به گزارش اسپوتنیک به نقل از نیویورک تایمز، نوشت: مسکو یک جایزه ژئوپلیتیکی با منابع عظیم انرژی و موقعیتی مناسب راهبردی در کرانه دریای مدیترانه دریافت کرد.
در اوایل بهار سال گذشته، قبل از کنفرانس برنامه ریزی شده صلح میان گروه های متخاصم لیبی، که توسط آمریکا حمایت می شد، خلیفه حفتر، فرمانده نظامی جاه طلب و استبدادی لیبی، گفتگوی تلفنی با جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید کرد. حفتر، ژنرال سابق ارتش لیبی که قبلاً با سازمان سیا همکاری کرده بود، قرار نبود درباره صلح صحبت کند. قبل از شروع مذاکرات صلح، او می خواست که موافقت کاخ سفید را برای یک حمله غافلگیرانه برای تصرف طرابلس پایتخت لیبی کسب کند و بولتون در خواست او را رد نکرد.
این حمله چهارم آوریل سال گذشته آغاز شد. حفتر نتوانست طرابلس را به تصرف درآورد، او فقط ارتش خود را خسته کرد و باعث از سرگیری جنگ داخلی شد. در نتیجه، هزاران نفر جان خود را از دست دادند و صدها هزار نفر مجبور به ترک خانه های خود شدند، به دلیل خصومت ها جریان نفت لیبی مسدود شد و اوضاع در منطقه دوباره بی ثبات گردید.
نفوذ واشنگتن در لیبی به طور قابل توجهی ضعیف شد و یک برنده آشکار ظاهر شد - کرملین. روسیه با بهره گیری از این امر که دولت ترامپ به مدت سه سال هیچ اظهارنظر قابل فهمی نداشته است، به یک بازیگر مهم و تاثیرگذار در لیبی تبدیل شد.
گفتگوی تلفنی بولتون با حفتر، که درباره آن یک مقام ارشد سابق دولت آمریکا و سه دیپلمات غربی ، که به طور کلی با محتوای آن از مکالمات با حفتر با مقامات آمریکایی آشنا شده بودند، صحبت کردند، به نفع روس ها واقع شد و به بهبود امور روسیه بسیار کمک کرد.
طبق اسناد محرمانه روسی که در طرابلس توقیف شده و توسط خبرنگاران نیویورک تایمز بررسی شد، چند روز قبل از مکالمه تلفنی، ماموران خصوصی روسی که در لیبی کار می کنند به مسکو گزارش دادند که حفتر یک فرمانده نظامی ضعیف است. او همیشه دچار مشکلات است و اگر سعی کند پایتخت را تصرف کند، مطمئناً شکست خواهد خورد. مأمورین فرصتی در آسیب پذیری وی دیدند و گفتند اگر روسیه مزدورانی را برای پشتیبانی از به اصطلاح ارتش ملی لیبی به آن کشوربفرستد، قادر خواهد بود بر حفتر تأثیر بگذارد.
موضع ناپایدار واشنگتن در مورد لیبی - حمایت رسمی از روند صلح ، گرچه کاخ سفید روشن کرد که پرزیدنت ترامپ از حفتر پشتیبانی می کند - نقش مهمی در طولانی شدن هرج و مرج داشت. نبود سیاست محکم و پیگیرانه ایالات متحده، پیش شرط های مداخله از سوی شرکای متخاصم آمریکا، از جمله ترکیه ، مصر و امارات متحده عربی را ایجاد کرده است. با این حال، الان روسیه است که در مطلوب ترین موقعیت در لیبی قرار دارد.
براساس گزارش ماموران یادشده روسی، ساختار مربوط به کرملین ده ها اکانت شبکه های اجتماعی را برای ترویج حفتر و سایر "مشتری های ممتاز"، از جمله پسر ارشد سرهنگ معمر قذافی دیکتاتور سابق لیبی، کنترل می کنند. به گفته ماموران، همین ساختار نزدیک به کرملین پاکت کنترلی سهام کانال تلویزیونی ماهواره ای لیبی را که از قذافی پشتیبانی می کند، خرید و همچنین مشاور یک شبکه شد که از حفتر حمایت می کند. در همین زمان، نظامیان روسی تلاش کردند تا به همراه همکاران قدیمی خود از سرویس های امنیتی زمان حکومت قذافی، حفتر را محاصره کند. از آنها خواسته شد تا از تبعید بازگردند. همچنین با نمایندگان حزب حاکم بالقوه روابط برقرار گردید و كرملین توصیه های عوامل دوراندیش را دنبال كرد. هنگامی که عملیات تهاجمی حفتر خفه شد، مسکو هزاران مزدور خوب آموزش دیده را که همچنان در لیبی فعالیت می کنند، برای کمک به وی فرستاد.
نمایندگان کاخ سفید و جان بولتون از اظهار نظر خودداری کردند. اما سناتورهای آمریكا در حین دادرسی اخیر در مجلس سنا در مورد لیبی هشدار دادند كه چگونه آمریكا می تواند روسیه را به حمایت از حفتر متهم كند، اگر به نظر می رسد که كاخ سفید به او علاقمندی دارد. بعد از چندی دیوید شنکر، دستیار وزیر امور خارجه ایالات متحده در امور خاورمیانه گفت: ما از حمله حفتر پشتیبانی نمی کنیم.
بخاطر کسب علاقمندی ترامپ
کارزار جلب حمایت از حفتر توسط کاخ سفید تقریبا بلافاصله پس از انتخابات ترامپ آغاز شد. به گفته یک منبع آگاه، حامی اصلی حفتر، ولیعهد امارات، محمد بن زاید بود. وی حفتر را به تیم سیاست خارجی ترامپ در یک نشست مخفی در دسامبر 2016 در نیویورک "تبلیغ کرد."
عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصرکه ترامپ به شوخی او را "دیکتاتور مورد علاقه خود" خوانده بود، پنج ماه بعد، در جریان بازدید از کاخ سفید نیز به بررسی "امور مربوط به حفتار" پرداخت.
اندرو میلر، عضو پیشین شورای امنیت ملی در ابتدای دوره ریاست جمهوری ترامپ ، و در حال حاضرمحقق پروژه دموکراسی غیرانتفاعی مستقر در واشنگتن گفت: "در هر دیدار با مصری ها و نمایندگان امارات حفتر موضوع اصلی گفتگو بود.
پس از آنکه سرهنگ قذافی بر اثر کارزار هوایی ناتو سرنگون شد، لیبی به املاک فئودالی تقسیم گردید. اخاذ ها، افراط گرایان خشن و قاچاقچیان مهاجر، کشور را به آشوب فرو کشانده شده اند.
ایالات متحده رسما تنها دولت موقت سازمان ملل را در طرابلس، كه با حمایت سازمان ملل ایجاد شده بود، به رسمیت شناخت. اما ولیعهد محمد و رئیس جمهور السیسی به ترامپ گفتند که دولت موقت بطور ناامیدانه ضعیف است و دارای اسلام گرایان زیادی است و تنها حفتر می تواند از تصرف قدرت در طرابلس توسط اسلام گرایان جلوگیری کند و به عقیده آنها، پس از آن اثر دومینو در سراسر منطقه بوجود خواهد آمد.
بولتون، که در بهار سال 2018 مشاور امنیت ملی شد و قبل از آن رئیس یک مرکز تحلیلی راست گرایانه معروف به حملات به اسلام سیاسی بود، با درک و همدلی به هر دو رهبر عرب گوش کرد.
به گفته یک مقام ارشد پیشین دولت، وقتی حفتر اجازه عملیات نظامی خواست، بولتون پاسخ داد: "چراغ زرد" سبز یا قرمز نیست، یعنی نه بله و نه نه." با این حال، سه دیپلمات غربی ، که از محتوای مکالمه تلفنی خود حفتر با مقامات ارشد آمریکایی اطلاع داشتند، اقدامات بولتون را مبهم ندانستند. به گفته آنها، بولتون در پاسخ به حفتر گفت: اگر قصد حمله دارید، سریع این کار را انجام دهید. و حفتر این موضوع را موافقت صریح دانست.
عملیات تهاجمی که در تاریخ 4 آوریل آغاز شد، تمام دنیا را متحیر کرد. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، که تازه برای شرکت در مذاکرات صلح به طرابلس آمده بود، از حفتر خواست تا عقب نشینی کند. مایك پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا از این فراخوان حمایت كرد. واحدهای نظامی آمریکا با عجله از شهر خارج شدند.
در حالی که این درگیری ادامه داشت، متحدین قدرتمند حفتار سعی کردند تا در ترامپ تأثیر بگذارند: رئیس جمهور السیسی در یک جلسه شخصی در 9 آوریل سال گذشته، و ولیعهد محمد به صورت تلفنی در 18 آوریل این کار را کردند.
دفتر کاخ سفید گفت که رئیس جمهور آمریكا به حفتر زنگ زد و "نقش مهم وی در مبارزه با تروریسم را عالی ارزیابی کرد." روز بعد از این تماس، نیروهای حفتر شروع به تیراندازی به بخش های مسکونی طرابلس کردند.
پیتر میلت سفیر انگلیس در لیبی تا سال 2018 گفت: "به نظر می رسید که آمریکایی ها بدون هیچ منطقی طرف دشمن را می گیرند. او اشاره کرده که دولت لیبی اصلی ترین همکار نیروهای مسلح ایالات متحده در مبارزه با تروریسم بود...
سرهنگ احمد میسماری سخنگوی حفتر از اظهار نظر درمورد مکالمه تلفنی با بولتون خودداری کرد، اما گفت که فرمانده لیبی از حمایت رئیس جمهور قدردانی می کند.
روسیه به دنبال گزینه های احتیاطی
حتی قبل از حمله به طرابلس، روسها به این نتیجه رسیدند که برای حفتر این کار یک فاجعه است.
مأمورین روسی در لیبی در یک مرکز تحقیقاتی کوچک و مرتبط با یوگنی پریگوژین، رئیس شرکت نظامی خصوصی به نام گروه واگنر بودند.
رهبر تیم لیبیایی عوامل کرملین، ماکسیم شوگالی، بر اثر رهگیری گزارش های خبری سال 2018 از ماداگاسکار مشخص شد. شوگالی و مترجم وی به کمک سرویس ویژه آمریکا توسط شبه نظامیان مرتبط با دولت موقت طرابلس بازداشت شدند. مامور سوم از بازداشت فرار کرد.
در اتاق شوگالی در هتل، مأموران اطلاعاتی گزارشی را دریافت کردند که تیم وی اندکی قبل از مکالمه تلفنی بین حفتر و بولتون به مسکو ارسال کرده بود. نسخه ای از گزارش توقیف شده در اختیار مرکز تحقیقات لندن به نام "دوسیه" قرار گرفت. این مرکز از پوتین انتقاد می کند. بخشی از گزارش به نیویورک تایمز ارسال شد. مقامات ارشد لیبی به طور مستقل صحت متن را تأیید کردند.
در طول چند سال، روسیه تجهیزات نظامی، سلاح و مهمات به حفتر تحویل داد و همچنین برای او پول جدید لیبی معادل میلیون ها دلار چاپ کرد.
اما مأمورین کرملین نسبت به حفتر تردید داشتند. در این گزارش آمده است که حفتر که اکنون 76 سال سن دارد، مدام دچار مشکلات سلامتی است، وی پیروزی های نظامی چندان زیادی را کسب نکرد و سرزمین های لیبی را با رشوه دادن به گروه های قبیله ای محلی تصرف می کرد و بدین سان می خواست اهمیت خود را در انظار بازیگران داخلی و خارجی بالا ببرد.
ماموران نه تنها به این نتیجه رسیدند که حمله به طرابلس تقریباً مطمئناً نقش بر آب خواهد شد (مانند عملیات توهین آمیز در سال 2014)، بلکه هشدار داده اند که حفتر، فردی سرسخت است و برای مشاوران روسی روز بروز بیشتر "مشکل ساز" می شود.
مأموران در این گزارش نوشتند: "حفتر از کمک روسیه برای افزایش اهمیت خود استفاده می کند. اما دلیل خوبی وجود دارد که باور کنیم در صورت پیروزی نظامی، وی به منافع روسیه پایبند نخواهد ماند.
آنها توصیه کردند که کرملین خود را امن کند و علاوه بر حفتر، به دنبال گزینه های دیگری باشد ، مثلاً با سیف الاسلام قذافی تماس برقرار کند. كرملین باید مزدورانی وفادار به روسیه را در ارتش حفتر قرار دهد. شبه نظامیان سودان می توانند این کار را انجام دهند و اهرم لازم را برای مسکو در لیبی تامین کنند. به گفته دیپلمات های غربی، در سپتامبر سال گذشته مزدوران گروه واگنر ورود به سودان را آغاز کردند.
بدیهی است که اکنون روسها یک مزیت استراتژیک در لیبی می بینند - منافع بزرگی با ریسک کم. برای تقویت نفوذ خود، کرملین همچنین در مسکو جلسات پنهانی افسران پیشین نیروهای امنیتی زمان قذافی و طرفداران حفتر تشکیل می دهد. در باره این کار دیپلمات های غربی و سایر تحلیلگران صحبت می کنند. "
موسی ابراهیم، سخنگوی پیشین قذافی، از اظهارنظر درباره جلسات خاص در مسكو خودداری كرد، اما اعتراف نمود كه روسیه "جلسات" را ترتیب داده است كه مأمورین حفتر و قذافی ، به ویژه پس از حمله به طرابلس در آن حضور داشتند.
و اما حفتر همچنان طرابلس را گلوله باران می کند و حتی به یکی از بزرگترین بیمارستان ها آتش می گشود و مزدوران روسی به مسکو این فرصت را می دهند که در حقیقت پایان جنگ را وتو کنند.
