟
ما کلاً در حوزه های کاشی و سرامیک، شیرآلات مزیت های بسیار مناسب و قیمت های خوبی داریم، ما سعی کردیم در زنجیره ساختمانی در حوزه های کوچکتری که ارزش افزوده بیشتری دارند وارد شویم و بتوانیم بیشترین ارزش را در زنجیره بدست بیاوریم، ما فقط به صادرات میل گرد، سیمان و سنگ و محصولات خام اکتفا نمی کنیم.
کاشی و سرامیک و سنگ های ما واقعاً در مقایسه با به طور مثال رقبای ایتالیایی از کیفیت بالا و قیمت به مراتب پایین تری قابل تامین در بازار روسیه است، ما احساس می کنیم ورود به این حوزه ورود مستمری خواهد بود.
آیا ایران برنامه ای برای خرید قطعات و مصالح ساختمانی از روسیه دارد؟
در رابطه با مصالح ساختمانی با توجه به پیشرفت خوب ایران در این حوزه جذابیتی وجود ندارد، اما در حوزه قطعات خودرو بله! دوستان معاونت حمل و نقل وزارت صمت برخی خودروها را بررسی کرده اند و در برخی خودرو قطعاتی که ما در ایران تولید نداریم را می توان در روسیه یافت و بالعکس قطعات مورد نیاز روسیه را می توان از ایران تامین کرد؛ ما در یکی دو نمونه خودرو که در همین نشست های این سفر برگزار کردیم دیدیم که بایک اشتراک و همکاری مشترک می توان حدود ۸۰-۹۰ قطعات مورد نیاز خودرو را تامین کنیم، بنابراین با یک برنامه ریزی و کار تحقیقاتی بین دو کشور می توان در تولید خودرو بی نیاز از تکنولوژی غرب گام برداشت.
در رابطه با خودروهای سنگین برنامه ریزی چطور است؟
در حوزه خودروهای سنگین، ما با شرکت کاماز، واز برنامه هایی داریم، لازم بذکر است که در این حیطه میزان نیاز ما برای تامین قطعات نسبت به روس ها بیشتر است،قطعاً همانطور که ما در حوزه خودروهای سبک می توانیم پاسخ به نیازهای روسیه دهیم، آنها نیز می توانند نیازهای ما را تامین کنند.
روابط بانکی بین دو کشور روسیه و ایران یکی از مسائل جدی برای افزایش سطح تجاری است که در پیشروی تجار است، آیا شبکه های "میر و شتاب" متصل خواهند شد؟
در رابطه با حوزه بانکی در حال حاضر بانک میر بیزنس در حال فعالیت است، قرار بر این است که شبکه مالی دو کشور نیز به یکدیگر متصل شوند، مکانیزم روبل و ریال در حال استفاده است قطعا در مراحل اولیه دچار مشکل می شود اما با انجام عملیات بانکی باگ ها شناسایی می شود؛ کاری که در حال بر آن متمرکز هستیم حساب های کارگزاری بین بانک های مختلف ایرانی و روسی است تا این مسئله راحت تر شکل بگیرد.
به دو مسئله اصلی توجه ویژه داریم، یکی موضوع زیرساخت های بانکی و موضوع دوم موضوع لجستیک است که در این مدت کارهای خوبی انجام می شود، به نظر می رسد تا پایان سال میلادی سیستم های لجستیکی و بانکی به یک پویایی خواهند رسید.
در شرایط تحریمی و تحریم های بی سابقه علیه روسیه، آیا روابط بین بانکی دو به دو بین ایران و روسیه میسر می گردد؟
اصل قضیه به همین صورت هست، یعنی سیستم بانکی بین دو کشور حتی سیستم برخی کشورهای دیگر را می توانیم بکار ببریم؛ ما در حال حاضر ارتباط بین دو کشور را پیش می بریم، انتقالات وجوه فعلا از طریق میربیزنس بانک در حال انجام است، ما با حمایت دولت روسیه مذاکراتی را با دیگر بانک های روسی شروع کرده ایم که به نظر میرسد در یک الی دو ماه آینده مکانیزم انتقال پول بین دو کشور کاملاً عملیاتی خواهد شد.
سالیان سال است که کریدور شمال - جنوب در حال انجام است، این کریدور کی به اتمام می رسد؟
ما فقط نباید به مجموعه راه آهن رشت - آستارا تکیه بکنیم؛ این یکی از اجزای پازل این کریدور است، کریدور در حال حاضر با ظرفیت های فعلی فعال شده، ما حجم قابل توجهی را از این کریدور منتقل می کنیم، در طی این چند ماه اخیر که وقایع رخ داده، هم از روسیه به هند و هم از روسیه به کشورهای جنوب شرق آسیا و بالعکس تبادل انجام می شود، منتهی به دلیل اینکه در برخی نقاط بخش خصوصی، کشتی های خصوصی یا مجموعه های مختلفی در حال جابجایی هستند آمار دقیقی نمی توان ارائه داد؛ در مجموع از مسیر دریای خزر حدود ۶۰-۷۰ درصد رشد ترانزیت داشتیم. در کوتاه مدت باید به سرعت سیستم حمل و نقل و دریایی خود را تقویت کنیم، نکته دوم بخش کانتینری و کشنده ها
در بلند مدت بحث راه آهن رشت - آستارا را داریم و در کنار این کریدور تقویت اینچه برون - گرمسار هست که باید کریدور شرق ایران را فعال کنیم که از سمت سرخس کار در حال انجام است ولی این سه مسیر باید فعال شود و زیرساخت ها تقویا شود تا به آن میزان حجم قابل توجهی که مد نظر داریم برسیم.
آیا در کریدو شمال - جنوب از سرمایه گذاری روسیه استفاده خواهد شد؟
سرمایه گذاری از سمت روسیه تا الان صحبت شده، ما مذاکراتی با بانک ها و دولت روسیه داشتیم، در مسیر اینجه برون - گرمسار و رشت - آستارا اعلا م آمادگی کرده اند، اما این کار زمانبر است خب طرح توجیهی، مسائل تضمینی و برگشت سرمایه باید رایزنی و ارائه شود؛ به هر حال نه تنها این فرآیند دنبال می شود بلکه بعد از برجام نیز کشورهای عربی نیز اعلام آمادگی برای مشارکت و حضور در این مسیر کرده اند چون نفع اقتصادی این مسیر به مراتب از نفع استراتژیک بالاتر است
روابط بانکی بین دو کشور روسیه و ایران یکی از مسائل جدی برای افزایش سطح تجاری است که در پیشروی تجار است، آیا شبکه های "میر و شتاب" متصل خواهند شد؟
در رابطه با حوزه بانکی در حال حاضر بانک میر بیزنس در حال فعالیت است، قرار بر این است که شبکه مالی دو کشور نیز به یکدیگر متصل شوند، مکانیزم روبل و ریال در حال استفاده است قطعا در مراحل اولیه دچار مشکل می شود اما با انجام عملیات بانکی باگ ها شناسایی می شود؛ کاری که در حال بر آن متمرکز هستیم حساب های کارگزاری بین بانک های مختلف ایرانی و روسی است تا این مسئله راحت تر شکل بگیرد.
به دو مسئله اصلی توجه ویژه داریم، یکی موضوع زیرساخت های بانکی و موضوع دوم موضوع لجستیک است که در این مدت کارهای خوبی انجام می شود، به نظر می رسد تا پایان سال میلادی سیستم های لجستیکی و بانکی به یک پویایی خواهند رسید.
در شرایط تحریمی و تحریم های بی سابقه علیه روسیه، آیا روابط بین بانکی دو به دو بین ایران و روسیه میسر می گردد؟
اصل قضیه به همین صورت هست، یعنی سیستم بانکی بین دو کشور حتی سیستم برخی کشورهای دیگر را می توانیم بکار ببریم؛ ما در حال حاضر ارتباط بین دو کشور را پیش می بریم، انتقالات وجوه فعلا از طریق میربیزنس بانک در حال انجام است، ما با حمایت دولت روسیه مذاکراتی را با دیگر بانک های روسی شروع کرده ایم که به نظر میرسد در یک الی دو ماه آینده مکانیزم انتقال پول بین دو کشور کاملاً عملیاتی خواهد شد.
سالیان سال است که کریدور شمال - جنوب در حال انجام است، این کریدور کی به اتمام می رسد؟
ما فقط نباید به مجموعه راه آهن رشت - آستارا تکیه بکنیم؛ این یکی از اجزای پازل این کریدور است، کریدور در حال حاضر با ظرفیت های فعلی فعال شده، ما حجم قابل توجهی را از این کریدور منتقل می کنیم، در طی این چند ماه اخیر که وقایع رخ داده، هم از روسیه به هند و هم از روسیه به کشورهای جنوب شرق آسیا و بالعکس تبادل انجام می شود، منتهی به دلیل اینکه در برخی نقاط بخش خصوصی، کشتی های خصوصی یا مجموعه های مختلفی در حال جابجایی هستند آمار دقیقی نمی توان ارائه داد؛ در مجموع از مسیر دریای خزر حدود ۶۰-۷۰ درصد رشد ترانزیت داشتیم. در کوتاه مدت باید به سرعت سیستم حمل و نقل و دریایی خود را تقویت کنیم، نکته دوم بخش کانتینری و کشنده ها
در بلند مدت بحث راه آهن رشت - آستارا را داریم و در کنار این کریدور تقویت اینچه برون - گرمسار هست که باید کریدور شرق ایران را فعال کنیم که از سمت سرخس کار در حال انجام است ولی این سه مسیر باید فعال شود و زیرساخت ها تقویا شود تا به آن میزان حجم قابل توجهی که مد نظر داریم برسیم.
آیا در کریدو شمال - جنوب از سرمایه گذاری روسیه استفاده خواهد شد؟
سرمایه گذاری از سمت روسیه تا الان صحبت شده، ما مذاکراتی با بانک ها و دولت روسیه داشتیم، در مسیر اینجه برون - گرمسار و رشت - آستارا اعلا م آمادگی کرده اند، اما این کار زمانبر است خب طرح توجیهی، مسائل تضمینی و برگشت سرمایه باید رایزنی و ارائه شود؛ به هر حال نه تنها این فرآیند دنبال می شود بلکه بعد از برجام نیز کشورهای عربی نیز اعلام آمادگی برای مشارکت و حضور در این مسیر کرده اند چون نفع اقتصادی این مسیر به مراتب از نفع استراتژیک بالاتر است
.آیا ایران برای ارائه محصولات تجاری خود در روسیه، نمایشگاه ثابتی خواهد داشت؟
ما فعلا به صورت آزمایشی یک نمایشگاهی را گرفتیم، ما در نمایشگاه مصالح ساختمانی که در هفته آینده در روسیه برگزار می شود و یک نمایشگاه دیگر که شرکت های ایرانی نیز در آن حضور خواهند داشت و توانمندی های خود را عرضه می کنند، حضور خواهیم داشت. برنامه ریزی شده است که طی دو ماه به طور مرتب نمایشگاه های تخصصی در هر دوهفته برگزار نماییم مثل صنایع غذایی، پلیمر، دارو و .... که ان شاءالله اگرنتیجه بخش باشد این نمایشگاه را به یک نمایشگاه دائمی تبدیل نماییم.