گزارش و تحلیل

خاور شناسی روسی و گامی جدید در مسیر تحقیقات اسلام سیاسی

© Fotolia / Zerophotoنقشه خاور میانه
نقشه خاور میانه - اسپوتنیک ایران
اشتراک
بیست و سه مارس در دانشکده ی خاور شناسی آکادمی علوم روسیه ، مراسم معرفی کتاب " ملل و ملی گرایی در شرق اسلامی" برگزار شد.

ناتالیا اولچنکو ، مدیر مسئول انتشارات و رئیس بخش ترکیه مرکز مطالعات کشورهای خاور میانه و خاور نزدیک دانشکده خاور شناسی آکادمی علوم روسیه سخنرانی کرد.
وی گفت که این کتاب به طور انحصاری به مسائل دشوار منطقه ای و مبرم ملت و ملی گرایی در جهان اسلام اختصاص دارد. نویسندگان (مجموعه مقالات) سعی کرده اند به مسائلی پاسخ دهند که در اوضاع امروز سیاسی و بین المللی بروز کرده و دلایل و خصوصیات بحران دولت — ملت و تکامل سیستم دولتی در منطقه جنوبی مرز روسیه را مشخص کنند. در این مجموعه ، موضوعات گسترش فرقه های افراطی و جنبش های نظامی شده در خاور میانه و خاور نزدیک ، عیاشی تروریسم ، افزایش تجزیه طلبی و ناسیونالیسم قومیتی آنالیز و تحلیل می شود. دیدگاه های جدیدی در رویکرد به پدیده ناسیونالیسم در شرق اسلامی ، آنالیز توسعه ی اقتصادی — اجتماعی توسعه دول منطقه پیشنهاد شده و جنبه های تاریخی ناسیونالیسم نیز بررسی شده است. تاکید بر خصوصیات ایدئولوژیکی و سیاسی و مشخصات توسعه ی سیاسی — اجتماعی و فرهنگی — اجتماعی ایران ، ترکیه ، افغانستان، پاکستان و همچنین سوریه ، عراق، لبنان و لیبی است. توجه ویژه به مشکلات کردها و ناسیونالیسم کردی معطوف شده است. این کتاب به مشکلات مهم ارتباطات بین الملل در منطقه ی بی ثبات تلاقی منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی نیروهای جهانی و منطقه ای اختصاص دارد.
معاون دانشکده ی خاور شناسی آکادمی علوم روسیه و رئیس مرکز مطالعات کشورهای خاور میانه و خاور نزدیک ، مدیر مسئول کتاب مورد بحث ویاچسلاو بلوکرنیتسکی سخنرانی کرد. وی گفت که طی 200 سال کار دانشکده ی خاورشناسی سنت مطالعه فاکتورهای اسلامی در سیاست درونی و بیرونی دولی که جمعیتی مسلمان دارند ، اهمیت اسلام در جهان و منطقه بررسی شده است. کنفرانس هایی برگزار شده و کتاب ها و مجموعه مقالات چاپ شده اند.
در سال 1999 کنفرانس " اسلام و سیاست" برگزار شد که آغاز دوره ای از کنفرانس هایی با این موضوع بود. نتایج این کنفرانس ، مجموعه ی اول از سری " اسلام و سیاست" بود. بعدا طی سالها هشت کنفرانس با این موضوع برگزار گردید.
کتاب مورد بحث در این مراسم ، نهمین مونوگرافی از سری مذکور است. این کتاب بر پایه گزارش ها و سخنرانی های دانشمندان در کنفرانس بین المللی " ملل و ملت گرایی در جهان اسلام" در نوامبر سال 2014 در دانشکده خاور شناسی آکادمی علوم روسیه جمع آوری گردید.

© Photo / ivran.ruکتاب " ملل و ملی گرایی در شرق اسلامی"
کتاب  ملل و ملی گرایی در شرق اسلامی - اسپوتنیک ایران
کتاب " ملل و ملی گرایی در شرق اسلامی"

تمامی مقالات کتاب به شش بخش تقسیم می شود. در مقالات بخش اول یعنی " ملی گرایی ، ملت — دولت و اوضاع معاصر در خاور میانه و خاور نزدیک" دو گروه از مسائل بررسی می شوند: اولا ویژگی های ملی سیاست اقتصادی و پویایی اجتماعی در ترکیه ، ایران ، پاکستان و افغانستان و ثانیا ، ویژگی های ملی گرایی ، ملت — دولت در خاور اسلامی معاصر است.
در بخش دوم مقالات با موضوع " جنبه های تاریخی مشکلات ملل و ملی گرایی " و در بخش سوم موضوع " خصوصیات سیاسی — ایدئولوژیکی در کشورهای شرق" قرار گرفته اند.
بخش چهارم به مقالات مربوط به ویژگی های ملی توسعه ی اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی کشورهای مسلمان منطقه ی بررسی شده جای دارد. از جمله برخی از خصوصیات روانشناسی ملی ایرانیان و زبان فارسی به عنوان فاکتور ادغام ملی ایران مطرح است.
در بخش پنجم مقالاتی مربوط به ملی گرایی قومیتی و جنبش های قومی — ملی ارائه شده اند.
اختتامیه یعنی بخش ششم ، " فاکتور اسلامی و روندهای ارتباطات بین المللی در منطقه " از مقالاتی تشکیل شده است که به مسائل مبرم تری از وضعیت سیاسی کنونی در منطقه خاور میانه و خاور نزدیک اختصاص دارند.
بلوکرنیتسکی ادامه می دهد: کلا در 9 مجموعه از سری " اسلام و سیاست" که از سال های 2001 تا 2015 چاپ شده اند ، 350 مقاله علمی ارائه شده است. ضمنا از آنها 49 مقاله مختص به ایران است. و لازم است بگوییم که فعالیت علمی ایران شناسان مرکز بسیار ارزنده است.
نینا مامدوا ، رئیس بخش ایران در مصاحبه ای با " اسپوتنیک" گفت:
همکاران بخش ایران به طور فعال در مجموعه ای که توسط مرکز مطالعات کشورهای خاور میانه و خاور نزدیک چاپ شده است شرکت داشتند. این امر برای بالابردن سطح علمی همکارانمان بسیار خوب و مفید است. من نمی گویم که ما از طریق شرکت در این مجموعه های مشترک و کنفرانس های مرکز با شرق شناسان سایر بخش ها و دانشکده های علمی دیگر کشورها و نمایندگان مراکز تحقیقاتی خارجی و از جمله ایرانیان گفتگو می کنیم. این امر موضوعات تحقیقات همکاران بخش ایران را توسعه می دهد.
مامدوا ادامه می دهد: در چهارچوب بخش ایرانی ، ما همچنین کارهای تحقیقاتی جدی انجام می دهیم. دو بار در سال ما کنفرانس هایی برگزار کرده و مجموعه مقالاتی مربوط به مشکلات مبرم ایران امروز ، نقش آن در منطقه و جهان چاپ می کنیم. ارتباطات تنگاتنگ ما با دانشمندان ایرانی و همکاران سفارت و رایزنی فرهنگی ایران در مسکو بسط و گسترش می یابد. باید گفت که آنها به ما در چاپ مجموعه ها و مونوگرافی ها کمک می کنند. از این موقعیت استفاده کرده و از آنها تشکر و قدردانی می کنیم. به ویژه سفیر جمهوری اسلامی ایرانی در مسکو آقای دکتر مهدی سنایی که کارهای فراوانی برای تقویت و بسط ارتباطات علوم انسانی و علمی بین دو کشور انجام می دهند.
در خاتمه لازم به ذکر است که مراسم معرفی کتاب مذکور " ملل و ملی گرایی در شرق اسلامی " از سری " اسلام و سیاست" یک بار دیگر تمرکز اصلی خاورشناسان روسیه را در تحقیقات بر روی پدیده های سیاسی- اجتماعی دشوار مرتبط با رشد نقش اسلامی سیاسی در سیاست جهانی نشان داد.

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала