آندری سکرینیک وزیر صنعت شبه جزیره کریمه رسما اعلام نمود که کارخانه های روسیه به اجرای قرارداد تحویل کرجی ساحلی « زوبر» برای نیروی دریایی چین ادامه می دهند. این قرارداد مدتها قبل از بحران اوکراین با شرکت صادراتی اوکراین « اوکرآبرون پروم» ( صنعت دفاعی اوکراین) به امضا رسیده بود.
واسیلی کاشین کارشناس مرکز آنالیز استراتژی و فناوری در مقاله ای برای « سپوتنیک» اوضاع کنونی در رابطه با تحویل « زوبر» ها را مورد تفسیر قرار داد.
جنبه مضحک این وضع آن است که چین با امضای قرارداد با اوکراین در سال 2009 میلادی می خواست اولا قیمت «زوبر» را کاهش بدهد ، دوما از وابستگی به روسیه در تحویل کرجی های ساحلی آزاد شود. رسما، حق و حقوق « زوبر» ها به روسیه تعلق دارد، زیرا این کشتی ها در دفتر مرکزی طراحی « آلماز» در سنت پطربورگ طراحی شده اند. کارخانه «موره» (دریا) « فئودوسیا» در کریمه قرار داشت که در آن زمان بخشی از اوکراین بود. کارخانه « موره» یکی از سه کارخانه ای بود که در زمان اتحاد شوروی چنین کشتی هایی می ساخت.
اوکرائینی ها جهت دور زدن قانون « حقوق ملکی» تغییرات بسیار جزئی در طرح « زوبر» وارد کردند و آن را « بیزون» نامیدند. بر طبق قرارداد با چین، دو کشتی در « فئودوسیا» می بایست ساخته شود و مجموعه کامل اسناد ساخت و دستورالعمل آنها به چین تحویل داده شود و بعد با کمک اوکراین دو کشتی در چین ساخته شود.
دومین کشتی قبل از بازگشت کریمه به ترکیب روسیه به چین با چنان شتابی تحویل داده شد که فرصت نکردند یکسری سیستم های کمکی و قطعات را در آن نصب کنند، از این رو آماده بودن واقعی این کشتی برای استفاده مشکوک به نظر می رسد. پایان مراحل ساخت کشتی ها در چین محتاج تحویل اجزاء ساخت روسیه و اوکراین است. پس از آنکه کریمه و کارخانه « موره» به روسیه تعلق گرفت، کارخانه های روسی انجام قراردادها را به عهده گرفتند. قراردادهای مربوطه اوایل سال 2015 میلادی به امضا رسیدند.
شرکت روسیه موظف می شود به چین در پایان کارهای ساخت دو کشتی در چین کمک برساند و قطعات و اجزاء ضروری برای کل چهار کشتی از جمله دو کشتی که قبلا از اوکراین تحویل گرفته شده است را در اختیار چین بگذارد. احتمالا، در آینده موضوع ادامه همکاری در این رشته مطرح خواهد شد.
بطور کلی، چنین پیشرفت اوضاع ضررهای مالی احتمالی برای پکن ببار خواهد آورد، اما امکان آن را برای چین فراهم می سازد تا کاراتر مسائل ساخت این کشتی ها در چین حل و فصل شوند. زیرا روسیه طراح اصلی این کشتی هاست و تمام اسناد ضروری را در اختیار دارد.
چین قصد دارد در آینده تولید داخلی این نوع کشتی های هوابرد بزرگ بر بالش های هوایی را راه اندازی کند. این کشتی ها برتری واقعی چین در صورت عملیات فرود فرضی بر علیه تایوان و تشدید اوضاع پیرامون جزایر مورد اختلاف در دریای جنوبی چین را نشان خواهد داد. کشتی های هوابرد « زوبر» که قادر به حمل 3 تانک و یا 150 تن بار به فاصله تا 400 میل هستند می توانند در این شرایط نقش مهمی ایفا کنند.
روسیه قبلا قصد داشت کشتی های کوچکتر از « زوبر» بسازد و آنها را در جایگاه ویژه کشتی «میسترال» ساخت فرانسه جا بدهد. فسخ قرارداد «میسترال»، اجرای این طرح را زیر علامت سوال برد. بهر حال کشتی های هوابرد « زوبر» در بازار خارجی از تقاضای معینی برخوردارند. مطابق با اعلامیه شرکت « روس تخ» هم اکنون مذاکراتی در باره تحویل آنها به ترکیه جریان دارد.
