نوشته شد توسط احمد رشیدی نژاد، دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی
شاید نوشتن این مطلب در این روزهای بارانی برای خیلی‌ها عجیب به نظر برسد، اما اتفاقی که روز دوشنبه 5 آذرماه در قارنه اصفهان افتاد، به ما گوشزد می‌کند که؛ بحران آب جدی است، فراموشش نکینم!
البته بی‌تردید یکی از دلایل این گونه بحران‌ها همین فراموش شدن‌ها و سو مدیریت آب، تا بحران بعدی باشد. روز دوشنبه قارنه اصفهان بار دیگر شاهد واقعهی بود که پیش‌تر، بیست و چهار در همین منطقه اتفاق افتاده است. تعرض و تخریب خطوط و حوضچه‌های انتقال آب بین استانی که در چند سال گذشته هرزگاهی به ویژه در فصول گرما نقل محافل رسانه‌ای و خبری می‌شود. براساس گزارش خبرگزاری ایرنا، بخشی از تاسیسات خط انتقال آب از شرق اصفهان به یزد، روز یکشنبه ۴ آذر، برای «بیست و پنجمین بار» از اسفند سال ۹۶ تاکنون، تخریب شد. در همین حال فیلم‌هایی از حمله ماموران امنیتی به کشاورزان معترضی که این خط انتقال آب را تخریب کرده‌اند، منتشر شده است. ظاهراٌ جمعه هفته گذشته نیز تاسیسات خط انتقال آب از اصفهان به یزد توسط برخی از افراد تخریب و پس از تعمیر تاسیسات، انتقال آب از روز شنبه بار دیگر آغاز شده بود.در سال‌های اخیر کشاورزان شرق اصفهانی بارها به انتقال آب به یزد اعتراض و خط انتقال آب را تخریب کرده‌اند. مناطق شرق اصفهان از جمله مناطق زیار، جرقویه، ورزنه، اژیه، هرند، برآن و خوراسگان ۳۰۰ هزار تن جمعیت دارند که اغلب به کشاورزی اشتغال دارند، اما خشکسالی، آنان را به شدت در معرض مشکلات شغلی و معیشتی قرار داده است.
پیش از این، کشاورزان شرق اصفهان به مسئولان التیماتوم داده بودند؛ چنانچه حق‌آبه آن‌ها داده نشود و آب روی زاینده رود باز نشود با ماشین‌آلاتی که آورده‌اند خودشان اقدام به باز کردن مسیر آب زاینده رود برای مصارف کشاورزی خواهند کرد.
اما با پایان اولتیماتوم، کشاورزان با حمله به ایستگاه پمپاژ آب، لوله اصلی انتقال آب را منهدم کردند. ظاهراٌ درگیری کشاورزان شرق اصفهان با مأموران، بدنبال دخالت مأموران برای ممانعت از تخریب پمپاژخانه توسط کشاورزان شکل گرفته است. این کشاورزان چندین هفته است که در نقاط مختلف دست به تجمع اعتراضی می‌‌زنند. اعتراضات کشاورزان اصفهان از ۳۱ شهریور امسال پس از آن آغاز شد که طرح پیشنهادی استاندار اصفهان مبنی برای تامین حق‌آبه با اجرای بازچرخانی با مخالفت نمایندگان اصفهان در مجلس شورای اسلامی روبرو شد. طرح بازچرخانی آب با لوله‌گذاری در سطح زاینده‌رود اجرایی خواهد شد. برخی نمایندگان اصفهان که مخالف طرح هستند، خواهان دخالت سپاه برای تأمین حق‌آبه بودند. در حالی که گفت‌وگو مقام‌های دولتی و نمایندگان استان برای اجرای طرح بازچرخانی در جریان بود، برکناری محسن مهرعلیزاده استاندار اصفهان به دلیل بازنشستگی، اجرای این طرح را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. کشاورزان خشمگین که خشکسالی و بحران آب باعث تعطیلی کارشان شده، می‌گویند مسئولان به وعده‌هایشان عمل نمی‌کنند.
آری جهان به سمت کم آبي در حال حرکت است. ولی به نظر این بحران در خاورمیانه مشهودتر است. قرار گرفتن منطقه خاورمیانه در کمربند خشک جهان موجب شده که بیش از 60 درصد جمعیت خاورمیانه در مناطقی با سطح بالا یا بسیار بالای تنش آبی زندگی کنند. در این رابطه كارشناسان سازمان ملل با اعلام اين كه سرانه آب در خاورمیانه تا سال 2025 به میزان نصف كاهش خواهد يافت، نسبت به بروز كشمکش‌هاي سیاسي و درگیري‌هاي نظامي در اثر بروز بحران آب در اين منطقه هشدار داده‌اند. در این رابطه «توماس تاف»، مدیر طرح‌های آبی خاورمیانه در آمریکا، بر این باور است که افزایش جمعیت و حساسیت بحران کم آبی در خاورمیانه به حدی است که در 20 سال آینده، این منطقه با جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر از تامین آب مورد نیاز کشاورزی، صنعتی و آشامیدنی خود ناتوان خواهد بود. این در حالی است که طی چهل سال گذشته، میزان منابع قابل احیای آب در خاورمیانه به ۳/۱ کاهش یافته و از سالانه ۳۴۰۰ مترمکعب برای هر نفر در دهه ۶۰ به سالانه ۱۳۰۰ مترمکعب در دهه جاری رسیده است. لذا همان طور که « هانس فن گینکل» ژنرال سازمان ملل گفته است، شاهد این هستیم که «نزاع بر سر آب، هم میان کشورها و هم کشمکش داخلی، تبدیل به بخش کلیدی چشم انداز خاورمیانه در قرن بیست و یکم شده است».
ممکن است عقاید نویسندگان مقالات با سیاست‌های اسپوتنیک مطابقت نداشته باشد