اسپوتنیک - پس از سقوط دولت افغانستان به دست طالبان کماکان دره پنجشیر محل مقاومت نیروهای ملی‌گرا مقابل طالبان است، در روزهای اخیر خیابانهای افغانستان شاهد تظاهرات های مردمی بسیاری بود این در حالی است که طالبان کابینه دولت موقت خود را معرفی کرد کابینه ای که اکثریت اعضای آن را طالب های پیشین یا جدید تشکیل می‌دهند و در آن خبری از گروه های متعدد افغان نیست.
آقای دکتر جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در این زمینه به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:
کشور افغانستان کشوری است که هم به لحاظ جغرافیا و هم به لحاظ تنوع قومیتی و فرهنگی در طول چند دهه گذشته چالش های بسیاری را تجربه کرده چه در دوران جنگ سرد، چه پس از آن و چه با روی کار آمدن طالبان.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک همسایه مهم برای افغانستان همواره خواهان یک حکومت مرکزی مقتدر و یکپارچه که توانایی حفظ این کشور را داشته باشد بوده، این حکومت قطعاً باید توانایی جلوگیری از نفوذ بیگانگان را نیز داشته باشد، فراگیر باشد و دربرگیرنده قومیتی، زبانی و فرهنگی در ساختار سیاسی خود باشد.
دولت جدیدی که طالبان اعلام کرده نه تنها ما بلکه بسیاری از کشور های همسایه را نگران کرد؛ البته که طالبان تازه به قدرت رسیده و هنوز فرصت چندانی برای مطالعه نحوه روابط سیاسی و تعامل با اقوام و طیف های مختلف جامعه افغانستان را نداشتند، تمامی این افراد نیز سرپرست وزارتخانه هستند و دولتی موقت را تشکیل می‌دهند اما اگر به ترکیب نگاه کنیم متوجه می‌شویم که فراگیر نیستند، در افغانستان همه جمعیت روحانی نیستند، همه جمعیت پشتون نیستند و همه جمعیت از قومیتی خاص تشکیل نشده اند و پشتون ها، ازبک ها، تاجیک ها و هزاره ها اقوام متعددی هستند که در افغانستان حضور دارند علاوه بر آن متخصصین فراوانی در افغانستان وجود دارند که می‌توانند در وزارتخانه ها خدمات بسیار ارزنده ای را به کشور افغانستان ارائه کنند.
وی در ادامه تاکید کرد:
این که آمریکایی ها با یک شکست مفتضحانه افغانستان را ترک کردند و اینکه طالبان به قدرت رسیده است در صورتی می تواند نشانه های خوبی باشد که طالبان به بهترین شکل از آن استفاده کنند در غیر این صورت موجبات خروج نخبگان از کشور افغانستان و زمینه رشد گروه های تندرو و رادیکال را فراهم می آورد که می تواند کشور های آسیای میانه، چین، روسیه، هند و جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیر قرار دهد، همچنین می تواند مشکلات فراوانی را برای جامعه افغانستان به وجود بیاورد این گونه که ثبات، آرامش و امنیتی که هر دولت برای حکومت لازم دارد را متزلزل کند.
دولتی که طالبان اکنون اعلام کرده دولتی فراگیر، مبتنی بر تخصص و توانایی افراد نیست همچنین این دولت نمی‌تواند مردم افغانستان را راضی کند تا پشت سر حکومت طالبان قرار گیرند تا به نوعی مشروعیت و مقبولیت مردمی ایجاد کند.
آقای دکتر جلیل رحیمی جهان آبادی پیرامون مبارزات دره پنجشیر و دخالت پاکستان در حملات صورت گرفته به این دره بیان کرد:
با وضعیتی که طالبان به قدرت رسیده و ارتش ملی افغانستان از هم پاشیده، هر اقدامی که به یک جنگ داخلی، به یک جنگ فرسایشی یا به تجزیه داخلی افغانستان بیانجامد به صلاح نیست.
این حق مردم پنجشیر است که بر ساختار حکومت و دیدگاه خود پافشاری و مقاومت کنند، مردم پنجشیر مردمی آزادیخواه و مقاوم هستند و در افغانستان به دژ دفاعی و آزادیخواه افغانستان معروف هستند.
من بر این باورم که در شرایط فعلی کشور های همسایه و کشور های منطقه به ویژه کشورهایی که در شرایط افغانستان موثر هستند با برگزاری نشست های بین المللی چند جانبه برای ایجاد نوعی تفاهم میان حکومت طالبان و گروه مقاومت پنجشیر تلاش کنند در شرایط فعلی افغانستان بهترین کار تلاش برای اثرگذاری بر طالبان، اصلاح دیدگاه ها، ساختار ها و رفتار های طالبان متناسب با نیاز های جامعه افغانستان و جامعه بین‌المللی است.
وی افزود:
با اتفاقاتی که در افغانستان رخ داده من بر این باورم یکی از نقش هایی که آمریکایی ها برای افغانستان پس از خروج شان داشتند تجزیه این کشور و ایجاد جنگ های داخلی بود، این حوادث اکنون در حال انجام است و قسمتی از ماجرا مربوط به انحصار طلبی و نگاه نادرست طالبان است و بخشی دیگر نیز مربوط به دخالت برخی کشورهای خارجی مانند پاکستان است که با وجود نقش عمده در پیدایش طالبان در سال های اولیه، اکنون نگاهی استراتژیک برای مقابله با هند به افغانستان دارند و تلاش می کنند تا حکومتی دست نشانده، همراه و تحت نفوذ و سیطره ی پاکستان را در افغانستان ایجاد کنند تا بتوانند به هند فشار بیاورند و این قطعاً به ضرر افغانستان است.
ممکن است مقاومتی اکنون در پنجشیر به وجود آمده در بلخ، هرات و نقاط دیگر ادامه پیدا کند و منجر به تجزیه و فروپاشی سرزمین افغانستان شود، اگر اصرار طالبان بر این باشد که به همین نحوی که دولت اعلام کردند هر اعتراضی را با گلوله پاسخ دهند و برای حکومت انحصار طلب باشند شرایط ناگوار خواهد شد و قطعاً افغانستان به سوی تجزیه پیش خواهد رفت.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران سیاست ایران در قبال افغانستان را صبر و تعامل توصیف کرد و اظهار داشت
ما قصد مداخله در امور داخلی افغانستان یا قصد درگیر شدن در یک جنگ فرا مرزی را نداریم، مسائل افغانستان اگرچه بر شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ما اثر گذار است و ممکن است تبعات و آثار مخربی برای ما داشته باشد اما ما قصد این که بخواهیم در تحولات افغانستان مستقیما مداخله کنیم نداریم البته از سوی دیگر تلاش می‌کنیم تا با تعامل بر رفتار طالبان مبتنی بر سیاست های روز دنیا و نیاز های جامعه جدید افغانستان اثر بگذاریم از سوی دیگر منتقد رفتارهای طالبان هستیم، همه با احتیاط منتظر هستند تا ببینند رفتار طالبان به چه شکل پیش خواهد رفت، ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و در حال رصد شرایط طالبان است تا ببینیم اگر واقعاً دیدگاه های طالبان مورد قبول عامه مردم است و می تواند نیاز های مختلف جامعه افغانستان را تامین کند ما نیز تصمیم میگیریم در قبال طالبان چه رفتاری داشته باشیم.
وی در پایان ضمن تاکید بر سقوط آمریکا در منطقه با توجه به شرایط فعلی افغانستان افزود:
من بر این باورم حادثه ای که در افغانستان رخ داد شاید یکی از حوادثی باشد که مسیر افول آمریکایی ها در جهان و سقوط جهان تک قطبی را هموار کرد، بسیاری از حوادث را در روابط بین‌الملل داریم که مقطع جدیدی از تاریخ را آغاز کردند و من بر این باورم شکست آمریکا در افغانستان و خروج مفتضحانه ی آمریکا از افغانستان نقطه پایان جهان تک‌قطبی و ابرقدرتی آمریکا در منطقه و جهان بود اگر چه این حادثه و شرایط افغانستان برای ما بسیار تلخ است اما شیرینی شکست آمریکا در منطقه برای بسیاری از کشورهایی که می‌خواهند مستقل زندگی کنند پیامی مثبت است.