شاید همه ما تجربه زخم کردن پاها و دست هایمان برای یادگرفتن دوچرخه سواری را تجربه کرده باشیم. اما خیلی زود لذت حرکت ، درد افتادن را از یادمان برده است.
دوچرخه سواری ، علاوه براینکه یک نوع ورزش حرفه ای محسوب می شود ، از قدیم از آن به عنوان یک وسیله ی نقلیه بسیار مناسب برای طی مسافت های کوتاه استفاده می شد. چه بسا که خیلی ها شجاعت استفاده از آن در مسیرهای طولانی و مسافرت به شهرها و کشورهای دیگر را هم داشته اند.
سالهاست که تصور استفاده از دوچرخه تنها در پارک ها و شهر های کوچک از بین رفته و در کلان شهرهای جهان به سبب ترافیک و شلوغی های خیابان ، افراد از دوچرخه برای طی مسیرهای خود استفاده می کنند. زندگی شهری و عدم تحرک در دنیای صنعتی معاصر ، باعث شده است که دوچرخه سواری های کوتاه روزانه در حفظ سلامت افراد تاثیر گذار باشد.
تهران نیز از جمله کلان شهرهاییست که ترافیک های سنگین و آلودگی های هوا ی آن مشکلاتی برای شهروندانش ایجاد کرده است. علی رغم موانعی که در کشور در زمینه محدودیت دوچرخه سواری از جمله برای بانوان و همچنین مسیرهای عبوری مناسب وجود دارد، ایده و طرح دوچرخه هوشمند کار خود را آغاز کرده است.
دوچرخه هوشمند به زودی کار خود را در تهران شروع می کند و طراحان آن مطمئن هستند که به زودی سرتاسر ایران از آن استفاده خواهند کرد.
دکتر سعید بابایوسفی، مدیر عامل شرکت بیدود ، مبتکر طرح دوچرخه های هوشمند در ایران در گفتگوی خود با خبرنگار اسپوتنیک درخصوص این طرح و روند اجرا و استقبال از آن توضیح دادند:
تقریبا دو سال است که روی استارت آپ بیدود کار می شود. شرکت پاک چرخ ایرانیان با برند بیدود است. در واقع کار ما دوچرخه های اشتراکی هوشمند است. وجه تمایز آن با دوچرخه های اشتراکی که پیشتر شهرداری تهران در این زمینه کار کرده بود، این است که دوچرخه های هوشمند، عملا نیازی به این ندارد که دوچرخه ها از جایی گرفته شده و به جایی تحویل داده شود. دوچرخه های اشتراکی هوشمند با توجه به ماهیت اینترنت اشیائی که بر روی آنها استوار است و قفل هوشمند آنها و اینکه دوچرخه ها اپلیکیشن محور هستند، شما بعد از ثبت نام در اپلیکیشن عضو بیدود می شوید. زمانی که عضو بیدود شدید، نزدیکترین دوچرخه ها را در اپلیکیشن پیدا می کنید و قفل آنرا با کدی که روی اپلیکیشن شما وجود دارد باز می کنید. سپس می توانید مسافت مورد نظر را با دوچرخه طی کنید. نکته مهم این است که در اپلیکیشن محل هایی را که نمی توانید دوچرخه را پارک کنید، ذکر شده است، غیر از این محل ها ، شما می توانید هر جا که مجاز است دوچرخه را پارک کنید و قفل را ببندید. در این صورت نیاز نیست که حتما دوچرخه را از محل خاصی تحویل گرفته و محل خاصی تحویل دهید. محل هایی که ما مشخص کرده ایم به طور مثال با دوچرخه نباید به اتوبان بروید. در جلوی در آپارتمان و منزل مسکونی و محل کسب نباید پارک کنید.
ایده برنامه شما از کجا به وجود آمد و چطور شد که تصمیم گرفتید این طرح را در تهران اجرا کنید؟
دوچرخه های اشتراکی هوشمند از سال ۲۰۱۴ در چین به وجود آمد. از همان سال در کل دنیا معمول گردید. اگرچه قبل از این در هلند طرح مشابهی کار شده بود ولی با اپلیکیشن محوری و به این شکل هوشمند از سال ۲۰۱۴ در چین ظاهر شد و اکنون در حدود ۲۱۷ شهر دنیا از دوچرخه های هوشمند استفاده می کنند. در ایران پتانسیل خوبی برای استفاده از دوچرخه وجود دارد، اما خیلی روی آن کار نشده است و پروژه های قبلی دوچرخه با توجه به آن فرایندی که هوشمند نبود و دوچرخه ها باید از جایی گرفته می شد به جایی تحویل می شد و پروسه ثبت نام آن سخت بود. ما تمامی این مراحل را بررسی کرده و به این نتیجه رسیدیم که باید این پروژه را شروع کنیم. الان زمان آن است که این پروژه راه اندازی شود. ابتدا در تهران شروع کرده و قطعا بعد از آن وارد شهرهای دیگر خواهیم شد. ما برآورد کرده ایم که در تهران حداقل ۱۲۰ هزار دوچرخه نیاز داریم. برنامه خودمان این است که طی یک سال و نیم تا دو سال به این میزان دوچرخه برسیم و موازی با تهران در شهرهای دیگر نیز شروع خواهیم کرد.
این دوچرخه ها در واقع ساده بوده و برقی نیست ، از آنجا که تهران سطوح شیب دار زیادی دارد، دوچرخه ها را برای مسیرهای شرقی- غربی و بالعکس استفاده می کنیم وبرای مسیرهای جنوب به شمال در پلان بعدی دوچرخه های برقی را که در مرحله تست هستند ، به کار خواهیم گرفت که در فاز بعدی ما برای تهران قرار دارد.
دوچرخه های در کجا تولید شده و یا از کجا وارد می شوند؟
دوچرخه ها به صورت کامل وارداتی نیستند، پارت اول دوچرخه ها که آماده هستند و شامل ۲۰ هزار دوچرخه است، یکسری از قطعات آن وارد شده و یکسری دیگر قطعات تولید داخل است. فرایند مهندسی و قفل آن در همین جا طراحی و تولید شده است. پارت های بعدی به طور کامل در ایران تولید خواهد شد.
میزان استقبال از این برنامه به چه صورت خواهد بود؟ از جمله اینکه محدودیت هایی هم در این زمینه در کشور وجود دارد؟
قبل از شروع این پروژه ، طرح های بازارسنجی که انجام شد، احساس کردیم که استقبال خوبی خواهد شد. ما چند نوع محدودیت داریم که یکی از آنها برای خانم هاست. اما در حال حاضر خود شهرداری تهران با برگزاری برنامه هایی از جمله برنامه های خانوادگی می خواهند این قضیه را تسهیل نمایند. ما هم می خواهیم در استفاده کلان از دوچرخه ، این مشکلات را از سرراه برداریم. تا به الان هم محدودیتی از این لحاظ چه در مرحله ی ثبت نام و چه در زمینه استفاده نداشته ایم. البته باید به این نکته اشاره کنم که در بررسی های بازار خود متوجه شدیم که استقبال بانوان از این طرح بیشتر است. با توجه به مزایای این کار یعنی کاهش ترافیک و آلودگی هوا، میزان سلامت جامعه نیز افزایش خواهد یافت. چون بهتر می دانید که در سیستم زندگی ماشینی امروز زمان کمتری برای ورزش کردن وجود دارد و شاید این مدل از حمل و نقل بتواند کاستی های اینچنینی را از بین ببرد و در واقع به زندگی سالم تر و بهتر کمک خواهد کرد.
آیا مسیرهای مشخصی برای دوچرخه سواری در خیابان های تهران ایجاد خواهد شد؟
البته در تمامی شهرهای دنیا مسیرهایی الزاما برای دوچرخه سواری وجود ندارد اما هم شرکت ما و هم شهرداری تفاهمی در این خصوص داشتند که در بخش سیستم حمل و نقل پاک شهرداری در این خصوص بحث و بررسی شده است. تخصص این بخش این است که مسیرهای دوچرخه سواری ایجاد کرده و یا پتانسیل موجود برای دوچرخه سواری در شهر را تعیین نماید. در واقع ما بعد از رونمایی از طرح خود و مشخص شدن مسیر ها از طریق سیستم هوشمند خود به آنها اطلاع خواهیم داد که ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در کجای شهر بهتر است و قطعا در طی یکی دوسال آینده مسئله روشن تر خواهد شد و مسلما با استفاده بیشتر از دوچرخه ، مسیرهای مخصوصی طراحی و به سیستم حمل و نقل اضافه خواهد شد.