موساد، سازمان اطلاعات و عملیات ویژه، سازمان اطلاعاتی خارجی مخفی اسرائیل است که وظیفه آن جمعآوری اطلاعات و خنثیسازی فعالیتها علیه اسراییل میباشد. این سازمان در 13 دسامبر سال 1949 تشکیل شد.دولت اسرائیل مأموریت گردآوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل اطلاعات و انجام عملیات مخفیانه ویژه در خارج از خاک اسرائیل را به عهده موساد واگذار نمودهاست.
دفتر اصلی موساد در تل آویو است. 7000 نفر کارمند دفتری و اداری برای این سازمان کار میکنند. در طی سالیان گذشته، موساد حریم وظایف خود را گسترش دادهاست. وظایف محوری موساد عبارتند از:گرد آوری مخفیانه اطلاعات در خارج از خاک کشور اسرائیل، خنثی سازی تلاشهای کشورهای متخاصم برای تهیه و تولید تسلیحات غیر متعارف ویا دستیابی به آن، خنثی سازی عملیات تروریستی علیه اهداف اسرائیلی و یهودی درخارج از خاک اسرائیل، توسعه روابط مخفیانه ویژه، سیاسی و غیره، در خارج از خاک اسرائیل و حفظ این روابط، به دست آوردن اطلاعات استراتژیکی، سیاسی و عملی و عملیات ویژه در خارج از خاک اسرائیل.
در سالهای اخیر، همواره گمانهزنیهای فراوانی درباره روابط صمیمانه و همکاریهای نزدیک رژیم اسرائیل با برخی کشورهای منطقه وجود داشته که معمولا قصد از این همکاریها، هدف قرار دادن منافع و امنیت ملی ایران بوده است.
مطابق با گزارش منتشره در پایگاه اینترنتی ارتش اسرائیل، «موساد» با شماری از کشورهای اسلامی همکاریهایی در حوزههای امنیتی، اطلاعاتی و نظامی داشته است.کشورهایی که در این گزارش از آنها نام برده شده، بحرین، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، افغانستان و جمهوری آذربایجان هستند.
بر پایه این گزارش، همکاری با این کشورها رژیم اسرائیل را قادر میسازد تا اطلاعات مورد نیاز خود را درباره اوضاع داخلی بحرین، ایران و فلسطین به دست بیاورد. بر طبق این گزارش سازمانهای اطلاعاتی رژیم اسرائیل و عربستان سعودی، پیوندهای بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند.
اکنون به بررسی تعدادی از عملیات موفق و ناموفق «موساد» در رابطه با ایران و کشورهای دیگر می پردازیم.
عملیات موفق موساد در رابطه با ایران و چند کشور خارجی
ترور چند تن از دانشمندان هستهای ایران در سالهای اخیر. حداقل ترور چهار دانشمند هستهای ایران کار موساد و واحد ضربت آن کیدون (سرنیزه) بوده است.
این سازمان در سال 2006 توسط برخی رسانههای آمریکایی و انگلیسی متهم به ترور اردشیر حسینپور، یکی از دانشمندان هستهای ایران شد. روزنامه اسرائیلی هاآرتض، اردشیر حسینپور را یکی از دانشمندان بنام جهانی در زمینه الکترومغناطیس نامید.
ربودن و انتقال مخفیانه مردخای وانونو در کشور ایتالیا توسط کماندوهای ویژه موساد در سال 1986 به دلیل افشای اطلاعات محرمانه کشور اسرائیل مبنی بر ساخت بمب اتم در نیروگاه اتمی دیمونا. ربودن و انتقال آدولف آیشمن یکی از رهبران اس اس در سال 1962 از آرژانتین به اسراییل.
دستگیری عبدالله اوجالان رهبر حزب کارگران کردستان در سال 1999 میلادی در عملیات مشترک به همراه سیای آمریکا و سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (میت).
ترور شیخ احمد یاسین رهبر معنوی سازمان حماس در تاریخ سال 2004. ترور عبدالعزیز رنتیسی رهبر جدید سازمان حماس به همراه دو تن از همراهانش، که در این حادثه عدهای نیز زخمی شدند.
بمبگذاری در خودروی عزالدین شیخ خلیل (عضو بلندپایه حماس) در سال 2004، در شهر دمشق در کشور سوریه که منجر به قتل وی و زخمی شدن 3 تن دیگر شد. ترور محمود المبحوح از اعضای ارشد حماس در امارات.
چگونگی عملیات مخفی موساد در ربودن اسناد هستهای ایران
سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل (موساد) در ژانویه 2018 رسما اعلام کرد که نیم تُن از اسناد هستهای بایگانی شده ایران را در یک شب ربوده است. بنیامین نتانیاهو بعد از این عملیات سری موساد گفت دستگاه امنیتی این کشور در عملیاتی محرمانه به 55 هزار صفحه و 55 هزار فایل دیجیتال که در قالب 183 سیدی بوده دست پیدا کرده است. او ایران را به داشتن آرشیو اتمی متهم کرده بود.
اما خارج کردن این اسناد از راه خشکی می توانست خطرناک باشد. از اطلاعات رسانه ها آنطور برمی آید که انتقال این اسناد احتمالا از طریق دریای خزر انجام شده است، چون دریای خزر فقط چند ساعت با پایتخت ایران فاصله دارشت و این اسناد را میشد بوسیله قایق از ایران به باکو برد. مناسبات امنیتی جمهوری آذربایجان با اسرائیل خوب بوده است.
عملیات استاکسنت اسرائیل
در دنیای معاصر کنونی، انتقال ویروس به کامپیوترهای رقیب و یا کشورهایی که «دوست» بشمار نمیروند، می تواند یکی دیگر از عملیات خرابکارانهای باشد که سازمان های اطلاعاتی به انجام آن روی می آورند. موساد نیز از این امکان علیه ایران استفاده کرد. بدافزار رایانهای Stuxnet اولینبار در تاریخ 13 ژوئیه 2010 توسط ضدویروس ویبیای32 شناسایی شد. این بدافزار در اواسط 2010 برای نابودی تأسیسات اتمی بوشهر انتشار یافت.
بر طبق گزارش شرکت «سیمانتک»، ایران، اندونزی و هند کشورهای آسیبدیده اصلی در روزهای اولیه انتشار ویروس، بودند. در ایران، 58٫85 درصد کامپیوترها به این ویروس آلوده شدند، در اندونزی، 18٫22، در هند، 8٫31 درصد کامپیوترها، در جمهوری آذربایجان، 2٫57 درصد، در ایالات متحده 1٫56 درصد کامپیوترها و در دیگر کشورها رویهمرفته 9٫2 درصد کامپیوترها به ویروس «استاکس نت» آلوده شده بودند.
یکی از مهمترین دلایل موفقیت اولیه استاکسنت، مهارت ویروس در مخفی ماندن از دید کاربران و ابزارهای امنیتی و حفاظتی بود. ویروس باید بر روی یک حافظه فلش وارد تاسیسات می شد. مشارکت دو دولت آمریکا و اسرائیل در پروژه برنامه نویسی استاکسنت با نهایت دقت آغاز شد و تا مدتی نیز موفق بود.
اما نخست وزیر وقت اسرائیل که نیاز به جنجال بزرگتری داشت و میخواست از این طریق آسیب بیشتری به تأسیسات هستهای ایران وارد آورد، بدون اطلاع و هماهنگی با دولت آمریکا، دستور بازنویسی قسمت هایی از برنامه استاکسنت را صادر کرد. با این حال، صدمات استاکسنت به تاسیسات هسته ای ایران مهلک نبود و ایران به سرعت توانست به فعالیت های خود ادامه دهد.
دفع عملیات موساد در داخل ایران توسط سرویس های اطلاعاتی ایران
در این زمینه، سرویس های اطلاعاتی ایران بیکار ننشسته و در مقابل دست به اقداماتی برای دفع عملیات موساد در داخل ایران زدهاند.
زمستان سال 1998، یک شبکه جاسوسی متشکل از سیزده یهودی در شهر شیراز به اتهام جاسوسی برای اسرائیل بازداشت شدند.
شکست بعدی سازمان اطلاعات خارجی رژیم اسرائیل با دستگیری جاسوسان موشکی رقم خورد. زمستان سال 2004 دادگاه انقلاب اعلام کرد که دو پرونده مربوط به جاسوسان اسرائیلی كه در پی كسب و انتقال اطلاعات موشكی جمهوری اسلامی ایران به اين رژيم بودهاند مورد رسيدگی قرار گرفت.
موساد در تلاشی مجدد در سال 2004 اقدام به استخدام فردی به نام علی اکبر سيادت نمود. سيادت در قابل دريافت 60000 دلار، اطلاعات طبقهبندی شده کشور را به اسرائیل منتقل مینمود.
شکست دیگر موساد مربوط به علی اشتری متخصص در مسايل فنی الكترونيكی است. سرويس اطلاعاتی اسرائیل به وی دستور داده بود تا در مراكز اطلاعاتی و امنيتی ايران نفوذ كند.
شکستهای افسران عملیاتی موساد در ایران طی سالهای گذشته باعث شد تا دو سرويس جاسوسیCIA ایالات متحده و MI6انگلیس وارد معرکه شوند. همکاری نزدیک سه سرویس جاسوسی با استفاده از عناصر سازمان منافقین در فضای متشنج سال 2009 بسترساز اتفاقات تلخی در کشور شد.
تابستان سال 2013 رئیس دادگاه انقلاب کرمان از دستگیری یکی دیگر از عوامل جاسوسی رژیم اسرائیل در این استان خبر داد. وی در آخرین سفر تفریحی به تایلند، یکسری اطلاعات کشور را از طریق تماس با افسر اطلاعاتی سفارت اسرائیل در کشور تایلند به او تحویل داده بود.
عملیات موساد علیه دانشمندان هستهای ایران و کشورهای عربی
ترور دانشمندان هستهای ایران
در زمستان سال 2009 اولین دانشمند هستهای ایران به نام دکتر مسعود علیمحمدی در جلوی درب منزلش بر اثر انفجار بمب ترور شد.
حدود یک سال پس از این واقعه، در سال 2010 دو تن دیگر از دانشمندان هستهای ایران هدف تیمهای ترور سرویسهای اطلاعاتی قرار گرفتند که یکی از این عملیاتها منجر به کشته شدن دکتر مجید شهریاری، استاد فیزیک دانشگاه شهید بهشتی شد و عملیات دیگر با هوشیاری دکتر فریدون عباسی ناکام ماند.
چند روز پس از ترور شهریاری، وزارت اطلاعات از دستگیری عامل ترور علیمحمدی خبر داد. در واقع وزارت اطلاعات موفق شده بود، مجید جمالی فشی عامل ترور علیمحمدی را دستگیر کند. اعترافات جمالی فشی مشخص کرد که سازمان اطلاعاتی اسرائیل طراح و اجرا کننده ترور دانشمندان هستهای ایران است.
تابستان سال 2011 داریوش رضایی نژاد سومین دانشمند هستهای ایران کشته شد. در زمستان همان سال نیز مصطفی احمدی روشن چهارمین دانشمند هستهای ایران هدف ترور قرار گرفت و کشته شد.
شایان ذکر است که در تمامی این ترورها تمام دانشمندان هستهای ایران به شیوهای مشابه و با چسباندن بمبهای مغناطیسی به درب خودروهایشان کشته شدند، به جز رضایی نژاد که با شلیک چند گلوله ترور شد.
لبنان
رمال حسن رمال یکی از دانشمندان هستهای جهان عرب از کشور لبنان است. او به همراه یکی دیگر از دانشمندان فیزیک به نام دکتر حسن کامل صباح کشته شد.
عربستان
عادل الشویخ دانشمند عربستانی فیزیک هستهای و کارشناس مطالعات مربوط به نور بود. او در شرایط مبهمی در سال 1993 در ترکیه جان خود را از دست داد.
عراق
روزنامه عراقی البینة الجدیدة در گزارشی اعلام کرد که بر اساس گزارش وزارت خارجه آمریکا بیش از 350 دانشمند هستهای عراق و بیش از 200 استاد دانشگاه در تمامی حوزهها از سوی موساد هدف ترور قرا گرفته و جان خود را از دست داده اند.
مداخلات آمریکا و اسرائیل برای جلوگیری از توسعه فعالیتهای هستهای عراق قدمتی طولانی دارد، فرانسه در سال 1967 برای فروش و انتقال دو راکتور اتمی به بغداد با عراق قراردادی به امضا رساند. اما اسرائیلیها زمانی که از این موضوع اطلاع یافتند، توسط عناصر خود در فرانسه، در بندر «تولون» اقدام به خرابکاری در این راکتورها کردند و به این ترتیب، موضوع عملا منتفی شد.
سوریه
اسرائیل بدون اثبات تسلیحاتی بودن فعالیت هستهای سوریه، در سال 2007 به تاسیسات واقع در صحرای «دیرالزور» سوریه حمله هوایی کرد و مراکز تازه تاسیس این کشور را کاملا تخریب کرد. در سال 2008 سرتیپ محمد سلیمان، یکی از بارزترین چهرههای نظامی و امنیتی سوریه که مسئول اداره پروژه اتمی سوریه در دیرالزور بود، توسط اسرائیل ترور شد.
از میان داشنمندان سوریه که ترور شدند میتوان از اوس عبدالکریم خلیل و نائل الدخیل از بخش مهندسی شیمی و مهندس نبیل ابراهیم زغیب نام برد که مغز متفکر برنامه موشکی سوریه بوده است.
موساد یک سازمان کشوریاست که دستورهای خود را از رهبران اسرائیل دریافت مینماید و هدف فعالیتهای آن، پاسخ گوئی به نیازهای متغیر اطلاعاتی و عملیاتی بودهاست.هویت مدیران ارشد بخشهای داخلی موساد معمولاً جزو اسرار حکومتی تلقی میشود.
وینسنت نوزیه، روزنامه نگار باسابقه فرانسوی در مقاله خود را که در روزنامه فرانسوی «فیگارو» منتشر شد با اشاره به شهرت دستگاه امنیت اسرائیل (موساد) که در جهان به اجرای بی محابای عملیات امنیتی دست میزند به فعالیت هایی توجه نشان داده است که در سال های اخیر به مشکلات و شکست هایی در اجرای عملیات امنیتی و اختلافات شدید با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، برخورده است.
وی مینویسد:اما نتانیاهو رئیس تازه ای برای موساد برگزید تا جنگ محرمانه بی امانی علیه ایران آغاز کند. یوسی کوهن، مدیر موساد، در نشستی در بیت المقدس گفته بود: «از وقتی ترامپ رئیس جمهور شده همه چیز برای ما فوق العاده است». منظورش خروج یکجانبه امریکا از توافق هسته ای با ایران بود. کوهن در آن زمان گفت که وقتی «بد» ها مشخص می شوند، «خوب» ها باید به جنگشان بروند. «اخیرا یک دوست امریکایی پرسید: اگر ایران را شکست دهی، بعد چه می شود؟ گفتم: اگر بر ایران پیروز شدیم بی کار می شوم، اما اگر ایران شکست نخورد بی خانمان می شوم».