گزارش و تحلیل

چابهار گلوگاه اقتصادی افغانستان و آسیای میانه

بندر چابهار یکی از بنادر جنوب شرقی جمهوری اسلامی ایران واقع در استان سیستان و بلوچستان است، که نزدیکی آن با پاکستان و واقع شدن آن در دریای عمان موجب شده این بندر به یکی از مهمترین بنادر ایران تبدیل شود.
Sputnik

مدیر کل سازمان بنادر و دریا نوردی استان سیستان و بلوچستان آقای بهروز آقایی در مصاحبه ای با خبرنگار اسپوتنیک ظرفیت های بندر چابهار را اینگونه بیان کرد:

در کشور جمهوری اسلامی ایران استعداد صادرات برای بیش از ۴ میلیون تن صادرات مواد معدنی و بیش از 5.5 میلیون تن محصولات غیر معدنی را از بندر چابهار داریم، استان سیستان و بلوچستان بویژه چابهار یکی از بنادر اصلی در بحث صیادی است بیش از ۴۰٪ تن ماهی کشور در این استان تهیه می شود، که از طریق حمل و نقل زمینی یا هوایی محصولات این بندر به تمامی ایران ارسال می گردد، رشد و پیشرفت بندر چابهار علاوه بر مزایایی که برای استان سیستان و بلوچستان دارد می تواند اقتصاد دیگر استان های همجوار را نیز رونق دهد.

سفیر هند در روسیه: با وجود تنش ها در خلیج فارس، پروژه چابهار را تمام می کنیم
این بندر توانایی ترانزیت و بارگیری انواع اقلام بار از جمله میوه، خشکبار، غلات، مواد معدنی و گندم را دارد که این تنوع گسترده در بارگیری، بندر چابهار را منحصر به فرد می کند؛ بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی کشور ایران محسوب می شود، این بندر امکان پهلو گیری کشتی های اقیانوس پیما را هم فراهم کرده و در هر ساعت ۳۰ کانتینر می تواند در بندر چابهار تخلیه و بارگیری شود.

وی در رابطه با شرایط این بندر در سطح جهان گفت:

کشور افغانستان ۳۸ میلیون جمعیت دارد و تجارت عظیمی را از طریق بندر چابهار می تواند با ایران داشته باشد که تا کنون نیز تا حدودی این اتفاق رخ داده، دولت افغانستان هم خواستار گسترش این روابط است، دیگر کشوری که از اهداف اصلی ارتباطی با بندر چابهار است کشور هندوستان می باشد که یکی از اقتصاد های نوظهور در جهان است و از طریق بندر چابهار می تواند ارتباط ساده ای با کشور افغانستان داشته باشد، تا کنون هم بخشی از محموله ی یک میلیون تنی گندم اهدایی از هندوستان به افغانستان از بندر چابهار منتقل شده که باقیمانده ی این محموله نیز از این بندر جابجا خواهد شد؛ یکی از کار های مهمی که در بندر چابهار شروع شد امضای موافقتنامه ی راهبردی تاسیس دالان حمل و نقل و گذر بین المللی میان ایران، هند و افغانستان موسوم به موافقتنامه ی چابهار است که ارتباط میان سه کشور را به شدت تقویت می کند.

وی در ادامه افزود:

چابهار فرصت طلایی توسعه تجارت بین ایران، افغانستان و هند
تجارتی که کشور هندوستان با کشور های CIS و روسیه دارد بیش از 30 میلیارد دلار است، ما انتظار نداریم که تمام این تجارت از طریق بندر چابهار رخ دهد اما پیش بینی ما این است که کسب مبلغی حدود 3 میلیارد دلار از این تجارت توسط بندر چابهار می تواند آمار خوبی برای ما باشد.

چابهار یک پروژه ی عادی نیست، چرا که ارتباط دهنده ی بسیاری از کشور های دنیا به یکدیگر است بندر چابهار در کریدور شمال_جنوب میتواند یک نقش کلیدی را برای ارتباط کشور های شمالی ایران با تمام دنیا ایفا کند، چرا که می تواند ارتباط دهنده ی کشور های شمال ایران با کشور های جنوبی و دیگر کشور ها از طریق دریای عمان باشد بنابر این می توان گفت این بندر با موقعیت استراتژیک خود در کنار دریای عمان و اقیانوس هند یکی از مهمترین بنادر جهان هم محسوب می شود.

وی در ادامه افزود:

سرویس های منظمی هم در خطوط لاینر و هم در خطوط فیبری رخ داده، 26 سرویس خارجی از کشور های خارجی به بندر چابهار ورود کردند که پیش از این بسیار نا منظم بود و در 11 ماهه ی اخیر سال میلادی این خطوط منظم و دقیق فعالیت انجام می دادند.

 کشتی های حدود ۱۰ کشور شامل کشور های برزیل، اوکراین، رومانی، هند، افغانستان، کشور های اروپایی، آمریکای لاتین، آفریقا و کشور های CIS در بندر چابهار تخلیه و بارگیری شدند و یا پهلو گرفتند.

مدیر کل سازمان بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان تسهیلات موجود در این بندر و تسهیلات دیگری که می تواند بوجود بیاید را اینگونه برای خبرنگار اسپوتنیک تشریح کرد:

کشور های عضو سی آی اس این اطمینان را دارند که با ورود به بند چابهار و استفاده از این بندر برای ترانزیت شامل تخفیفات بسیار خوبی می شوند، همچنین پس از تحریم ها ما تخفیفات خوبی را برای کشتی هایی که از این بندر برای توقف یا ترانزیت استفاده می کنند در نظر گرفتیم که بسیار قابل توجه است؛ یکی از ضرورت ها برای هر بندری الحاق آن به منطقه ی آزاد یا تبدیل شدن آن به منطقه ی ویژه ی اقتصادی است، مجلس اگر بتواند این بندر را به منطقه ی ویژه ی اقتصادی تبدیل کند بسیاری از موضوعات مالی، بندری و قوانین دریایی تحت پوشش خوبی قرار میگیرد؛ همچنین سازمان بنادر در نظر دارد تا با خریداری ۱۵۰۰ کامیون باربری در سطح کشور کالا های این بندر را انتقال دهد همچنین کامیون ها و خودرو های باربری با پلاک منطقه ی آزاد می توانند در سراسر کشور بار های چابهار را انتقال دهند که در این صورت علاوه بر موقعیت جغرافیایی خاص این بندر در سطح جهان، موقعیت جغرافیایی ایران هم در ترانزیت های این بندر مورد توجه خواهد بود.

آقای بهروز آقایی در رابطه با مشکلاتی که بندر چابهار با آن روبرو است نیز افزود:

ما در حوزه ی ترافیک بار کالا و یا استفاده از یک بندر برای ترانزیت کالا یک چسبندگی میان تجار با بنادر قبلی خود داریم درست است که شرایط تجاری و موقعیت استراتژیک این بندر بسیار منحصر به فرد است اما از بین بردن این چسبندگی و آوردن تجار به بندر چابهار مقداری زمان بر است البته که این فرآیند در حال انجام است، میزان تخلیه و بارگیری با وجود تسهیلات ویژه ای که این بندر به کشتی ها و تجار می دهد به شدت رو به رشد است.

بحث و گفتگو