استاندارد طلا یک سیستم پولی است که در آن واحد محاسبه اقتصادی استاندارد وزن ثابتی از طلا می‌باشد. تحت شرایط استاندارد طلا، پول رایج یا به صورت مسکوک براساس مقدار مشخصی از طلا محاسبه شده یا صادرکننده آن به صورت اوراق بهادار و اسکناس، بازپرداخت آن را به صورت طلا و به‌طور متعارف بر مبنای یک مقدار ثابت از پیش تعیین شده، تضمین می‌نماید.
واحدهای پولی استاندارد طلا می‌تواند داخلی باشند یا به صورت بین‌المللی که در این‌صورت تنها بانک‌های مرکزی، حق دارند درخواست نمایند که آن را به طلا تبدیل کنند. پولهای رایجی که در عوض مقادیر ثابتی از طلا برگردانده می‌شود، دارای نرخ ثابت مبادله‌ای میان یکدیگر هستند.استاندارد طلا رابطه ای بین المللی بین ارزهای دنیا (که سرانجام همه وابسته به دلار شدند) و طلا بود. در سال ۱۹۴۵ تمامی ارزهای جهان به دلار و دلار به طلا وصل بود و هر اونس طلا هم ۳۵ دلار قیمت داشت.
اسپوتنیک در خصوص رکوردزنی قیمت طلا و علل افزایش قیمت این فلز گرانبها با احمد خادم المله مدیر مسئول روزنامه اقتصاد برتر و مدرس دانشگاه به گفتگو نشست.
اسپوتنیک: در سال 2011 علت افزایش قیمت طلا، تداوم بحران بدهی در اروپا، تنش در خاورمیانه و نرخ بهره در حد صفر دلار آمریکا اعلام شد. اکنون افزایش قیمت طلا با چه شرایط و یا حوادثی مرتبط است؟
خادم المله: افزایش قیمت طلا در روزهای گذشته خیلی ها را در جهان شوکه کرد، طلا ظرف یک هفته صد دلار اضافه شد، این تحول بیسابقه بوده است و از سپتامبر 2011 ( شهریور 1390) به بالاترین حد خود رسیده است. در شرایط کنونی که اقتصاد جهان در تنش است و بخاطر شیوع کرونا و تحولات سیاسی میل به بی ثباتی دارد، مردم ترجیح می دهند پول خود را تبدیل به دارایی های پایدار، امن و ماندگار کنند که طلا از مهمترین این دارایی ها در شرایط تنش و بی ثباتی است.
بنظر من دلایل مختلفی را برای افزایش بیسابقه قیمت طلا می توان ذکر کرد، از جمله کاهش قیمت دلار در برابر ارزهای دیگر بخاطر تشدید محرک های اقتصادی ، شیوع گسترده کرونا خصوصا در آمریکا که اقتصاد بزرگ جهان است، تنش دیپلماتیک بین چین و آمریکا دو اقتصاد بزرگ و مهم در جهان از مهمترین آن ها است. پیش بینی می شود چون همه عوامل موثر در افزایش قیمت طلا دستکم تا هفته ها و شاید هم ماه آینده تداوم خواهند داشت لذا به احتمال قوی، افزایش قیمت طلا هم ادامه داشته باشد و احتمالا به هر اونس دو هزار دلار یا بیشتر هم برسد که رقم بیسابقه ای در دهه گذشته است.
رفتار مردم در شرایط ناپایداری اقتصادی در جهان که به دلیل همه گیری ویروس کرونا تغییر می کند، قابل تامل است. شیوع کرونا و افزایش تنش ها باعث می شود میل به پس‌انداز داراییهای امن در مردم افزایش یابد. ناگفته نماند، وقتی تنش و ناپایداری اقتصادی در جهان بیشتر می شود به همان میزان میل به خرید طلا افت می کند و این افت می تواند روی قیمت هم اثر بگذارد و قیمت را نزولی کند.
در شرایط افزایش قیمت طلا در جهان کشورهای نامدار در تولید طلا قطعا سود خوبی خواهند کرد و سهام شرکت هایشان به یکباره افزایش خواهد یافت. همچنین افزایش قیمت طلا سایر کالاهای مرتبط را هم متاثر خواهد کرد و روی اقتصاد های متوسط و کوچک هم تاثیر گذار است. مثلا در ایران در پی افزایش قیمت طلا در جهان، قیمت سکه افزایش پیدا کرد و می تواند بخشی از سرمایه های بازار بورس را به خود جلب کند و بی تاثیر در افت ارزش برخی سهام در بازار بورس نبود. البته باید دید در روزهای آینده چه تاثیر دیگری بر روی سایر کالاها خواهد داشت.
امروز که قیمت طلای جهانی افزایش می یابد بر خلاف سال 2011 که تحولات آمریکا تاثیری بر افزایش قیمت طلا نداشت و طلا به یکباره به حدود 1900 دلار رسید ، امسال تحولات آمریکا خصوصا ناکامی های سیاسی ترامپ، تظاهرات های سنگین در این کشور، جنگ دیپلماتیک چین و آمریکا، افزایش مرگ و میر گسترده ناشی از کرونا می تواند بر روی افزایش قیمت جهانی طلا تاثیر گذار باشند.
ارزش ذاتی پول با استاندارد طلا که از حدود ۱۸۷۰-۱۹۱۴ به طور گسترده‌ای اتخاذ شد، رسمیت پیدا کرد، بنابراین در حالی که اقتصاد جهانی داشت به اندازه کافی برای وقوع کاهش ارزش رقابتی یکپارچه میشد، فرصت کمی وجود داشت. پس از پایان جنگ جهانی اول، بسیاری از کشورها به غیر از ایالات متحده رکود اقتصادی را تجربه کردند و تعداد معدودی نیز بلافاصله به استاندارد طلا بازگشتند.
با تضعیف دلار و امید به ارائه مشوق‌های جدید اقتصادی برای مقابله با ویروس کرونا، تقاضا برای طلا بالا رفت. در معاملات روز 27 ژوئیه، رکورد تاریخی قیمت طلا شکسته شد اما هنوز رشد قیمت‌ها متوقف نشده و کارشناسان قیمت بالاتر از ۲۰۰۰ دلاری آن را پیش‌بینی می‌کنند.
قیمت خرید نقدی هر اونس طلا در بورس فلزات لندن، اسپات‌گلد، ۱.۷۷ درصد یا ۳۴.۳۴ دلار جهش کرد و به ۱۹۷۶.۲۱ دلار رسید. قیمت پیش‌خرید هر اونس طلای آمریکا ۱.۹۲ درصد یا ۳۷ دلار جهش کرد و به ۱۹۶۸ دلار رسید.