گزارش و تحلیل

نتایج نشست سوچی و مکانیسم پیشنهادی اردوغان برای مبادله مالی با ایران

© Sputnik / Russian Presidential Press Office/Mikhail Metzel/POOL /  مراجعه به بانک تصاویر نتایج نشست سوچی و مکانیسم پیشنهادی اردوغان برای مبادله مالی با ایران
نتایج نشست سوچی و مکانیسم پیشنهادی اردوغان برای مبادله مالی با ایران - اسپوتنیک ایران
اشتراک
چهارمین نشست رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه در سوچی برگزار شد و در حاشیه این نشست، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیشنهادی را برای همکاری به ایران ارائه کرد.

به گزارش اسپوتنیک، در نشست یک روزه سوچی روسیه که چهارمین نشست رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه با محوریت مبارزه مشترک با تروریسم منطقه‌ای و بازگرداندن آرامش، بازگشت آوارگان و برقراری ثبات سیاسی در سوریه است؛ نتایج مذاکرات موسوم به روند آستانه و آغاز فرآیندهای سیاسی داخلی، تمامیت ارضی، حاکمیت اراده عمومی مردم سوریه و همچنین همکاری در دوران بازسازی این کشور مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت. در حاشیه این نشست اردوغان پیشنهاد ایجاد یک مکانسیم مالی بین ایران و ترکیه را داد. در مورد نتایج نشست سوچی و پیشنهاد ترکیه با آقای محمود شوری، پژوهشگر ارشد مسائل روسیه در مرکز مطالعات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران به گفتگو نشستیم.

اعلام نتایج نشست سه جانبه روسیه، ایران، ترکیه در سوچی - اسپوتنیک ایران
اعلام نتایج نشست سه جانبه روسیه، ایران، ترکیه در سوچی

 

چهارمین نشست سران سه کشور روند آستانه در سوچی را شما چگونه ارزیابی می کنید؟

این چهارمین دوره از نشست هایی بود که رهبران ایران، روسیه و ترکیه برای مدیریت و حل و فصل بحران سوریه دارند تلاش می کنند. بنظرم می رسد که این یک ابتکار و راه حلی است که سه کشوری که می شود گفت هیچ کشور غربی در این مجموعه نیست و دارند برای مدیریت یک بحران بین المللی تلاش می کنند و تا الان هم بنظر رسیده که موفقیت های قابل توجهی بدست آوردند و بهر حال طی یکی دو سال گذشته این گفتگوهایی که از روند آستانه آغاز شد توانسته مناطق بدون تنش در سوریه ایجاد کند و این مناطق را تقریبا به تمام سوریه گسترش دهد که خوب الان ما شاهد این هستیم که بجز نقاط اندکی، عملا دیگر جنگ و خونریزی در سوریه به پایان رسیده است. از این جهت می توان گفت که این یک موفقیت قابل توجه برای هر سه کشور است. اما خوب در کنار این گفتگوهای سه جانبه که در ارتباط با سوریه انجام می شود. این گفتگو ها یک فرصتی است که ایران با روسیه و ترکیه بتوانند به طور دو جانبه در مورد مسائل فی مابین هم گفتگو کنند و یا حتی به صورت سه جانبه در مورد سایر مسائل منطقه ای هم گفتگو کنند که این می تواند در واقع پایه و مبنایی باشد برای اینکه بشود در آینده هم در مورد سایر مسائل منطقه ای هم از طریق چنین ابتکار عمل هایی به موفقیت هایی هم دست پیدا کرد.

 

از نظر شما مهمترین دستاوردهای این نشست چیست؟

ما به طور موردی نمی توانیم دستاوردهای خاص درباره یک نشست را تعریف کنیم. بهرحال مجموعه این تلاش ها این است که در یکی دو سال گذشته و از زمان آغاز روند آستانه تا الان و این چهار اجلاسی را که صورت گرفته را باید به آن توجه کنیم که تا الان در واقع پایان دادن به جنگ و درگیری بوده و از این به بعد هم تلاش است که باز تعریف نظام سیاسی در سوریه و شاید مهمتر از آن بحث بازسازی سوریه و بحث بازگشت آورگان که اینها گام های بعدی هستند که باید برداشته شوند و امیداوری در این اجلاس این است که یک گام به پیش برای رسیدن به هر کدام از اینها گذاشته شود. این نشست ها می توانند مبنا و فرصتی باشند برای اینکه در آینده سایر موضوعات هم مثل موضوع کاهش درگیری ها بتدریج حل و فصل شود.

 

در این نشست اردوغان به ایران پیشنهاد ساخت مکانسیم مبادله مالی را برای انتقال مالی در شرایط تحریم ها را می دهد، نظر شما راجب به این پیشنهاد چیست؟

من جزییات این پیشنهاد را نمی دانم ولی همانطور که گفتم این اجلاس هم فرصتی برای گفتگوهای سه جانبه ایجاد می کند و هم فرصتی برای گفتگوهای دو جانبه که ما شاهد این بودیم که بین ایران با روسیه و ترکیه در ارتباط با بحث تحریم هایی که غرب علیه ایران اعمال می کند صورت گرفت که این پیشنهاد هم یکی از تلاش ها راه حل هایی است که ایران و ترکیه دارند دنبال می کنند برای اینکه بتوانند علی رغم فشارها و موانعی که آمریکا برای تحریم بیشتر ایران ایجاد می کند بتوانند معادلات تجاری و بازرگانی و همکاری اقتصادی فی مابین خودشان را تداوم ببخشند و ادامه دهند. بنظر می رسد که اینگونه گفتگو ها و یا توافقاتی که در سایه این گفتگو ها صورت می گیرد حتما می تواند روزنه هایی را باز کند برای اینکه بشود همکاری های اقتصادی بین ایران با روسیه و ترکیه با حجم و قدرت بیشتری دنبال شود.

گفتگوی وزرای خارجه ایران و ترکیه در مورد کنفرانس سوچی - اسپوتنیک ایران
گفتگوی وزرای خارجه ایران و ترکیه درباره کنفرانس سوچی

 

در ابتدا اروپا می خواست یک مکانسیم مالی با ایران ایجاد کند که بعدا این مکانسیم را به صورت اینستکس ارائه کردند، ولی در کنار این مکانیسم یک سری هم از ایران پیش شرطهایی را طلب کردند مثل محدود کردن برنامه موشکی ایران. آیا ترکیه هم برای ایجاد چنین مکانیسمی پیش شرطی را از ایران طلب می کند؟

پیش شرطهای را که اروپایی ها گذاشتند بیشتر آن تحت فشارهایی است که آمریکایی ها وارد می کنند و بخشی هم دغدغه ها و نگرانی های است که خود اروپایی ها دارند که در یک چهارچوب دیگری مطرح می شود. طبیعتا ترکیه یک چنین دغدغه و نگرانی هایی را در مورد ایران ندارد و موضوعاتی که باعث نگرانی اروپایی ها و غربی ها است، موضوع نگرانی ترکیه نیست. نکته دیگر اینست که در مبادلات تجاری بین ایران و ترکیه هر دو طرف در واقع برای خودشان منافع قابل توجهی متصور هستند و هر دو طرف بر اساس منافع اقتصادی خودشان دارند تلاش می کنند و این نوع پیشرفت های سیاسی خیلی در روابط اقتصادی ایران و ترکیه جای چندانی ندارد.

 

روابط ایران و ترکیه خیلی قدیمی تر و نزدیک تر از روابط ایران و اروپا است، بنظر شما با توجه به این موضوع این مکانیسم پیشنهادی اردوغان چه مشکلاتی را می تواند از ایران رفع کند؟

بهر حال در شرایط سخت تحریم و اینکه آمریکایی ها دارند تلاش می کنند تمامی روزنه ها را بر روی اقتصاد ایران ببندند. باز کردن هر دری برای اقتصاد ایران می تواند حائز اهمیت باشد و قابل توجه. در این شرایط نوع مبادلات و همکاری های اقتصادی بین ایران و ترکیه با توجه به سوابق تاریخی که بین ایران و ترکیه وجود دارد برای ایران بسیار حائز اهمیت خواهد بود. ترکیه حتی در زمان جنگ ایران و عراق از روزنه هایی بود که ما می توانستیم بسیاری از نیازهای اقتصادی خودمان را برطرف کنیم به همین دلیل در شرایط موجود هم بنظرم می رسد که همکاری با کشورهای مستقلی مثل ترکیه یا روسیه و یا چین خیلی حائز اهمیت است تا بتوانیم این دوران سخت و پرفشاری را که برای ما می گذرد را پشت سر بگذاریم.

 

فکر می کنید این مکانسیم چقدر شانس اجرایی شدن را داشته باشد یا اینکه در مرحله گفتگو باقی خواهد ماند؟

تجربه نشان داده است که هر موقع منافع عینی برای دو طرف وجود داشته باشد. دو طرف مسیرهای لازم را پیدا می کنند و تلاش ها هم در حقیقت نتیجه خواهد داد. چون در این مسئله هم برای ایران و هم برای ترکیه منافع عینی مشخصی وجود دارد و هم هر دو طرف می توانند از تن دادن به شرایطی که آمریکا می خواهد تحمیل بکند متضرر بشوند. بنظر می رسد که شانس موفقیت این مکانیسم ها خیلی زیاد است و دو کشور با توجه به تجربه کاری و شناختی که از یکدیگر دارند و نوع روابط اقتصادی که در 40 سال گذشته بین ایران و ترکیه شکل گرفته، بنظرم ابزارها و امکانات زیادی برای این دارند که بتوانند با همدیگر همکاری داشته باشند و یک همکاری موفقیت آمیزی را هم در واقع دنبال کنند.

 

تفاوت مکانیسم پیشنهادی اردوغان و مکانیسم اروپایی ها را چگونه ارزیابی می کنید؟

این ها قابل مقایسه با همدیگر نیستند، بهرحال هر کدام از اینها ابزارها و مکانیسم های است که جمهوری اسلامی ایران تلاش می کند از طریق آنها شکافی روی دیوار تحریم ها ایجاد کند. موضوع اینستکس در واقع یک مسیر است و این امکان را به ایران می دهد که همکاری های خودش را با برخی از شرکت ها و کشورهای اروپایی دنبال کند و بحث همکاری ایران و ترکیه و مکانیسم هایی که برای گسترش و تداوم این همکاری اندیشیده می شود هم روش خودش را دارد. ایران در واقع تلاش چند جانبه ای را در حوزه های مختلف دنبال می کند که هر کدام از اینها می تواند شکافی بر روی دیواره تحریم ایجاد کند.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала