در حال حاضر تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی حدود 290 نفر و خبرگان رهبری 86 نفر است که بر اساس قانون اساسی به دلیل ازدیاد جمعیت تعدادی هم به آنها اضافه خواهند شد البته این تعداد میان 10 تا 15 نفر خواهد بود ولی در مقابل شاهد آن هستیم در حالی که مثلا در انتخابات قبلی حدود شش هزار نفر برای انتخابات شرکت کرده بودند این بار بیش از دوازده هزار نفر برای این انتخابات شرکت کرده اند.
حدود هشت هزار نفر از این کاندیداها برای اولین بار است که کاندیدای انتخابات می شوند و این نکته شاید یکی از حساس ترین نکته های این انتخابات به حساب آید.
با توجه به شرایط انتخاباتی در ایران تعداد زیادی از این افراد احتمالا اصلا صلاحیت کاندیدا شدن را ندارند و توسط شوراهای نظارتی به دلایل مختلف حذف می شوند اما نفس هجوم این تعداد به مراکز ثبت نام برای انتخابات از چند جنبه قابل توجه است:
1 — اطمینان و اقبال عمومی به فعالیت های سیاسی و اجتماعی در نظامی جمهوری اسلامی ایران چرا که اگر این افراد کوچکترین تردیدی در مورد شرایط انتخابات داشتند به هیچ وجه قدم به این عرضه نمی گذاشتند. و تعداد زیادی از این افراد تلاش دارند با استفاده از فضای انتخاباتی خود را مطرح کنند.
2 — برخی گروه های سیاسی برای اینکه هیات های نظارتی را سردرگم کنند تلاش دارند تعداد زیادی از کاندیداها مخصوصا افراد ناشناس را وارد میدان کنند تا هیاتهای نظارتی به دلیل کثرت کاندیداها دچار مشکل شوند.
3 — برخی از جناح های سیاسی تلاش دارند سیاست شکستن آرا با تکثر کاندیداها را پیش بگیرند تا کاندیداهای اصلی آنها که احتمالا شانس به دست آوردن آرای بالا را ندارند بتوانند در این میان از صندوق ها بیرون بیایند و یا اینکه نمایندگانی که وارد مجلس می شوند با آرای پایین وارد شوند و از اعتبار مجلس کاسته شود.
4 — برخی گروه های سیاسی افرادی را تشویق به کاندیدا شدن کرده اند که اطمینان دارند که حد اقل صلاحیت های اولیه را برای ورود به انتخابات ندارند و قطعا توسط هیات های نظارتی رد صلاحیت می شوند و امیدوار هستند با این سیاست هیات های نظارتی و شورای نگهبان را در مقابل یک چالش بزرگ قرار دهند چرا که با رد صلاحیت گسترده تعداد زیادی از کاندیداها حربه تبلیغاتی قوی ای بر علیه شورای نگهبان و طبعا نظام پیدا می کنند تا به این طریق فشار بیاورند حد اقل کاندیداهای مد نظر آنها از فیلتر هیات های نظارتی گذر کنند.
5 — بررسی صلاحیت های کاندیداهای جدید مخصوصا آنهایی که مدارک تحصیلی کامل دارند و سوابق پاکی دارند برای هیات های نظارتی خیلی سخت خواهد بود. برخی جناح ها و گروه های سیاسی که در انتخابات قبلی تجربه رد صلاحیت چهره های اصلی خود را داشته اند اینبار با برنامه ریزی جدید تلاش دارند وارد انتخابات شوند به این ترتیب که چهره های اصلی خود را وارد انتخابات کرده اند و همزمان چند لایه از کاندیداهای درجه دو و سه و چهار و پنج خود را نیز وارد کرده اند تا اگر لایه های اولیه نتوانند از فیلتر ها عبور کنند لایه های بعدی عبور کنند و سپس تلاش خود را متمرکز انتخاب شدن کاندیداهای عبور کرده از فیلتر های هیات های نظارتی نمایند ودر صورت موفقیت این کاندیداها آنها تعهد دارند طبق نظر همان تشکیلات مادر در مجلس عمل کنند.
نبود سیستم حزبی و تشکیلاتی در ایران را می توان یکی از اصلی ترین دلایل بوجود آمدن چنین اتفاقاتی باشد و می توان گفت تنها رهبر تشکیلاتی که پیش بینی کاندیدا شدنش بود اما کاندیدا نشد آقای صادق خرازی بود، وی لیدر جریان نسل دوم اصلاح طلبان و اگر دقیق تر بگوییم نسل جوان اصلاح طلبان می باشد و برای تشکیل حزب نوپای خود معروف به ندا (نسل دوم اصلاح طلبان) با چالش های زیادی حتی در میان همفکران خود مواجه بود. کاندیدا نشدن وی می تواند دلایل زیادی داشته باشد اما شاید بتوان مهم ترین دلیل را در آن خلاصه کرد که درون جریان اصلاح طلبان امروزه چالش بزرگی مبنی بر بازکردن فضا برای فعالیت نسل های جوان تر و عدم تمرکز بر نسل های قدیمی تر می باشد و بر همین اساس هم آقای خرازی (که حتی اصلاح طلبان در لیست های تبلیغاتی قبل از انتخابات خود چندین بار نام وی را آورده بودند) ترجیح داد به دیگر همفکران اصلاح طلبان خود الگوی پدرخواندگی را تلقین کند، الگویی که بر اساس آن پدرخوانده جریان هدایت جریان را عهده دار می گردد ولی خود مستقیم وارد عرصه نمی گردد. این روش در اکثر کشورهای جهان که دارای تشکل های حزبی استخوان دار هستند مرسوم می باشند و اصولگرایان ایران هم کم و بیش سابقه استفاده از همین شگرد را دارند اما اصلاح طلبان حد اقل تا این انتخابات در مقابل آن مقاومت می کردند.
در این میان نمی توان نقش جناح حامی آقای احمدی نژاد را نیز نادیده گرفت. آقای احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهوری که تلاش داشت احتکار قدرت توسط نسل اول انقلاب را بشکند تعداد زیادی از جوانان را وارد سیستم حکومتی ایران کرد و با سیاست های مردم پسند خود توانست علاقه مندی قشر متوسط به پایین جامعه را به سمت خود جذب کند. امروزه تعداد زیادی از همین کاندیداهای تازه وارد همان حامیان آقای احمدی نژاد می باشند که به دلیل داشتن همه شرایط مورد نیاز برای کاندیدا شدن به راحتی می توانند از فیلتر های مختلف عبور کنند و با توجه به اینکه درون عامه مردم مخصوصا در شهرستان ها آقای احمدی نژاد دارای طرفداران زیادی می باشد پس از تایید صلاحیت به احتمال زیاد شاهد رو شدن لیست حامیان احمدی نژاد حال چه با این نام چه با نام دیگری خواهیم بود وقطعا چالش بزرگی را برای دیگر کاندیداها ایجاد خواهد کرد مخصوصا اگر تکثر کاندیداها و لیست ها زیاد باشد و جناح های رقیب نتوانند در میان هم به لیست واحد برسند.
با این شرایط پیش بینی انتخاباتی داغ در هفتم اسفند ماه آتی دور از انتظار نمی باشد اما اینکه این انتخابات بخواهد به درگیری میان جناح های سیاسی کشیده شود بحثی است که چالش های پس از تایید صلاحیت ها و اعلام لیست های انتخاباتی روشن خواهد کرد.
