به گزارش اسپوتنیک به نقل از «مهر»، مدیر بانک سلولهای انسانی جانوری مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با بیان اینکه در این بانک ۸۰۰ نمونه از اقوام ایرانی ذخیره شده است و در حال حاضر این پروژه به دلیل بودجه متوقف شده است.
دکتر پروانه فرزانه در این باره توضیح داد:«در سال ۱۳۸۶ در پاسخ به اعلام نیاز محققان کشور، مطالعات مربوط به راه اندازی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران آغاز شد. این مرکز در سال ۸۷ راه اندازی و در سال ۸۸ نیز بانک سلولهای انسانی و جانور با ایجاد روشهای مورد نیاز این مرکز به عنوان اولین بخش رسماً افتتاح و آغاز بکار کرد. این مرکز زیر مجموعه جهاد دانشگاهی است که نمونههای انسانی، جانوری، گیاهی و انواع میکرو ارگانیسمها و محصولات مولکولی در آن ذخیره و شناسنامه دار شده و به دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و صنعت زیست فناوری عرضه میشود.
در این بانک کلکسیونهای مختلفی از سلولهای مختلف از اقوام ایرانی (افراد سالم و بیمار) و حیوانات در معرض انقراض و سلولهای استاندارد صنعتی و تحقیقاتی جمع آوری شده است. در این بانک بیش از ۴۵۰ نمونه جانوری و بیش از ۸۰۰ نمونه انسانی ذخیره شده است که از این تعداد بیش از ۵۰۰ رده لنفوبلاستوئیدی هستند.
برای تکمیل کلکسیون لنفوبلاستوئیدی از یک قوم نیاز است که حداقل ۵۰ نمونه داشته باشیم. در حال حاضر نمونههای اقوام ایرانی ترک، لر و فارس و عرب از کاملترین نمونههای ما در بانک سلولی هستند زیرا از هر کدام حداقل ۵۰ نمونه موجود است، البته نیاز است حتیالامکان نیمی از نمونهها از مردان و نیمی دیگر از زنان تهیه شود تا شرایط علمی برای استفاده از این سلولها در مطالعات مختلف مهیا باشد.
همچنین باید این تعداد نمونههای اقوام ایرانی از افرادی انتخاب شوند که تا ۳ نسل قبل از همان قوم بوده و در ظاهر سالم باشند. نژادهای ارمنی، کرد، بلوچ، زابلی، گیلکی، مازنی، ترکمن و کلیمی، زرتشتی و… از جمله نمونههایی هستند که نیاز داریم نمونههای آنها را تکمیل کنیم.
این اقدام نیازمند تامین مواد آزمایشگاهی و نیروی انسانی است. اکثر مواد در این زمینه وارداتی هستند که باید هزینه زیادی برای تامین آنها صرف شود که برای مرکز در شرایط حاضر امکانپذیر نیست. منابع ژنومی در کل میتوانند در بسیاری از مسائل زیست پزشکی، پدافندی و در زمینه مطالعات علوم اجتماعی و انسانی قابل استفاده باشند.
یکی دیگر از موارد استفاده از سلولهای انسانی، زمینه واکسن سازی است. به گفته وی، برای تولید بسیاری از واکسنها مانند واکسن ب ث ژ، واکسنهای نوترکیب وهمچنین داروهای نوترکیب نیز از ردههای سلولی استفاده میشود. نمونههایی که توسط مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایرانی اخذ میشود از امینت بالایی برخوردار بوده و به صورت استاندارد اخذ و نگهداری میشود و در دسترس محققان و صنایع قرار میگیرد.
در دنیا قدیمیترین بانکها و ذخایر سلولی سابقه ۷۰-۸۰ ساله دارند اما هر ساله میزان زنده مانی سلولها برای اطمینان بررسی میشود. متأسفانه به دلیل اینکه این نمونه برداری سلولی زمان و هزینه زیادی لازم دارد نزدیک به دو سال است که متوقف شده و تنها نمونههایی که داریم را در بانک سلولی مرکز ذخایر نگهداری میکنیم و نمونهای اضافه نمیشود».