اسپوتنیک — ایران روز یکشنیبه اعلام کرد که مرحله دوم کاهش تعهدات مربوط به توافق هسته ای را به دلیل اینکه کشورهای عضو برجام نتوانستند طی 60 روز نیازهای تهران از جهت اقتصادی برآورده کنند را آغاز می کند.
تهران همچنین اعلام کرد که روند غنی سازی اورانیوم به بالاتر از 3.67 درصد پیشبینی شده در توافق هسته ای، آغاز کرده است.
به نقل از محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، تمامی اقداماتی که علیه توافق هسته ای صورت می گیرد قابل بازگشت است و تمامی این گام‌ها تنها در صورت پایبندی گروه E3 (انگلیس، فرانسه، آلمان) به تعهداتش قابل بازگشت خواهد بود. سه کشور اروپایی بهانه‌ای برای عدم اتخاذ موضع سیاسی منصفانه برای حفظ برجام و مقابله با یک جانبه گرایی آمریکا ندارد.
اکنون این سوال پیش می آید که اقدامات اخیر ایران در کاهش تعهدات خود در توافق هسته ای جهت حفظ برجام است یا منجر به تضعیف و نابودی برجام خواهد شد؟
دکتر سید محمد مرندی رئیس دانشکده مطالعات جهان در این خصوص به خبرگزاری اسپوتنیک گفت:
تا کنون این ایران است که عملا با تلاش روسیه و چین برای حفظ برجام گام برمیدارند و سایر کشور در راستای نابودی برجام رفتار کردند و می توان گفت که هم آمریکا و هم کشورهای اروپایی با بی عمل بودن در راستای نابودی برجام عمل کردند. بنابراین کشورهای غربی باید قدردان ایران باشند که تا کنون توانستند برجام را حفظ کنند. اما از این پس کشورهای غربی و به طور خاص کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل کنند.
اگر اروپایی ها خواستار حفظ برجام و محکم بودن این توافق هستند باید به تعهدات خود عمل کنند و به آن پایبند باشند، در غیر اینصورت طبیعتا برجام به سمت تضعیف شدن و در نهایت فروپاشی خواهد رفت و بنابراین حفظ برجام بستگی به اقدامات کشورهای اروپایی دارد.
تا به امروز ایران با کمک روسیه و چین، علیرغم بدعهدی اروپایی ها و خباثت یکجانبه آمریکایی ها توانست برجام را حفظ کند. ولی ایران بیش از این دلیلی نمی بیند که همه مسئولیت برجام را برعهده خود بگذارد. اگر توافق هسته ای با ایران برای کشورهای اروپایی ها مهم باشد، بنابراین باید تکاپو و تلاش های بیشتری برای حفظ آن داشته باشند.
محمد مرندی همچنین در مورد اورانیوم مصرفی ایران گفت: ایران کشوری است که از ذخایر اورانیوم خود استفاده می کند و ارونیوم هایی که تا کنون نیز در ایران غنی شده، اورانیوم داخلی بوده است.
حسن محمدی کارشناس سیاسی و حوزه برجام نیز در خصوص اقدامات ایران مبنی کاهش تعهدات توافقات هسته ای به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: تمامی فعالیت های ایران برای حفظ برجام است و براساس برجام هم پیش می رود و براساس این توافقنامه هرگاه یکی از طرف ها به تعهدات خود عمل نمی کند، این طبیعی است که ایران نیز به عنوان یکی از طرف های این توافقنامه واکنش هایی از خود نشان دهد و به عقیده من این اقدامات ایران در جهت حفظ برجام است و نه نابودی برجام.
وی ادامه داد: اگر یک طرف این توافق را نقض می کند، طبیعتا باید هزینه آنرا نیز پرداخت کند و باید شرایط را به گونه ای که در گذشته بوده بازگرداند تا دوباره بتوانند برای باسازی آن تلاش کنند.