در اینروزها، دیدار سه جانبه روسای جمهور روسیه، ترکیه و ایران که در تهران برگزار می شود، در مرکز توجه جامعه جهانی قرار دارد. علت واضح است- هر یک از نشست های این کشورها همیشه حاوی مفهوم استراتژیکی و از حالت سرنوشت سازی برای جهان برخوردار بوده است که می تواند بطور ریشه ای هم توازن قوا در منطقه را تغییر بدهد و هم وسیله ای برای یافتن راه حل مسائل «لاینحل» باشد.
همانا با تلاش های روسای جمهور این کشورها، حتی با وجود نوعی قطب بندی مواضع در تعیین مسائل خاص، در رابطه با بحران سوریه پیشرفت مهمی حاصل شده است.
در سال جاری، ولادیمیر پوتین، حسن روحانی و رجب طیب اردوغان در نشست آنکارا به بررسی اجرایی شدن قطعنامه 2401 شورای امنیت سارمان ملل متحد در باره آتش بس در سراسر خاک سوریه پرداختند.
اینبار در تهران سران سه کشور در خصوص یکسری مسائل«ساعت های خود را تنظیم می کنند». کارشناسان ایرانی که با «اسپوتنیک» به گفتگو نشستند معتقدند که موضوع مقابله با فشار آمریکا در رابطه با آزادسازی ادلب سوریه، مهمترین موضوعی است که توسط پوتین، اردوغان و روحانی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
آقای حسن هانی زاده کارشناس سیاسی و مسائل خاورمیانه، سردبیر سابق آژانس خبری «مهرنیوز» در گفتگو با «اسپوتنیک» در این خصوص اظهار نظر نمود.
هانی زاده: بی شک که نشست سران روسیه، ایران و ترکیه در تهران در روز جمعه یکی از مهمترین نشست های منطقه برای تصمیمگیری پیرامون برخی کشورهای منطقه خواهد بود، به اعتبار اینکه سوریه اکنون وارد شرایط خاصی شده است و نیروهای مسلح سوریه قرار است بزودی منطقه مهم و استراژیکی ادلب را از وجود گروهک های تروریستی پاکسازی بکند. اما آمریکا و غرب و متحدان منطقه ای آنها سعی می کنند که این منطقه یعنی شهر ادلب در سوریه همچنان کانون وجود تروریست های «داعش»، «جبهه النصره» و «القاعده» باشد و بهمین دلیل تهدیداتی از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه و اسرائیل علیه آن صورت گرفته است.
خانم عفیفه عابدی عضو گروه تحقیقاتی منطقه اورآسیا مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران معتقد است که موضوع اصلی باید مقابله مشترک با نیات آمریکا در سوریه و سیاست تحریمی ایالات متحده باشد.
عابدی: مهمترین محوری که باعث شده سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در کنار هم قرار بگیرند، موضوع بحران سوریه هست. به نظر من این اجلاس در ادامه نشست های آستانه و سوچی و آنکارا می تواند یک سیگنال در واقع مهم به جناح مقابل در بحران سوریه ارسال بکند که همکاری های سه جانبه تهران مسکو و آنکارا ادامه دارد و می تواند نزدیک تر هم باشد. به نظر من اگر چه روسیه و ایران و ترکیه منافع و اهداف متفاوتی در بحران سوریه دنبال می کنند اما هر سه کشور الان از مداخله نظامی آمریکا نگران هستند، هر چند ترکیه قبل از آن، موضع دیگری داشت اما بدلایل گوناگون و تحولاتی که در دو سال اخیر رخ داده ترک ها هم به خاطر برنامه آمریکا در سوریه نگران هستند، به ویژه با محوریت کردها و حضور نظامی آمریکا را خطری برای منافع خود می دانند.
اسپوتنیک:افزون برآن، کارشناسان معتقدند که جنگ اقتصادی که ترامپ براه انداخته است باعث اتحاد سه کشور روسیه، ایران و ترکیه در یک جبهه شده است تا گل محکمی وارد دروازه تحریم های آمریکا بشود.
عابدی: این سه کشور می توانند در مورد بحث منطقه همکاری داشته باشند و در همین اجلاس تهران هم بدنبال یک ابتکار جدید برای این موضوع باشند. این سه کشور به دلایل مختلف زیر فشار تحریم های آمریکا و در جنگ اقتصادی با آمریکا قرار دارند. از اینرو در تهران بطور سه جانبه و دوجانبه راهکارهایی برای تقویت همکاری های اقتصادی در شرایط تحریم های آمریکا بررسی می شوند.
اسپوتنیک: آقای حسن هانی زاده معتقد است که علاوه بر موضوع سیاست منطقه ای در دستور روز، سه کشور حتما به بررسی استراتژی تجاری خواهند پرداخت که مقابله با تحریم های اقتصادی ترامپ خواهد بود. عامل اصلی آن می تواند گذار به روش جدید محاسبات متقابل با رد کامل استفاده از دلار آمریکا باشد.
هانی زاده: از سوی دیگر هر سه کشور، یعنی روسیه، ایران و ترکیه همواره مورد تهدید آمریکا قرار دارند به اعتبار اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا، اخیرا یکسری تحریم ها علیه روسیه، ایران و ترکیه وضع کرده است. سه کشور باید تصمیماتی در حوزه همکاری های منطقه ای در چارچوب تدوین یک استراتژی اقتصادی و جایگزین کردن یک ارز منطقه ای به جای دلار اتخاذ بکنند. این می تواند یک چالش جدی برای سیاست های تهاجمی دونالد ترامپ تلقی بشود.