مورخان میگویند که ایده ساخت این آبراه به تاجران ایرانی و روسی تعلق دارد که در طول قرنهای 18 و 19 مناسبات دوجانبه را گسترش می دادند. بیش از 200 سال پیش تزاران امپراتوری روسیه و پادشاهان ایران در باره این اندیشه شروع به بحث کردند. چشم انداز ساخت کانال دریای خزر — خلیج فارس خیلی نویدبخش بود. ولی اندیشه در حال خود ماند و به خاطر حوادث تاریخی معلوم: جنگ ها، بحران های سیاسی، تعویض رژیم ها و حکومت ها تحقق نیافت
لیکن حالا موقعیت سیاسی برای پیشرفت روابط تجاری — اقتصادی روسیه و ایران مساعد است، به نظر میرسد که پیاده کردن این پروژه خیلی بهموقع است. دلایل برای پیاده کردن این پروژه نیز بسیار وزین است. با در نظر داشت افزایش سریع همکوششی
با وجود اهمیت استراتژیک این پروژه هنوز زود است در باره عملیاتی شدن آن قضاوت شود. چنین بود دیدگاه محمود شوری، پژوهشگر ارشد مسایل روسیه، مدیر مطالعات اور اسیا در مجمع تشخیص مصلحت نظام در مصاحبه با اسپوتنیک. وی افزود: