اسپوتنیک — در بحبوحه انتشار ویروس کرونا هر تکنولوژی که به تشخیص هر چه سریعتر این ویروس بینجامد، می تواند آمار مرگ و میر را کاهش داده و کمک شایانی به زندگانی بشر نماید. در همین راستا در ایران معادل تکنولوژی روز دنیا، دستگاه تصویربرداری سیاری مونتاژ و تولید شده است که بصورت سیار در بیمارستان ها و مراکز تخصصی رفته و با هزینه کمتر و سرعتی بیشتر از دستگاه های دیگر تصویر برداری به تشخیص وجود این ویروس در ریه افراد می پردازد. گفته شده است که با استفاده از این دستگاه می توان در کمتر از ۲۰ ثانیه ابتلای فرد به کرونا را تشخیص داد. سهیل صادقیان، مدیرعامل شرکت Health Tech در ارتباط با این دستگاه مورد نیاز و حیاتی توضیحاتی را ارائه کرده است.
مصاحبه گزارشگر اسپوتنیک را با سهیل صادقیان می خوانیم.
اسپوتنیک: دستگاه تصویربرداری سیار چه قابلیت هایی دارد؟
این دستگاه دستگاه تصویربرداری با اشعه ایکس است که به صورت سیار به کار تصویر پردازی می پردازد و معادل انگلیسی آن X-ray digital mobile است. فرق این دستگاه با دستگاه های رادیولوژی معمولی در قابلیت جابجایی آن است. در دستگاه های رادیولوژی معمولی به دلیل حجم سنگین آن، بیمار باید به داخل بخش تصویربرداری رود و تصویربرداری را انجام دهد اما این دستگاه به دلیل اینکه چرخ دارد و قابل حرکت و انتقال می باشد به بخش های مختلف بیمارستان و به سراغ بیمارانی که قادر به حرکت نیستند، می رود. کاربری این دستگاه خیلی بیشتر از بیماران کرونایی است. این دستگاه برای تشخیص انواع شکستگی‌های سنگین، انواع ضربات تروما، بیماران تصادفی و ضربات و ... استفاده می شود. فعلا به دلیل همه گیری و شیوع ویروس کرونا برای تشخیص ویروس کرونا در قفسه سینه و ریه از این دستگاه استفاده می شود.
اسپوتنیک: نحوه کار دستگاه تصویربرداری سیار جهت تشخیص ویروس کرونا
باید بدانیم که ویروس کرونا زمانی که به ریه می رسد خطرناک و کشنده است و لزوما اینکه تست کرونای شخصی مثبت یا منفی شود مسئله زیاد مهمی نیست بلکه درگیری ریه با ویروس کرونا بسیار مهم است که تبدیل به سندروم زجر تنفسی یا ARDS نشود. بنابراین تقریبا تمام پروتکل ها در وزارت بهداشت ایران و سازمان بهداشت جهانی در درجه اول تمرکز بر تصویربرداری دیجیتال دارد. دقیقا همین روشی که ما بوسیله این دستگاه در حال انجام آن هستیم.
کاربری این دستگاه برای تشخیص کرونا قبل از تست می باشد. یعنی قبل از انجام تست کرونا و تقبل هزینه های اضافی جهت کیت تست، هزینه زمانی ۲ الی ۳ روزه برای استخراج ویروس و اطلاع از بودن یا عدم وجود آن، همچنین تقبل تمام عوارضی که تست دارد، افراد می توانند متوجه این موضوع شوند که آیا ریه درگیر ویروس کرونا هست و یا خیر. بطور خلاصه این دستگاه تشخیص می دهد که آیا بیمار خطر مرگ در اثر ویروس کرونا را دارد و یا ندارد. اگر این خطر وجود نداشته باشد حتی اگر تست او مثبت هم باشد می تواند به خانه رود و استراحت کند ولی اگر خطر درگیری ریه با ویروس کرونا وجود داشته باشد، نیاز به مداخلات بیشتر پزشکی دارد. اهمیت این دستگاه به دلیل بالا بردن سرعت عمل در تشخیص، شناسایی و غربالگری بیمارها می باشد، بنابراین از آن بسیار استفاده می شود. رده بعدی برای شناسایی عمق فاجعه سی تی اسکن است. در کشور ایران بطور اشتباه ابتدا سی تی اسکن انجام می شود. در صورتی که سی تی اسکن بسیار گران است، صف طولانی دارد، کاری زمانبر است و امکان انتقال ویروس کرونا را دارد اما این دستگاه چون دستگاه ساده تری است و همین تشخیص را انجام می دهد، حائز اهمیت است.
اسپوتنیک: ایده اصلی این دستگاه از چه کشوری آمده است؟
ایده اصلی کار از کشور ایتالیا آمده است. این دستگاه، دستگاه جدیدی نیست و در همه دنیا استفاده می شود اما معادل تکنولوژی روز دنیاست. در حال حاضر در تمام دنیا، در کشورهایی مانند آلمان، ایتالیا و فرانسه بعنوان رده یک تشخیص ویروس کرونا از این دستگاه ها استفاده می شود. ما هم برای نخستین بار مونتاژ این دستگاه ها را در ایران تحت لیسانس ایتالیا شروع کردیم و به بهره برداری رساندیم.
اسپوتنیک: آیا این دستگاه در ایران صنعتی شده است؟ طی کردن مراحل بهره برداری چقدر زمان برده است؟
بله این دستگاه مراحل صنعتی شدن را طی کرده و به مرحله اجرا رسیده، در داخل کشور ایران نمونه نصب دارد و در حال استفاده است. ما حتی در حال بالا بردن مراحل تولید آن هستیم و کشور ایتالیا به ما کمک می کند که ما بخش های دیگری از دستگاه را مونتاژ و تولید کنیم تا کم کم به تولید مستقل برسیم. من فکر می کنم طی ۲ یا ۳ سال آینده ایران بطور کامل فناوری این دستگاه را برای تولید مستقل در اختیار خواهد داشت.
اجرای این طرح نزدیک به ۴ سال بطول انجامید. نمونه اولیه ما ۹ ماه پیش آماده شد و آن زمان قصدی برای استفاده تخصصی از این دستگاه جهت ویروس کرونا وجود نداشته و بر حسب اتفاق این دستگاه بعنوان دستگاه های تشخیص کرونا شناخته شده است. قصد ما ابتدا بر این بود که این دستگاه را برای بیماران قطع نخاعی و بیمارانی که احتمال قطع نخاع دارند، استفاده کنیم. همچنین قبل از شیوع ویروس کرونا، اهمیت این دستگاه در طب نظامی، طب جاده ها و تصادفات اورژانسی بود چرا که این دستگاه به بالای سر بیمار می رود و کار تصویر برداری را انجام می دهد.
ما مونتاژ این دستگاه را با آن تصورات شروع کردیم اما پس از آن، تصمیم سازمان بهداشت جهانی بر آن شد که دستگاه تصویربرداری سیار به دلیل رزولوشن بالایی که در صفحات خود دارد و تصاویر بسیار شفافی که بعنوان خروجی به بیرون می دهد، در لیست دستگاه های تشخیص کرونا بیاید و این تصمیم، کمکی به تسریع جریان کار ما نیز کرد.
اسپوتنیک: آیا این دستگاه در حال حاضر برای فروش وجود دارد؟
این دستگاه چون دستگاه تخصصی پزشکی است فقط در اختیار مراکز تخصصی پزشکی قرار می گیرد. این مراکز شامل بیمارستان ها، مراکز تصویربرداری، کلینیک های تشخیصی و درمانی است و توسط یک پزشک متخصص تصویر برداری، انجام می شود.
اسپوتنیک: چه مشکلاتی که بر سر راه این پروژه بوده و حمایت هایی که انجام پذیرفته است؟
واقعیت این است که بیشتر مشکلات بر سر راه ما، مشکلات اقتصادی و نقل و انتقالات پول است. اما در کل وزارت بهداشت ایران به طور کلی از ما حمایت کرد. چرا که طرح، طرح بزرگی بود و هر لحظه ممکن بود که موفق نشود اما آنها به ما اعتماد کرده و کمک کردند. صندوق شکوفایی نوآوری ایران هم در این راه به ما کمک های شایانی کردند. در درجه بعدی هم بیمارستان ها به ما اعتماد کرده و سفارش گذاشته و از ما خرید کردند. چرا که که معادل خارجی این دستگاه نیز وجود داشت اما آن را خریداری نکرده و نمونه مونتاژ شده ایرانی را تهیه کردند. در کل، روال کار کمی کند بود اما به نسبت مشکلاتی که در کشور ایران وجود دارد، راضی کننده است.
اسپوتنیک: آینده کاری شرکت Health Tech
شرکت ما بر روی تولید محصولات High tech در ایران کار می کند. قبل از این دستگاه، ما دستگاه رادیولوژیی دیجیتال سقفی را بصورت تمام اتوماتیک تولید و وارد بازار کردیم. پس از این دستگاه، برای نخستین بار در ایران در حال تولید دستگاه سنگ شکن برون اندامی کلیه (ESWL) هستیم. این دستگاه می تواند سنگ کلیه را بدون استفاده از جراحی و با استفاده از امواج شاک ویو (Shoch wave) بشکند. این تکنولوژی منحصرا در اختیار کشورهای سوئیس، آلمان، آمریکا و بخشی از فرانسه است. ما در حال جلو بردن این پروژه با همکاری کشور آلمان هستیم که حدود ۱ یا ۲ سال دیگر به نتیجه خواهد رسید.
همچنین ۲ یا ۳ پروژه دیگر نیز در دست کار داریم که بعلت دارا بودن تکنولوژی بالا، قابلیت استفاده خوبی نیز دارد و در مرحله اخذ مجوزهای لازم از وزارت بهداشت است. تمرکز شرکت ما کار بر روی این بخش از تکنولوژی است و اگر ما این فناوری ها را در داخل کشور ایران داشته باشیم، حتی اگر در سال های آتی تحریم ها افزایش یابد و قیمت ارز نیز بالا رود ما در این مورد ضربه ای نخواهیم خورد.