گزارش و تحلیل

کمبود سواد سلامت روان در ایران

هر ساله دهم اکتبر با نام روز جهانی سلامت روان شناخته می شود.
Sputnik

امسال نیز این روز با شعار "سلامت روان برای همه، سرمایه گذاری بیشتر، دسترسی بیشتر برای همه و همه جا" آغاز گر هفته سلامت روان بود، در شرایطی امسال هفته سلامت روان آغاز شد که جهان با بحران پاندمی کرونا مواجه است بحرانی که کیفیت سلامت روان را در سطح دنیا به شدت پایین آورده، البته که ایران پیش از شروع بحران کرونا با شرایط خاصی دست و پنجه نرم می کرد شرایطی که تحریم های ایالات متحده در ایران به وجود آورده بودند قطعاً باعث فشار های روانی بود آقای دکتر علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی درباره خدمات سلامت روان که وزارت بهداشت در دوران کرونا ارائه دهنده آن است که خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:

ابراز تردید در مورد سلامت روانی ترامپ و واکنش وی

ما گروه‌ های مختلفی را در این دوران تعریف کردیم و برنامه های متفاوتی را برای آنها در نظر گرفتیم، این گروه ها به شرح زیر است:

۱. جمعیت عمومی

۲. بازماندگان افراد فوت شده ناشی از کرونا

۳. مدیران و سیاستگذاران

۴. شاغلین در مراکز بهداشتی و درمانی

۵. بیماران بهبود یافته که دوره نسبتا سختی را گذرانده اند

۶. خانواده بیماران

برای این گروه ها برنامه های خاصی را داریم که این برنامه ها تا کنون مقداری عملی شده، از سامانه ۴۰۳۰ برای مشاوره سلامت روان استفاده کردیم همچنین مشاوره های تلفنی را راه‌ اندازی کردیم تا افراد بتوانند از خدمات سلامت روان در این دوران استفاده کنند.

آقای دکتر احمد حاجبی رئیس اداره سلامت روان و اعتیاد وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی نیز  در رابطه با گروه های هدف ارائه خدمات سلامت روان بیان کرد:

 همانطور که دکتر رئیسی پیشتر ذکر کردند ما گروه‌ های هدفی را در دوران کرونا در نظر گرفتیم و برنامه‌ ریزی هایی را متناسب با شرایط آنها انجام دادیم، نظام سلامت، متولی سلامت است که یکی از ابعاد آن سلامت روان می باشد؛ خوشبختانه تغییرات چشمگیری در زمینه شیوه رسیدگی به سلامت روان و برنامه ها انجام شده که در دو سه دهه اخیر کم نظیر بوده و تغییرات آن قابل مشاهده است، ما اکنون در نظام مراقبتهای بهداشتی اولیه در نظام phc که کلیه خدمات کاملا رایگان ارائه می ‌شود ۲۰۰۰ روانشناس در سطح کشور در حال ارائه خدمات سلامت روان هستند در سطح تمام شهر ها و حاشیه های شهر ها که نظام سلامت دسترسی‌ های جدیدی را ایجاد کرده این نیرو ها در حال خدمت رسانی هستند، تمامی این افراد آموزش دیده و مجرب هستند تا هم در زمینه مداخلات پیشگیری کننده و هم در زمانی که افراد دچار اختلال میشوند بتوانند مداخلات پس از ابتلا به یک اختلال روانپزشکی را انجام دهند.

وی در ادامه افزود:

نظام سلامت برای آنکه بتواند تا حدودی عدالت در دسترسی به خدمات سلامت روان را ایجاد کند و بتواند از زیر ساخت‌ های خود استفاده کند تا خدمات را نه تنها ارزان بلکه در این مراکز رایگان در اختیار عموم جامعه بگذارد از سال ۱۳۹۳ که طرح تحول سلامت شکل گرفته به تدریج تعداد این روانشناسان را در سیستم افزایش داده و نیرو های تازه جذب کرده است، این روند همچنان ادامه دارد و ما بر اساس برنامه هایی که در سیستم داریم که باز هم موکدا ذکر می کنم این برنامه ها هم پیشگیرانه و هم شامل مداخلات پس از ابتلا به بیماری می شوند افراد می توانند به مراکز مراجعه کرده و خدمات دریافت کنند.

 آقای دکتر احمد حاجبی یکی از مهمترین معضلات در زمینه خدمات رسانی سلامت روان را کمبود آموزش ‌های ابتدایی عنوان کرده و اظهار داشت:

نظام سلامت در حال حاضر به عنوان اصلی ترین هدف باید روی سواد سلامت روان کار کند علت آن هم این است که بررسی‌ های ما به صورت مستند نشان می دهد که سواد سلامت روان در کشور ما شرایط خوبی ندارد و ما باید آن را افزایش دهیم اگر سواد سلامت روان را ارتقا ندهیم هر چقدر خدمات و سرویس دهی در این زمینه ایجاد بکنیم به دلیل عدم آگاهی، مسائل و مشکلاتی که در زمینه استفاده از این خدمات وجود دارد کماکان با مشکل رو به‌ رو خواهیم بود.

بحث و گفتگو