مطابق با نظرسنجی چندی پیش در روسیه، بیش از نیمی از ساکنان کشور، لئونید برژنف را بهترین رهبر شوروی در قرن بیستم می دانند. نتیجه نظرسنجی غیرمنتظره بود. تا مدتی قبل ، دوران حکومت او را حتی در کتب درسی تاریخ « رکود برژنف » می نامیدند. و حال چنین تغییری در نظرات. در مسکو حدود 10 کافه و رستوران با دکور و لیست غذای دوران برژنف کار می کنند. در این رستوران ها و کافه ها مشتریان پشت میز راحتی، از آن دوران به عنوان دوران ثبات یاد می کنند. بعضی ها معتقدند که در واقع دوران برژنف « عصر طلایی اتحاد شوروی» بود.
برژنف از سخنرانی های طولانی و گزارش های مفصل از پشت تریبون حزبی خوشش نمی آمد. صحبت بسلامتی دیگران در پشت میز غذا برایش جالب تر بود. او یک رهبر مادرزادی بود. او به آسانی می توانست مردم را شاد کند و سرحال بیاورد و با حرف های ساده خود به سازماندهی آنها بپردازد. اما دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی موظف بود گزارش های طولانی و کسل کننده را بخواند. طی 18 سال حکومت، این گزارش ها برژنف را خسته کرده بودند و عمر او نیز نقش خود را بازی کرد. برژنف به معنی متون نوشته شده برای سخنرانی اش توجه نمی کرد. لطیفه ای در باره او رایج شده بود. برژنف پس از یکی از سخنرانی ها، دستیارانش را دعوا کرد: « چرا گزارش من یکساعت و نه 20 دقیقه طول کشید؟ به او گفتند: رفیق دبیر کل، شما سه نسخه به جای یک نسخه همراه خود برده بودید».
برژنف در زمان جنگ جهانی دوم کمیسار بود. زیر آتش دشمن، سربازان را به حمله وا می داشت. مجروح شده بود و نشان های نظامی زیادی دریافت کرد. در سال 1945 میلادی ژنرال برژنف در جلوی ستون نظامیان در رژه پیروزی بر آلمان هیتلری شرکت کرد. شایان ذکر است که طی 20 سال بعد از جنگ، به دلایل نامعلومی چنین رژه ای در اتحاد شوروی برگزار نشد. برژنف که در سال 1964 میلادی به عنوان دبیر کل حزب انتخاب شد، با اولین فرمان خود روز پیروزی را جشن رسمی اعلام کرد. از آن زمان تا کنون 9 ماه مه در مسکو و دیگر شهرهای روسیه رژه پیروزی برگزار می شود و جشن محبوب ملی است.
برژنف با احتیاط زیاد نسبت به طرح های جدید اصلاحات برخورد می کرد. او طرفدار رشد تدریجی بود و سعی می کرد دستاوردهای گذشته را حفظ و آنها را چند برابر کند. فضا، انرژی اتمی و معادن نفت و گاز همیشه در مرکز توجه او قرار داشت. در زمان حکومت او افزایش بیسابقه جمعیت اتحاد شوروی رخ داد — رشد 25 درصدی جمعیت.
بدبینان می گویند که برژنف خیلی خوش شانس بود. قیمت نفت در زمان حکومت او چند بار افزایش یافت. بعلاوه در اراضی سیبری معادن غنی نفت و گاز کشف و استخراج شد. این یک واقعیت محض است. صادرات نفت تأمین کننده « زندگی» اتحاد شوروی و بطور همزمان امکان کمک به 50 کشور در حال رشد را فراهم کرد.
بودجه زیادی در آن سالها صرف رشد و تکامل مجتمع نظامی — صنعتی کشور شد. این موضوع غرب را خشمگین می کرد. در اتحاد شوروی نیز در اینباره صحبت می شد که بهتر است درآمدهای صادرات نفت برای افزایش رفاه مردم صرف شود. اما برژنف به این حرف ها گوش نمی داد و پول ها صرف عرصه دفاعی می شد. در سال 1980 میلادی، اتحاد شوروی سه بار بیش از آمریکا زیر دریایی ساخت. تولید تانک ها چهار ونیم برابر بیش از شاخص آمریکا بود.
این امر باعث آن شد تا در سطح یکسان با غرب به مذاکرات بپردازد. در زمان حکومت او بود که تنش زدایی بین المللی آغاز گشت. پیمان های ممنوعیت استفاده از سلاح هسته ای در فضای کیهان ، جلوگیری از جنگ هسته ای و محدودیت تسلیحات تهاجمی استراتژیک به امضا رسیدند. توانایی برژنف در انجام مذاکرات دشوار با لحن آرام و دوستانه احترام برانگیز بود. آمریکایی ها او را « روس واقعی» می نامیدند.
اعتبار اتحاد شوروی در صحنه بین المللی به شوروی امکان داد در حل فصل درگیریهای دوجانبه داوری کند. در سال 1966 میلادی در تاشکند مذاکرات جلوگیری از جنگ بزرگ مقیاس بین هند و پاکستان بر سر اراضی مورد اختلاف « کشمیر» برگزار شد. رهبران دو کشور با میانجی گری هیأت نمایندگی شوروی توانستند به سازش دست یابند.
در سال های 1973 و 1980 میلادی برژنف سفری به هند داشت. این سفرها باعث رشد و توسعه مناسبات شوروی و هند و تحکیم صلح و ثبات در آسیا شد. در هند، در آن سالها، بعضی از والدین به افتخار رهبر شوروی، فرزندان خود را « برژنف» می نامیدند.
در زمان حکومت برژنف، در جامعه اهداف اجتماعی آشکارا تغییر کرد. مردم از زندگی زاهدانه ایدئولوژیکی سالهای قبل کنار رفتند. ارزش های ساده زندگی عادی برایشان جالب تر شد — بهبود وضع زندگی، آپارتمان ، خودرو و خانه ییلاقی. برژنف هم شخصا آدم زاهدی نبود. او از ضیافت های شاد ، شکار و معاشرت با دوستان لذت می برد. علاقه زیادی به مسابقات ورزشی داشت. دوستدار آتشین اتومبیل بود و از سرعت زیاد خوشش می آمد. افسانه های زیادی در باره کلکسیون ماشین های خارجی در گاراژش پخش شده بود. برژنف همیشه می گفت: خودت زندگی کن و بگذار دیگران زندگی کنند».
همه چیز خوب پیش می رفت، اگر حقوق پایین اهالی شوروی مطابق با نیازهای در حال رشد آنها افزایش می یافت. رشوه خواری و رشد اقتصاد « سایه» ای جنایی در کشور آغاز شد. درآمد آن چند میلیارد دلار محاسبه شد. در دهه 1980 میلادی ضرورت اصلاحات سیستم شوروی آشکار گشت. اما برژنف از عهده این کار برنمی آمد. او درک می کرد چه چیزی در حال وقوع است. او در آخرین سالهای حکومت خود، چند بار سعی کرد بازنشسته شود تا راه را برای رهبران جدید باز بگذارد. اما اطرافیان محافظه کار که از هر نوع تغییر هراس داشتند مانع از این کار شدند.
ماه مارس سال 1982 میلادی در زمان سفر به تاشکند در کارخانه هواپیماسازی پل — گذر راه چوبی که روی آن مردم زیادی جمع شده بودند فرو ریخت و ترقوه برژنف شکست. سلامتی رهبر شوروی ضربه سختی دید. نوامبر همان سال، آخرین ظهور او در مقابل مردم انجام شد. دبیر کل 76 ساله که ترقوه او هنوز جوش نخورده بود طی چند ساعت در میدان سرخ مسکو آرام از رژه سان دید. سه روز بعد جان سپرد.
عبارت « رکود برژنفی» اواخر دهه 1980 میلادی به گردش افتاد. در آن زمان اصلاحات شدید در اتحاد شوروی آغاز شد. این دوره « پروسترویکا» نامیده شد. بزودی چنین جوکی سر زبان ها افتاد: دانشمندان در زمان برژنف ماشین زمان را اختراع کردند و از او پرسیدند: « رفیق دبیر کل مقصد شما کجاست؟» او جواب داد: « آینده روشن». پس از بازگشت از این سفر برژنف تعریف کرد: « به نظر می رسد ما در زمان حال تیره و بیحرکت زندگی می کنیم. اما وقتی من داشتم برمی گشتم، همه آنها از آینده روشن بسوی ماشین من دویدند، بسختی فرار کردم».
بحث ها در باره اینکه آیا دوره حکومت برژنف « قرن طلایی اتحاد جماهیر شوروی» بود یا دوره « رکود تیره» تا کنون ادامه دارد. نظرسنجی چندی پیش در روسیه نشان داد که دلتنگی برای دوران شوروی خیلی شدید است. بیش از نیمی از ساکنان کشور روسیه لئونید برژنف را بهترین حاکم شوروی قرن بیستم نامیدند.
