به گزارش اسپوتنیک، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور فدراسیون روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه ۲۸ تیرماه ۱۴۰۱ در تهران برای شرکت در نشست سه جانبه سران در چارچوب روند آستانه گردهم آمدند.
روسای جمهور سه کشور وضعیت میدانی جاری در سوریه را مورد بحث قرار داده، آخرین تحولات پس از نشست مجازی سران در تاریخ ۱۱ تیرماه ۱۳۹۹ را بررسی کرده و بار دیگر بر عزم خود برای تقویت هماهنگی‌های سه جانبه بر اساس توافقات فی‌مابین و نتیجه‌گیرهای نشست‌های وزرای خارجه و کارشناسان ارشد تصریح نمودند. همچنین آخرین تحولات بین‌المللی و منطقه‌ای را بررسی کرده و بر نقش پیشتاز روند آستانه در حل و فصل مسالمت آمیز بحران سوریه تاکید کردند.
اما مهمترین دستاورد نشست سه جانبه تهران چیست؟ تاثیرات ژئوپلیتیک این نشست برای ایران و منطقه چگونه است؟ نشست تهران چه تاثیری بر سطح روابط سیاسی-اقتصادی ایران و روسیه دارد؟
آقای دکتر شعیب بهمن، متخصص مسائل خاورمیانه، روابط ایران، روسیه و قفقاز و رئیس موسسه پژوهان جهان معاصر در این خصوص به اسپوتنیک گفت:
این اجلاس اساسا به واسطه مسئله سوریه و سه کشور ایران، روسیه و ترکیه که بعنوان کشورهای ضامن در آستانه شناخته می‌شوند، برگزار گردید؛ بنابراین مهمترین دستاورد خود اجلاس می‌تواند کمک به برقراری امنیت و ثبات در سوریه باشد و اینکه سه کشور بتوانند از هرگونه اقدام نظامی جدید در سوریه جلوگیری کنند و کمک کنند تا شرایط داخلی این کشور به نحوی پیش برود که دولت سوریه بتواند حاکمیت ملی این کشور در قلمرو سرزمینی خود گسترش دهد و کشور به شکل کامل از حضور گروه‌ها و جریان‌های تروریستی پاک شود.
تعاملات دو جانبه کشورها در نشست سه جانبه اهمیت بسیار زیادی داشت که این تعاملات به ویژه در حوزه اقتصادی نمود قابل توجهی داشت؛ توافق‌نامه‌های تجاری که میان ایران و روسیه – ایران و ترکیه امضا شد، حکایت از آن دارد که این کشورها تمایل بسیار زیادی به توسعه مناسبات اقتصادی با یکدیگر دارند و می‌توان گفت که یکی از ثمرات مهم حاشیه این اجلاس، توسعه و بهبود روابط اقتصادی بین این کشورها می‌تواند باشد. قاعدتا چنین اتفاقی به معنای همگرایی بیشتر در حوزه‌های سیاسی نیز هست، یعنی می‌توان انتظار داشت که همانند گذشته که به ویژه ایران و روسیه در حوزه‌های سیاسی دیدگاه‌های مشترکی داشتند، ازین به بعد نیز همکاری‌ها با جدیت و قوت بیشتری پیگیری شود.
در حوزه ژئوپلیتیک وضعیت سوریه موضوع بسیار مهمی است، با توجه به اینکه دولت ترکیه در هفته‌های اخیر تاکید زیادی بر اقدام نظامی در خاک سوریه می‌کرد، اینکه این نشست بتواند از چنین اقدامی جلوگیری کند، دستاوردی بزرگ در حوزه ژئوپلیتیکی محسوب می‌شود.
نکته مهم دیگری که در حوزه ژئوپلیتیک در دیدار رهبر ایران با رئیس جمهور روسیه و هم در دیدار آیت الله خامنه‌ای با رجب طیب اردوغان به شکل جدی مطرح گردید، بحث تحولات ژئوپلیتیکی در منطقه قفقاز بود؛ رهبر ایران به صراحت تاکید کرد که به هیچ وجه با جابجایی یا خدشه به مرزهای بین‌المللی موافقت نخواهد کرد و اگر کشورهای ثالث بخواهند خدشه‌ای به مرزهای بین المللی وارد بکنند، تهران به شکل جدی وارد عمل خواهد شد. بنابراین این هشدار مهم ژئوپلیتیکی در حوزه قفقاز نکته مهمی محسوب می‌شود که در این دیدارها مورد تاکید قرار گرفت.
در حوزه ژئوپلیتیکی-امنیتی نیز به مسئله ناتو و گسترش آن به شرق توجه گردید که بازهم مورد تاکید رهبران ایران و روسیه بود و هر دو طرف تاکید داشتند که گسترش ناتو به شرق می‌تواند از حیث امنیتی مخاطرات و تهدیدات جدی را به بار بیاورد و تهران و مسکو تلاش جدی و گسترده‌ای خواهند کرد که از چنین روندی به هر نحو ممکن جلوگیری کنند.