به گزارش اسپوتنیک، تصویر یک کتبیهی تاریخی در همدان زیر یکی از پلهای قدیمی این شهر در صفحات اجتماعی منتشر میشود که در شیشه ای در کنار چشمه سرویس بهداشتی نگهداری میشود و حواشی زیادی پیرامون آن به وجود آمده است و به تندی مورد انتقاد کاربران قرار گرفته است. این در حالیست که میراثفرهنگی از این امر اظهار بیاطلاعی میکنند و دوستداران این آثار آن را کج سلیقگی عنوان کردند.
خبرگزاریهای ایرانی این موضوع را به این شرح نوشتند که شهرداری همدان در پی ساخت دستشویی در دهانه پل معروف به پهلوانها در خیابان تختی به کتیبهای دست یافته که تاریخ و هویت این بخش از شهر همدان را روایت میکند. مسئولان شهری بدون جابهجا کردن کتیبه سعی کردند با طراحی ویترینی برای آن، کتیبه را همانجا نگه دارند اما در کمال کج سلیقگی، یکی از چشمههای سرویس بهداشتی در کنار این کتیبه ساخته شده است.
علی مالمیر، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در پاسخ به سوالات متعدد در رابطه با این کتبیهی تاریخی، ابتدا از اقدام شهرداری همدان اظهار بیاطلاعی کرد و گفت: «این موضوع توسط کارشناسان این اداره کل در دست بررسی است. البته شهرداری برای انجام این کار هیچ مجوزی از میراث نداشته است و ما از این اقدام بیاطلاع هستیم. مدتی است که این موضوع را متوجه شدهایم و درحال بررسی آن هستیم.»
صاحب محمدیان منصور معمار، استادیار دانشگاه همدان در خصوص تاریخچه پلهای قدیمی همدان گفت: «از میان شهر و بافت تاریخی همدان دو رودخانه مهم عبور میکنند؛ رودخانه گنجنامه و آلوسگرد که از ارتفاعات الوند سرچشمه میگیرند. رودخانه آلوسگرد نامی اشکانی دارد و تاریخی طولانی بر آن گذشته است. در سال ۱۳۰۷ با آغاز طرح خیابانکشی جدید همدان، میدان اصلی همدان در مجاورت رودخانه الوسجرد قرار گرفت. خیابانهای بوعلی و تختی از روی این رودخانه رد میشدند از این رو برای اجرای طرح مذکور، پلهایی روی رودخانه احداث شد. پلی که روی رودخانه تختی زدند اسم خاصی نداشت، اما در مجاورت آن پل پهلوانان کمی پایینتر از خیابان تختی بود و توسط پهلوانی به نام قیس ساخته شده بود و پل پیاده راه بود. این پل، قدیمیتر از پل خیابان تختی است و شاید ساخت آن را بتوان به دوره قاجار نسبت داد.»
البته در این محدوده بر اساس اسناد تاریخی حدود ۴ پل قرار داشت که هرکدام داستانهای خاص خود را دارند و میتوانند تبدیل به مسیری برای توسعه گردشگری شوند. به طور مثال، بر اساس آنچه در کتاب "نام جاهای همدان" آمده؛ پهلوان قیس، نامزدی به نام ویس داشته که روزی در محله هفت لانجین به دورن آب میافتد و قیس برای نجات او خود را به آب میاندازد، اما در نهایت آب هردو را میبرد و در محلی که بعدها به پل قیس معروف شد، غرق شدند. این پل کمی پایینتر از پل پهلوانان قرار دارد. هر دو در آن محل دفن میشوند. این منطقه داستانهای زیادی دارد، اما تاکنون مورد توجه قرار نگرفته. او باتاکید عنوان کرد تمام اینها بخشی از تاریخی همدان هستند و میتوان با برنامهای درست مسیری تعریف کرد که مردم از زیر پلها رد شوند و در جریان تاریخ آن قرار گیرند. اما اکنون زیر پلها پوشیده شده است.
حسین زندی، فعال و دوستدار میراثفرهنگی همدان نیز در این خصوص به خبرگزاری ایلنا گفت: «در گذشته ۸ رودخانه از همدان رد میشد که یکی از آنها الوسجرد است که از دل شهر عبور میکند. اکنون خیابان تختی یا همان سیروس قدیم از روی این رودخانه رد شده است. در این میان پلهای متعددی روی این رودخانه ساخته شده بود که عموما دارای کتیبه بودند. اما حدود نیم قرن گذشته، تمام رودخانههای همدان که روی آنها پل رد میشد، پوشانده شده و تبدیل به مسیر آب و فاضلاب شده است. شهرداری زمانی که تصمیم به ساخت سرویس بهداشتی میگیرد، با تراشیدن بخشهای زیرین پلی که خیابان تختی از آن عبور میکند، با کتیبهای تاریخی رو به رو میشود که اکنون شاهد آن هستیم که در کنار چشمه سرویس بهداشتی قرار دارد. احتمالا این پل مربوط به دوره پهلوی اول و سالهای ۱۳۲۹ باشد.»
زندی خاطرنشان کرد: «متاسفانه تخریبهایی که در حوزه میراث صورت میگیرد و پوشاندن آثار در دهههای اخیر به کرات دیده شده چنانکه تعدادی یخچال تاریخی در شهر همدان بود که محوطه آنها رانیز میدانیم، اما بر اثر ساخت و سازها روی آنها با خاک پوشانده شده است. حتا "حمام چاله" نیز رویش پوشیده شد. این حمام زیر زمین بوده از این رو به حمام چاله معروف است و در کنار باباطاهر قرار داشت، اما در دهه ۶۰ با لودر رویش خاک میریزند و گنبدهایش را خراب میکنند و به طور کامل زیر خاک میرود. این حمام با ۶۰۰ سال قدمت اکنون زیر خاک قرار دارد و با آنکه بارها خواستار احیای آن شدهایم، همچنان به این خواسته دوستداران میراث پاسخ داده نشده.»