گزارش و تحلیل

همکاری رسانه ای با روسیه باعث انعکاس زیبایی ها، صمیمیت و رشد اقتصادی و صنعتی ایران به دنیا می شود

در چهارچوب همایش اقتصادی بین المللی پترزبورگ – 2018، پانل ویژه ای تحت عنوان "آینده روزنامه نگاران در مقابل چالش های جدید" برگزار شد. در میان مهمانان دعوت شده مدیر عامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی، جناب آقای سید ضیاء هاشمی حضور داشت.
Sputnik

وی در گفت و گوی اختصاصی با اسپوتنیک به تشریح چالش های جهانی در برابر رسانه های ایران و روسیه و اهمیت هم افزایی رسانه ای خبرگزاری های دولتی دو کشور در مقابل هژمونی رسانه‌ای غرب پرداخته اند.
— چالش های موجود برای رسانه های دولتی چون "ایرنا" و "اسپوتنیک"، چیست؟
چالش های رسانه، در دنیای جدید که دنیای ارتباطات و اطلاعات امروزه بسیار زیاد است. به دلیل اینکه الآن عرصه رقابت رسانه ای است و هر روز رسانه های جدیدی پا به عرصه وجود می گذارند، بنابراین رسانه های کلاسیک و دولتی نیز در معرض این چالش ها قرار دارد. از یک سو ما تنوع رسانه ها را داریم که این موضوع فی النفسه ایرادی ندارد و نشانه اهمیت رسانه ها و گستردگی فعالیت رسانه ها محسوب می شود، اما از سوی دیگر موجب آشفتگی اخبار شود. آشفتگی بدان معنا که اخبار صحیح و ناصحیح با هم ترکیب شود و اعتماد مخاطبان را سلب می کند، از طرف دیگر ورود نگاه های غیر حرفه ای با دانش ضعیف موجب می شود که ارتباط بین مخاطبان و رسانه کاهش یابد و ما می دانیم که مهمترین سرمایه یک رسانه "اعتماد مخاطبان" است. اگر این اعتماد از بین برود طبیعتا رسانه نیز آسیب می بیند.

گفت و گوی اختصاصی "اسپوتنیک" با مدیر خبرگزاری "ایرنا" درخصوص تقویت مناسبات رسانه ای
البته اگر رسانه های بزرگ که تجربه کافی دارند، بتوانند چارچوب های خود را حفظ کنند، حتما می توانند در این مسیر و موقعیت موفق باشند. ما در ایرنا شعار سه گانه داریم با عنوان: سرعت، صحت و دقت. راه موفقیت حفظ اصول سه گانه است. در کنار ارتباط رسانه باید اعتماد نیز حفظ شود، در این راستا رسانه ها باید استقلال حرفه ای خود را حفظ کنند. به نظر من این چند محور، راه عبور و گذر رسانه ها از مرحله ای است که با چالش های جدید رو به رو می شوند.

— امروزه رسانه های غرب بسیار قوی هستند و سعی می کنند از انحصار رسانه ای خود در هر نقطه دنیا استفاده نمایند. رسانه هایی چون ایرنا و اسپوتنیک باسد در مقابل سو تبلیغات این رسانه ها چطور باید ایستادگی کنند؟ ما چه اقداماتی را باید انجام دهیم؟
به نظر من به علت تکثر داده ها و افزایش انتشار اطلاعات در جهان، الآن زمینه شکست انحصار سنتی رسانه های غربی فراهم شده است، اکنون در اروپا و آمریکا نیز بسیاری مخاطبان اروپایی و آمریکایی متوجه شده اند که اخبار یک سویه به آنها منتقل می شود. این ظلمی است در حق این مخاطبان، زیرا آنها باید واقعیت ایران، روسیه را بدانند.

ما می بینیم که ترامپ رویکرد یک جانبه و خارج از نزاکت و روابط و قراردادهای بین المللی را با ایران را تنظیم می کند و خواسته های تحمیلی را بر ایران وارد می کند، ما این تجربه را در روسیه داشتیم که گاهی یک روابط یک جانبه گرایی را در خصوص روسیه تعریف کرده اند. حتما نخبگان غربی و مردم این کشور ها، برایشان این سوال پیش می آید که این تصویری که دارد ساخته می شود با واقعیت تطبیق دارد یا خیر. وقتی آنها یک سفر به ایران می آیند و می بینند که این اخبار با واقعیت بسیار تفاوت دارد، برایشان یک سوال پیش می آید که چرا به آنها دروغ گفته شده است.

مدیرعامل خبرگزاری ایرنا: روسیه و ایران باید همکاری نزدیک درحوزه رسانه داشته باشند
به نظر من اگر رسانه های ما بخواهند در مقابل این رویکرد تحمیلی و غیرحرفه ای مقاومت کنند باید با یکدیگر همکاری داشته باشند. ما باید واقعیت های ایران را در اختیار جهان قرار دهیم و حتما رسانه های بزرگ روسیه در این زمینه می توانند به ما کمک کنند. ایرنا نیز که به 9 زبان مختلف دنیا اخبار ایرنا را در جهان منتشر می کنیم، می تواند واقعیت ها و ظرفیت های بزرگ روسیه را به شکل درستی به جهان معرفی کنیم. اکنون با حضور در این همایش، یک مجموعه بزرگ جهانی در سن پترزبورگ به عنوان یک شهر تاریخی جهان برگزار شده است و در نتیجه ما می توانیم این واقعیت ها را به ایران و جهان نشان دهیم.
برعکس همکاری ما باعث می شود که زیبایی های ایران، صمیمیت ایران، رشد اقتصادی و صنعتی ایران به دنیا منعکس گردد. خیلی ها فکر می کنند که ایران با تحریم های آمریکا نابود می شود، اکنون 40 سال است که ایران در معرض تحریم آمریکا قرار دارد و حتی اکنون اروپا نیز با آنها همراهی نمی کند. چین و روسیه که هیچگاه با آمریکا در این زمینه ها همراه نبوده است. رسانه در اینجا نقش مهمی دارد، رسانه باید زبان مردم و واقعیت باشد. از جریان های سیاسی مستقل باشد و واقعیت ها و ظرفیت ها و نقاط قدرت و ضعف را بیان کند. حتما همکاری نزدیک تر بین رسانه های ما می تواند تعیین کننده باشد.
من در اینجا با برخی رسانه ها صحبت می کردم که شما اخبار مربوط به ایران را از کجا می گیرید، همه آنها نام رسانه های انگلیسی، آمریکایی و فرانسه را نام می بردند. در حالیکه در رسانه این یک اصل است که خبر باید از منبع اصلی آن گرفته شود، ما طبیعتا منبع اصلی خبر در ایران هستیم و اسپوتنیک و مجموعه رسانه های وابسته، منبع اصلی خبر در روسیه می باشد. همکاری این دو رسانه موجب تقویت رسانه ای و اعتماد و مراجعه در سطح جهانی می باشد. از سوی دیگر با این روش می تواند رویکرد متهاجم رسانه های غرب به شرق و رسانه های شرقی را خنثی کند.
— متاسفانه از سوی غرب فشارهای مستقیم به رسانه های دولتی وارد می شود. به عنوان مثال به رسانه هایی چون راشا تودی (اسپوتنیک) در آمریکا، تهمت دخالت در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را زده اند. اخیرا رئیس دفتر اسپوتنیک در اوکراین مورد بازداشت قرار گرفته است، به عقیده جنابعالی، هدف از این کارها چیست؟

ما سالها از سوی آمریکا، این تجربه را داشته ایم. همکاران ما در آمریکا بارها مورد انگشت نگاری قرار گرفته اند و با برخوردهای غیرحرفه ای رو به رو شدند. ما تجربه بسیار در این زمینه داریم. آمریکا کشوری است که مردم متمدنی دارد، اما آمریکا نسبت به شعارهای متمدانه ای که می دهد بسیار متناقض است. این خلاف اقتضاتات قرن بیست و یکم و مردم آمریکا می باشد.
این برخوردهای مقامات آمریکا تحت تاثیر بحث های سیاسی است، در شان مردم آمریکا نیست. پس از روی کارآمدن ترامپ این امر پیچیده تر شده است، این خلاف شایستگی مردم جهان در قرن بیست و یکم است. بنابراین ما می توانیم از طریق رسانه ها و امکانات جدید فضای مجازی و اینترنت و شبکه های اجتماعی استفاده شایسته نماییم و با مقاومت و تداوم فعالیت و خلاقیت اخبار را منتشر نماییم.

امضای موافقتنامه همکاری بین خبرگزاری اسپوتنیک و ایرنا
این کنفرانس فرصتی است که رسانه های کشورهای شرق قدر خود را بیشتر بدانند و این همکاری ها هر چه بیشتر شود.
— پیام رسان تلگرام در ایران فیلتر شده است، این مسدود شدن (فیلترینگ تلگرام که کاربران بسیاری دارد) چه تاثیری بر رسانه ها دارد؟ ایران چه گزینه های جایگزی دیگری دارد؟
آن چیزی که در ایران مطرح است، کشوری که مورد تهاجم های مختلف قرار دارد، بنابراین ایران باید استقلال سیاسی، فرهنگی و اقتصادی خود را حفظ کند، طبیعتا" حوزه پیام رسان ها نقش بسزایی در فرهنگ دارد بنابراین ما نیاز به استقلال رسانه ای داریم و در معرض انحصار رسانه های غربی قرار نگیریم. همانطور که انحصار رسانه های غربی می تواند برای یک جامعه زیان بار باشد، انحصار پلت فورم نیز می تواند زیان بار باشد، بنابراین ما اعتقاد داریم که پلت فورم های مختلف باید در اختیار مردم باشد. ما به عنوان اصحاب رسانه در ایران از اینکه تمامی پلت فورم ها در اختیار مردم قرار بگیرد، استقبال می کنیم. اما اگر مقامات قضایی در شرایطی دارای اطلاعاتی باشند که انحصار یک پلت فورم و یا فعالیت یک پلت فورم عوارض امنیتی و یا اجتماعی خاصی برای چالش کشاندن فرهنگ مردم داشته باشد، آن مقام قضایی می تواند به این تصمیم برساند، بنابراین من نمی توانم قضاوت خاصی به آن تصمیم داشته باشم.

اما به عنوان یکی از اعضای رسانه ای معتقد هستم که تنوع پیام رسان ها را داشته باشیم و از همه ظرفیت های پیام رسانی استفاده کنیم و حق مردم است که به خبرهای و اطلاعات و همچنین ابزارآلات و تکنولوژی هایی که این اطلاعات را در اختیار آنها قرار می دهد، داشته باشند. بر این اساس شما می بینید که ما در ایران بحث شفافیت اطلاعات و اطلاع رسانی آزاد را داریم، هم مردم، مجلس، دولت، رسانه ها از این امر دفاع می کنند و من فکر می کنم ما در ایران به سمت گسترش این فن آوری و نرم افزار ها قدم بر می داریم. تا کنون در این زمینه فراز و نشیبی داشته است، اما روند کلی به سمت توسعه فعالیت های پلت فورم ها و پیام رسان های جدید می باشد.
در پایان از اینکه همکاری های خوبی میان رسانه های ایرانی و روسیه صورت گرفته است، بسیار خرسند می باشم. اما قویا اعتقاد دارم این همکاری ها باید توسعه یابد. برای مجموعه همکاران در رسانه های اسپوتنیک و راشا تودی آروزی موفقیت دارم و امیدوارم سفر من به روسیه، موجب تقویت این همکاری های رسانه ای گردد.

بحث و گفتگو