دانشگاه دولتی مسکو به عنوان بزرگترین دانشگاه روسیه با قدمت بیش از ۲۰۰ سال، چهارم آبان ماه میزبان نشست مشترک رئیسان ۱۰ دانشگاه برتر ایران و ۱۲ دانشگاه برتر روسیه بود. روسای ۱۲ دانشگاه درجه یک روسیه مشتمل بر دانشگاه دولتی لومونوسف مسکو (ام.گ.او)، دانشگاه فدرال جنوبی (شهر روستوف)، دانشگاه فدرال اورال (شهر یکاترینبورگ)، دانشگاه فدرال قازان (شهر قازان)، دانشگاه ملی اقیانوس آرام (شهر خاباروفسک)، دانشگاه دولتی پلی تکنیک سن پترزبورگ، دانشگاه دولتی عمران مسکو، دانشگاه دولتی علوم انسانی شولوخوف مسکو، دانشگاه فیزیک و تکنولوژی مسکو (ام.اف.تی.ای)، دانشگاه هوا — فضای مسکو (ما.ای)، دانشگاه دولتی لوباچفسکووا نیژنی نوگوراد، و دانشگاه دولتی فنی نووسیبیرسک حضور یافتند. در نتیجه این دیدارها نیز یادداشت تفاهمی در خصوص ایجاد اتحادیه موسسات آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به امضای رئیسان دانشگاه تهران و دانشگاه دولتی مسکو رسید و طبق توافق این اتحادیه در آینده نزدیک شکل می گیرد.
در این خصوص خبرگزاری اسپوتنیک با دکتر حسین سلیمی- رئیس دانشگاه علامه طباطبایی به گفتگو پرداخت. در ادامه متن این گزارش ارائه می گردد و فایل صوتی آن نیز قابل بهره برداری می باشد.
- این سفر در چارچوب چه برنامه ای برگزار گردید؟
مدتی بود که دانشگاههای برتر ایران به صورت دوره ای و مرتب با یکدیگر دیدارهایی انجام می دانند که همین امر زمینه حرکت به سوی تشکیل اتحادیه بزرگ برترین دانشگاههای ایران را فراهم نمود. در جریان این گردهمایی ها، در اجلاس رامسر به میزبانی دانشگاه علامه طباطبایی معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری جناب آقای دکتر ستاری هم به ما ملحق شده و اعلام نمودند که فصل جدیدی از روابط علمی و فناوری و دانشگاهی میان ایران و روسیه آغاز شده است. بر اساس سندی که میان دو کشور امضاء شده، پیشنهاد شد تا با دانشگاههای بزرگ روسیه ارتباطاتی برقرار نمایند.
به این ترتیب، مطلع شدیم در روسیه نیز اتحادیه دانشگاهی تشکیل شده است که در میان آنها 12 دانشگاه دارای موقعیت ویژه ای هستند، و قرار شد تا جلسات و همکاریهای مشترکی با آنها انجام گیرد. مقدمات این تصمیم به کمک دانشگاه تهران به عنوان دبیرخانه و همچنین دانشگاه شهید بهشتی صورت گرفت و بعد از انجام مکاتبات قرار شد تا دانشگاه ام گ او نیز وظیفه هماهنگی میان 12 دانشگاه برتر روسیه را بر عهده بگیرد.
در واقع این سفر، یک نشست مشترک و آغاز شکل گیری اتحادیه مشترک بین دانشگاههای بزرگ ایران و روسیه است. در این اجلاس نیز دیدگاههای روسای دانشگاهها و ویژگیهای دانشگاهها به یکدیگر معرفی شد و سند دسته جمعی برای توسعه همکاریهای دانشگاهی نیز به امضاء رسید، و یادداشت تفاهمی میان دانشگاه «ام گ او» و «دانشگاه تهران» به منظور توسعه همکاریهای بین دانشگاهی منعقد شد. این امر یک اتفاق کم نظیر در فضای دانشگاهی ایران به حساب می آید و همکاریهای دسته جمعی دانشگاهی برای اولین بار است که انجام گرفته است.
- فعالیتهای بین دانشگاهی بیشتر در چه حوزه ای خواهد بود؟
در گام اول تبادل استاد و دانشجو در سطوح مختلف مانند دکتری، فرصت مطالعاتی، برگزاری کارگاهها و… است. جالب است بدانید که از همان فردای امضاء قرار داد دوجانبه قول و قرارهای اعزام استاد روس به ایران و استاد ایرانی به روسیه گذاشته شد و مقدمات آن فراهم گردید. قرار است فعالیتها در تمام حوزه ها اعم از فنی، علوم انسانی، مطالعات منطقه ای، زبان و ادبیات و همچنین شکل دادن به آزمایشگاههای بزرگ در دانشگاههایی که زمینه فنی دارند، چراکه در روسیه سرمایه گذاری کلانی به منظور به روز رسانی آزمایشگاههای تحقیقاتی انجام گرفته است.از ایران هم درخواست شده تا به کمک سرمایه های انسانی خود در راه اندازای این آزمایشگاهها همکاری نمایند.
مرحله بعدی انجام پروژه های تحقیقاتی مشترک، دوره های آموزشی مشترک و ایجاد پروژه های بین المللی مشترک است. البته تصمیم بر آن است تا با اقدامات متمرکز و محدودتر مانند تبادل استاد و دانشجو، برگزاری همایش و انجام پروژه های تحقیقاتی مشترک آغاز به کار نماییم و در آینده آن را توسعه دهیم.
- آیا دانشگاه علامه طباطبایی تا به امروز با روسیه همکاری مشترک داشته؟
بله- ما چندین ماه پیش با دانشگاه علوم انسانی سن پیترزبورگ، دانشگاه زبان شناسی مسکو و دانشگاه علوم انسانی مسکو تفاهم نامه منعقد نمودیم که در حال اجرا نیز است. به این ترتیب که چندی پیش ما میزبان تعدادی از دانشجویان روسی بودیم، و آنها علاوه بر آشنایی با فضای آکادمیک ایران در دوره های زبان فارسی نیز شرکت نمودند و البته دانشجویان ایرانی نیز برای گذراندن دوره هایی به مسکو و سن پیترزبورگ آمدند. علاوه بر آن طرح همایشی مشترکی در خصوص نقش فرهنگ در روابط ایران و روسیه ریختیم که در چند ماه آینده اجرا می شود. ضمنا این دانشگاهها از ما درخواست اساتیدی در حوزه علوم سیاسی، روابط بین الملل و زبان فارسی خواستند که ما بزودی برای آنها اعزام خواهیم نمود، و البته ما نیز درخواست استاد زبان روسی و مطالعات منطقه ای داده ایم.
این اقدامات تقریبا جزء اولین ارتباطات خارجی دانشگاه علامه با دانشگاههای روسیه است، البته روسها هم آشنایی با دانشگاه علامه نداشتند. امیدوارم با این اتفاقات و شرایط پیش آمده فرصت همکاریهای بیشتری فراهم شود، بخصوص که ما در منطقه خاورمیانه، آسیای مرکزی و قفقاز علاقه و منافع مشترک زیادی داریم.
