طرح بودجه آمریکا — سندی است که بطور سنتی نه فقط برای آمریکا بلکه برای کل اقتصاد جهانی مهم است. سند مربوطه برای سال 2016 میلادی که توسط باراک اوباما به امضا رسید سورپریز ناخوشیاندی برای کشورهای صادرکننده نفت شد. رئیس جمهور آمریکا ممنوعیت صادرات طلای سیاه آمریکا را لغو کرد. کشوری که چند سال پیش بزرگترین وارد کننده نفت بود ، حال به صادرکننده آن مبدل شد.
این واقعیت به معنای آن است که بازار جهانی نفت در آینده نزدیک تکان های جدی را از سر می گذراند. زیرا در اینجا صحبت از ورود کشوری به بازار نفت می رود که از نظر سطح استخراج در جای سوم در جهان پس از روسیه و عربستان سعودی قرار دارد. بعلاوه آمریکا نه تنها عضو کارتل نفتی « اوپک» نیست، بلکه مخالف اصولی هر نوع مقررات اداری و سهمیه در صادرات نفت و قیمت آن است.
تا اوایل سال 2015 میلادی، حجم نفت شیل استخراجی در آمریکا مساوی با حجم نفت استخراجی به روش سنتی بود و چهار و نیم میلیون بشکه نفت در شبانه روز بود. در سال 2007 میلادی وقتی شرکت های آمریکایی به استخراج این نوع نفت پرداختند هیچکس انتظار چنین نتیجه ای را نداشت. نفت شیل در « باکِن» واقع در شمال کشور، « ایگِل فورد و پِرماین» در جنوب کشور استخراج می شود. در هر یک از این مناطق استخراج نفت در صدها بخش استخراج می شود که هر یک از آنها از خصوصیات خود ویژه ای برخوردارند. نفت شیل از نظر خصوصیات خود فرق چندانی با نفت سنتی ندارد. فرق آن فقط در خصوصیات نوع خاکی است که این نفت در آنجا قرار دارد.
اگر قبلا شرکت های نفت با استخراج این نوع نفت فقط روی بازار داخلی حساب می کردند، در سال جاری این وضع تغییر کرد. علت — کاهش شدید قیمت نفت در بازار جهانی است که پاییز سال گذشته آغاز شد. مطابق با گزارش تحلیلی انستیتوی « بروکلین» که یکسال پیش منتشر شد، تمدید ممنوعیت صادرات نفت آمریکایی ممکن است به اشباع بازار نفت شیل در داخل کشور تا سال 2020 میلادی بیانجامد. این امر باعث کاهش بیشتر قیمت نفت خواهد شد و تأثیر منفی بر شرکت های استخراج کننده خواهد گذاشت. امکان صادرات نفت محرک خوبی برای رشد و توسعه تجارت آنها خواهد بود.
با مقایسه قیمت نفت مارک « بِرِنت» دریای شمال و WTI آمریکا ،تا حدودی این نگرانی ها تأیید شدند. در دوره باصطلاح « اوج شیل» طی سالهای 2014-2011، هر بشکه نفت شیل آمریکا بطور متوسط 10 دلار ارزان تر نفت « بِرِنت» بود. اما حالا این تفاوت قیمت 1 دلار است. این تغییر با انتظار لغو ممنوعیت صادرات نفت آمریکا مرتبط است.
منع صادرات نفت در آمریکا در سال 1975 میلادی وضع شد- یعنی دو سال پس از آنکه کشورهای عربی تحویل نفت به آمریکای شمالی را ممنوع کردند. در آن زمان ریاست کشور بدین ترتیب کمبود نفت را جبران کرد. شرکت های نفت آمریکا فقط در این اواخر خواهان رفع این ممنوعیت شدند. جمهوریخواهان بطور سنتی لابی گران منافع آنها هستند. در ماه سپتامبر، کاخ سفید اعلام داشت که قصد ندارد ممنوعیت صادرات نفت در سال 2016 را لغو کند. طرح مربوطه قانونی از طرف اعضای جمهوری خواه مجلس نمایندگان تهیه شده بود.
جوش ارنست دبیر مطبوعاتی کاخ سفید در ماه سپتامبر اعلام داشت که چنین تلاش اکثر جمهوریخواهان در کنگره در جهت تشدید موقت مواضع سیاسی آنها انجام می شود و مانع از تلاش های متداول باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در لغو نامعقول سوبسیدهای بالا برای شرکت های نفت و گاز و حمایت از سرمایه گذاری در انرژی باد و خورشید می شود. به عقیده ادوارد مارکی سناتور دمکرات ، صادرات نفت از آمریکا به قیمت های بالاتر خارجی هیچگونه معنای عملی برای کشور ندارد. به عقیده وی این امر باعث تعطیل اکثر پالایشگاه ها و کاهش اشتغال در اقتصاد و افزایش قیمت بنزین خواهد شد.
با وجود این، رئیس جمهور آمریکا مجبور شد عقب نشینی کند. کمبود بودجه نقش اصلی را در این تصمیمگیری ایفا کرد. در سند امضا شده توسط باراک اوباما، بودجه کشور در سطح دو و نیم درصد تولید ناخالص ملی به ثبت رسیده است و نقش اصلی در کاهش آن را درآمد دیرانتظار از صادرات نفت بازی کرد. آنچه به قیمت نفت در بازار جهانی مربوط می شود ، بورس ها اوایل هفته جاری نسبت به چنین اخباری واکنش نشان دادند.
اینک تحلیلگران حدس می زنند سهم شرکت های آمریکایی در بازار جهانی چقدر خواهد بود. افزایش شدید آن انتظار نمی رود. تحلیلگران معتقدند که اجازه صادرات نفت آمریکایی در حجم زیاد در آینده دور انجام خواهد شد. بدین منظور آنها باید یکسری مسائل مرتبط با تحویلات لجستیکی به دیگر کشورها — چین و کشورهای اتحادیه اروپا را رفع سازند. موضوع مهم دیگر جهت گیری مجدد پالایشگاه های اورآسیا برای استفاده از نفت آمریکایی است که سرمایه گذاری اضافی در تولید را طلب خواهد کرد.
بدین ترتیب فعلا کانادا و مکزیک مصرف کنندگان اصلی نفت آمریکا خواهند بود که بازار بزرگی است. بهر حال اگر آمریکا این دو بازار را به خود اختصاص بدهد، حجم صادرات آن از حجم صادرات کشورهای اوپک مانند اکوادور و لیبی جلو خواهد زد. ظاهر شدن نفت آمریکایی در بازار جهان، امید شرکت های نفت روسیه در افزایش قیمت نفت در سال های آینده را از بین خواهد برد. بدین ترتیب روسیه باید زندگی در شرایطی را بیاموزد که قیمت نفت زیر 50 دلار در ازای هر بشکه نفت است.
