16 رقم روی کارت بانکی چه معنایی دارد؟

در گذشته حجم زیادی از فعالیت شعب بانک‌ها به کارهایی مثل انتقال مبالغ پایین، پرداخت قبوض، استعلام موجودی و ... اختصاص داشت.
Sputnik

علاوه بر این، مشتریان بانک‌ها هم برای انجام این امور ساده مجبور بودند به بانک رفته و اصولاً زمان زیادی را در صف بگذرانند. برای بهبود این شرایط کارت‌های بانکی به وجود آمدند. با توجه به قابلیت این کارت‌ها برای انجام فعالیت‌های بانکی از طریق دستگاه‌های خودپرداز و پرداخت از راه دور، هزینه‌های عملیاتی بانک‌ها به شدت کاهش یافته و همچنین از اتلاف زمان مشتریان جلوگیری شد. از دیگر مزایای این کارت‌ها عدم حمل پول نقد برای خرید از فروشگاه‌ها بود. روی همه کارت‌های بانکی یک عدد 16 رقمی حک شده است. در ادامه توضیح می‌دهیم که این اعداد چه معنایی دارند.

چرا شماره کارت بانکی ۱۶ رقم دارد و معنای این اعداد چیست؟

16 رقم روی کارت حاوی اطلاعات مهمی است.

شش رقم اول شماره شناسایی بانک است و مشخص می‌کند که کارت توسط کدام بانک یا موسسه مالی صادر شده است. برنامه نویس‌­ها و موسسه‌­های بانکی با بررسی این ۶ رقم، بانک صادر کننده کارت را تشخیص می­‌دهند. به این شش رقم اصطلاحاً BIN (Bank Identification Number) می‌گویند. این شماره برای بعضی از بانک‌ها به شرح زیر است:

نام بانکBINنام بانک BIN
بانک ملی ایران۶۰۳۷۹۹بانک سینا۶۳۹۳۴۶
بانک سپه۵۸۹۲۱۰بانک سرمایه۶۳۹۶۰۷
بانک آینده636214بانک شهر۵۰۲۸۰۶
بانک کشاورزی۶۰۳۷۷۰بانک دی۵۰۲۹۳۸
بانک مسکن۶۲۸۰۲۳بانک صادرات۶۰۳۷۶۹
بانک اقتصاد نوین۶۲۷۴۱۲بانک ملت۶۱۰۴۳۳
بانک پارسیان۶۲۲۱۰۶بانک تجارت۶۲۷۳۵۳
بانک پاسارگاد۵۰۲۲۲۹بانک رفاه۵۸۹۴۶۳
بانک سامان۶۲۱۹۸۶بانک انصار۶۲۷۳۸۱


دو‌ رقم بعدی (ارقام ۷ و ۸) معرف کد محصول است که نوع کارت بانکی را مشخص می‌کند. انواع کارت‌های بانکی از قبیل کارت نقدی (کارت­‌های بانکی متصل به حساب) یا کارت ‌پیش‌پرداخت (مانند بن کارت، کارت هدیه و کارت اعتباری)، دارای کد محصول مجزا هستند.

هفت ‌رقم بعد (ارقام ۹ تا ۱۵) معرف شماره سریال کارت بوده که برای هر کارت منحصر به فرد است.

رقم آخر (رقم شانزدهم) Check Digit یا رقم کنترلی است. این رقم صرفا برای اطمینان از درست وارد کردن ۱۵ رقم ابتدایی به کار می‌­رود. اگر یکی از ارقام شماره سریال اشتباه وارد شده باشد، وجود رقم کنترلی از ارسال وجه به مقصد اشتباه جلوگیری خواهد کرد. این کار از طریق صحت سنجی شماره ۱۶ رقمی انجام می‌­شود.

صحت سنجی شماره 16 رقمی کارت چگونه انجام می‌شود؟

همانطور که اشاره شد، آخرین رقم شماره کارت، رقم کنترلی بوده و به این صورت محاسبه می‌شود: اعداد جایگاه­‌های فرد در عدد ۲ ضرب می‌­شود و اعداد جایگاه­‌های زوج در عدد ۱ ضرب می‌­شوند. حاصل جمع همه اعداد به دست آمده باید مضربی از عدد ۱۰ باشد در غیر این صورت شماره کارت معتبر نیست. در نتیجه به ازای هر ۱۵ رقم ابتدایی، تنها یک رقم کنترلی وجود دارد که شماره کارت را تکمیل نماید. پس وجود این رقم تا حد زیادی باعث جلوگیری از اشتباه در کارت به کارت خواهد شد. زیرا اگر شما یک یا چند رقم از شماره کارت مورد نظر را اشتباه وارد کنید، احتمالاً نتیجه نهایی فرمول بالا، مضربی از 10 نخواهد بود.

وجود الگوریتم شماره بانکی چه ضرورتی دارد؟

روزانه میلیون­‌ها تراکنش مانند انتقال پول، پرداخت قبض، خرید شارژ و بسته و ... در شبکه بانکی صورت می‌گیرد. وجود یک فرآیند منظم در تبادلات مالی، برای جلوگیری از اتلاف وقت ضروری است. برای نمونه سیستم بانکی در حین انجام هر تراکنش کارت به کارت، باید مشخصات و نام شخص گیرنده را از میان تمام کارت‌­های بانکی تشخیص دهد. با بررسی 6 رقم اول، بانک مقصد مشخص شده و در نتیجه اطلاعات مورد نظر تنها در میان کارت‌های همان بانک جستجو می‌شود.

بحث و گفتگو